Passief-agressieve persoonlijkheid: een leven in dubbelzinnigheid

De belangrijke andere persoon in je leven wil niet meegaan naar een evenement waar jij voor bent uitgenodigd. Toch gaat hij akkoord om mee te gaan. Maar hij verspilt zoveel tijd om zich klaar te maken dat het feest bijna voorbij is. Dit is karakteristiek gedrag voor mensen met een passief-agressieve persoonlijkheid.

De passief-agressieve persoonlijkheid komt veel meer voor dan je zou denken. Het is echter erg moeilijk vast te stellen. Want mensen met deze persoonlijkheid zijn vaak ontwijkend en sluw.

Hoe handelen mensen met een passief-agressieve persoonlijkheid?

Dit gedrag wordt bepaald door externe vragen. Want deze mensen nemen een passieve houding aan tegenover essentiële en redelijke verplichtingen die iedereen in zijn dagelijks leven moet aanvaarden.

Het is erg moeilijk om met hen overeen te komen. Want ze proberen tegen elke prijs verantwoordelijkheid te vermijden. Ze ‘vergeten’ ze gewoon of zetten ze onderaan hun prioriteitenlijst.

We geven een voorbeeld. Stel dat zij beloven een specifiek gerecht mee te brengen naar een feest. Dan gaan zij het kopen wanneer iedereen al neerzit om te eten. Het is een extreme vorm van apathie.

Deze mensen zijn vaak veeleisend, afhankelijk, bang om alleen te zijn en hebben weinig zelfvertrouwen. Ze hebben twee gezichten en wisselen tussen twee extremen. Zo creëren ze verwarring rond hen. Ze zijn manipulatief, pessimistisch en haatdragend.

Bovendien weigeren ze om op een kritische manier naar zichzelf te kijken. Ze nemen ook geen verantwoordelijkheid voor hun daden. Het enige wat ze doen, is verklaringen geven. Ze gebruiken elk excuus om zichzelf mooi te praten en te ontheffen van enig verkeerd gedrag, hoe belachelijk het ook is.

Dubbelzinnigheid en woede

Mensen met een passief-agressieve persoonlijkheid vertonen vaak een grote leemte tussen wat ze zeggen en wat ze doen. Het is bijna onmogelijk om te weten hoe ze zich voelen. Dat komt omdat ze ofwel geen enkel gevoel tonen, ofwel tegelijkertijd gevoelens tonen die volledig tegenovergesteld zijn.

Stel je voor dat je echtgenoot tegen je zegt, ‘Ik zie je niet meer graag. Ik hou niet meer van je’ en daarna schreeuwt ‘Laat me nooit alleen! Ik kan niet leven zonder jou!’. In dit voorbeeld zie je hoe hun manier van communiceren altijd dubbelzinnig is en niet rechtstreeks.

Wanneer mensen zich storen aan iets, dan spreken ze dit uit en proberen het op te lossen. Maar deze mensen doen dit niet. Ze houden hun ergernis in en doen alsof er niets gebeurd is. Maar hun innerlijke zelf is woedend.

Ze zijn dus altijd meegaand maar zitten vol woede. En ze brengen deze woede nooit tot uiting. Want ze denken dat deze emotie totaal onaanvaardbaar is. Ze onderdrukken dit gevoel omdat ze niet in staat zijn het op een gezonde manier uit te drukken.

Ze verbergen het eigenlijk zo goed dat zelfs niemand in hun omgeving beseft dat ze beledigd of geërgerd zijn. En toch zitten ze vol woede. Ze lijken warm, open, volgzaam en aangenaam. Maar diep vanbinnen zijn ze afgunstig, haatdragend en kwaad.

Kregelig en prikkelbaar

De passief-agressieve persoonlijkheid maakt mensen terughoudend, wantrouwig en eenzaam. Ze hebben geen controle over hun gevoelens en worden gemakkelijk kregelig en prikkelbaar.

Ze hebben het gevoel dat ze voortdurend slecht behandeld worden. Daarom reageren ze vaak vijandig, cynisch en koppig. Hun projectie kan extreme vormen aannemen. Want hoe meer redelijke verklaringen je hen geeft, hoe meer ze zich een slachtoffer voelen.

Ze tonen ook geen respect. Maar ze zullen vaak de voorstellen van andere mensen afwijzen. Dat is een manier om hun onafhankelijkheid te verdedigen.

Tegenkanting en controle

Voor hen is het erg belangrijk dat de mensen rond hen niet krijgen wat ze willen. Alles draait bij hen rond schijn. Ze doen je geloven dat ze jou steunen en er altijd voor jou zijn. Maar hun daden verraden het tegenovergestelde. Want ze geven je nooit wat je vraagt.

Omdat ze zich aan niemand graag verantwoorden, geloven ze ook niet in tijdslimieten. Als je hen een deadline geeft of een tijdstip waarop je wil dat ze iets afwerken, dan zullen ze deze afspraak meestal niet halen. Want ze verkiezen de dingen op hun manier te doen zonder zich onder druk of verplicht te voelen.

Dit beïnvloedt in ernstige mate hun prestaties op het werk. Als hun baas hen vraagt om een verslag tegen de volgende ochtend af te werken, dan zal het niet alleen niet klaar zijn, ze zullen zelfs proberen uit te leggen waarom ze het niet gedaan hebben. Ze laten de tijd gewoon voorbijgaan totdat zij zin hebben om het te doen.

In sommige gevallen verzinnen ze zelfs een verhaal. Soms gaan ze bepaalde informatie manipuleren om zichzelf uit de situatie te redden.

Oorzaken van een passief-agressieve persoonlijkheid

Deskundigen zijn het hierover niet volledig zeker. Maar velen geloven dat de oorsprong van een passief-agressieve persoonlijkheid een combinatie is van biologische en omgevingsfactoren. Eigenwaarde, hechtingsstijlen uit de kinderjaren, gezinsdynamieken en aangeleerde gedragingen spelen allemaal een rol.

Ook misbruik als kind, buitensporige straffen en psychoactief middelengebruik tijdens de adolescentie kunnen de kans op deze stoornis verhogen. Bovendien zijn er nog andere aandoeningen die vergelijkbare symptomen vertonen: ADHD, stress, depressie, bipolaire stoornis, verschillende andere persoonlijkheidsstoornissen en allerlei verslavingen.

Hoe gedraag je je tegenover iemand met een passief-agressieve persoonlijkheid?

Zoals je ziet, is het niet gemakkelijk om op hun gedrag te reageren of de confrontatie aan te gaan. Want ze zorgen ervoor dat andere mensen zich machteloos voelen.

Als je nauwe contacten hebt met een passief-agressieve persoon, dan is het beste wat je kan doen je niet te laten meeslepen door zijn slechte humeur.

Het is beter dat je integendeel vriendelijk reageert. Want positief en optimistisch zijn, humor gebruiken en over koetjes en kalfjes praten zijn goede manieren om weerstand te bieden aan zijn negatieve invloed.

Als je voldoende invloed hebt, dan kan je proberen hem ervan te overtuigen psychologische hulp te zoeken. De psychotherapeut zal hem helpen de woede en frustratie te verminderen door doeltreffende copingstrategieën aan te leren. Ze zullen werken aan zijn objectiviteit, assertiviteit en hoe hij op een effectieve en gezonde manier problemen kan oplossen.