Stikstofmonoxide, verbluffende gasvormige neurotransmitter
Stikstofmonoxide is een neurotransmitter met verbluffende functies. Het helpt bijvoorbeeld ons geheugen en is ook bepalend voor de kwaliteit van onze slaap. Het kan zelfs onze seksuele relaties stimuleren. In dit artikel onderzoeken we in detail hoe het werkt.
Miljoenen stoffen circuleren onophoudelijk door ons lichaam. Sommige daarvan zijn neurotransmitters. Ze regelen onder andere het gedrag. Vandaag zullen we het specifiek hebben over de rol van stikstofmonoxide. Dit is een enigszins onbekende stof.
In hun boek Neuroscience: Exploring the Brain (Neurowetenschap, het onderzoek van de hersenen) leggen Mark F. Bear, Barry W. Connors en Michael A. Paradiso uit dat stikstofmonoxide (NO) gemaakt is van het aminozuur arginine. Het werkt als een boodschapper tussen de cellen. Eigenlijk is stikstofmonoxide een soort uitheemse boodschapper.
Het is een kleine stof in ons zenuwstelsel die doorlatend is voor het celmembraan. Deze stof wordt vrijer verspreid dan andere molecules die boodschappen overbrengen. Eigenlijk “dringt het door de cellen heen en raakt het andere cellen die erachter liggen” (Bear, Connors & Paradiso, 2016, p. 112).
Bovendien is het een vetoplossende molecule. In ons zenuwstelsel werkt het als een neurotransmitter. Het is ook verbonden met meerdere functies van het lichaam. Om die reden heeft de ontdekking van deze molecule tot verschillende soorten onderzoek geleid.
Duarye, Espinoza, Diaz, Sánchez, Lee Eng, Mijangos en Barragán hebben de klinische implicaties van deze stof onderzocht. In het Journal of Internal Medicine of Mexico hebben ze hierover een wetenschappelijk artikel gepubliceerd.
Wat is het belang van stikstofmonoxide?
We kunnen zien hoe belangrijk deze gasvormige molecule is wanneer we de functies begrijpen die het in het zenuwstelsel uitvoert. Laten we enkele functies even bekijken:
- Het verbetert de prestaties van het immuunsysteem.
- Het bevordert de dynamiek in de geheugenprocessen.
- Stikstofmonoxide ons om de zintuigen zoals bijvoorbeeld de reukzin te gebruiken.
- Het helpt om ontstekingen en bloedklonters te verminderen.
- Het verschaft de spieren een groter uithoudingsvermogen. Bovendien helpt het ook om de spieren te ontwikkelen en sterker te maken.
- Tenslotte speelt het ook een belangrijke rol in de maagfuncties.
Sommige auteurs denken dat deze stof niet aan alle noodzakelijke voorwaarden voldoet zodat we het een neurotransmitter kunnen noemen. Er zijn echter ook andere auteurs die beweren dat deze gasvormige molecule neuromodulaire functies uitvoert.
Leuke weetjes over stikstofmonoxide
Deze stof neemt niet enkel deel aan de functies die we eerder omschreven hebben. Het heeft ook andere verrassende functies. Stikstofmonoxide is essentieel in de erectiele weefsels. Het helpt ons ook om een rustige slaap te bewerkstelligen.
Het beïnvloedt de seksuele betrekkingen
Wat betreft de erectiele weefsels werkt stikstofmonoxide in combinatie met acetylcholine. Dat is een andere neurotransmitter. De uiteinden van de parasympatische zenuw laten een vasoactieve darmpeptide vrij. Dit veroorzaakt de ontspanning van de zachte spiercellen in de slagaders in de clitoris en in de penis.
Het resultaat is dat de slagaders die gewoonlijk slap zijn, vol raken met bloed. Dit zorgt ervoor dat de organen zwellen. Onze seksuele organen zwellen dus met andere woorden op dankzij stikstofmonoxide. Om die reden is deze stof dus essentieel voor seks. Het heeft immers invloed op de clitoris en op de penis.
Om erectiestoornissen aan te pakken worden bepaalde medicijnen gebruikt. Zelfs die medicatie maakt nuttig gebruik van de werkingen van stikstofmonoxide. Dit bevordert de bloedstroom naar de penis. Tegenwoordig is viagra de meest bekende van al deze medicijnen. Het helpt om stikstofmonoxide vrij te maken in de zenuwuiteinden.
Het heeft een invloed op onze slaap
We hebben het eerder al vermeld. Er is nog een tweede gunstig effect. Stikstofmonoxide beïnvloedt de kwaliteit en de duur van onze slaap. Hoe werkt dit dan precies?
Wat het eigenlijk doet, is de aankomst van boodschappen aan bepaalde zenuwcellen vertragen. Op die manier helpt het dus om de hersenenactivering uit te stellen die ertoe zou leiden dat het een signaal zendt om ons te laten ontwaken.
Deze neurotransmitter heeft dus een functie in het bevorderen van de slaapkwaliteit. Dit kan een beetje ingewikkeld zijn om te begrijpen. De niveaus van deze gasvormige molecule zijn het hoogst tijdens de waaktoestand. Ze stijgen ook snel wanneer er sprake is van slaaptekort.
We leggen het iets technischer uit. Wat deze gasvormige molecule doet, is aanzetten tot het vrijgeven van adenosine. Dat is een stof die de niet-REM-slaap bevordert. Het is precies dit feit dat de activiteit onderdrukt van de zenuwcellen die de waakzaamheid bevorderen.
Samengevat kunnen we dus zeggen dat stikstofmonoxide even fundamenteel is alle andere neurotransmitters. Het voert meerdere functies uit in ons zenuwstelsel. Bovendien helpt het dit systeem om op een gezonde manier te werken. Is dat niet verbluffend?
Dankzij stikstofmonoxide stolt ons bloed op de juiste manier. We kunnen goed slapen en worden sterker. Daarnaast helpt het ons om onszelf te verdedigen, meerdere soorten geuren te herkennen en zelfs om gemakkelijker tot een orgasme te komen.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
Bear, M. F. Connors, B. W., PAradiso, M.A. Nuin, X.U., Guillén, X.V & Sol Jaquotor, M.J. (2008). Neurociencias la exploración del cerebro. Wolters Kluwer/Lippicott Williams & Wikins.
Duarte Mote, J., Espinoza López, R.F., Díaz Meza, S., Sánchez Rojas, G., Lee Eng, V. E., Mijangos Cháves, J.M., Barragán Garfias, J.A. (2008). Óxido nítrico: metabolismo e implicaciones clínicas. Revista de Medicina Interna de México, 24 (6), pp. 397-406.
Kandel, E. R., Schwartz, J. H., & Jessel, T.M. (2001). Principios de neurociencia. Madrid: McGrawHill Interamericana.