Ouderdom begint waar nieuwsgierigheid eindigt

Als er iets is dat ons werkelijk beweegt, dan is het wel nieuwsgierigheid en het verlangen om dingen te ontdekken, werelden te kennen en meerdere ervaringen op te doen. Nieuwsgierigheid wordt tegelijk met ons geboren en blijft ons hele leven bij ons: op het moment waarop we het gevoel krijgen dat niets ons meer motiveert om te blijven leren, hebben we een probleem.

Dit is de voornaamste reden waarom de Portugese schrijver Saramago verklaarde dat de “ouderdom begint waar nieuwsgierigheid eindigt”. Met andere woorden: we associëren jeugdigheid met vitaliteit en het verlangen om grenzeloos van de wereld te genieten, terwijl we ouderdom associëren met voldaanheid en de verloren drang om meer te weten te komen over de dingen om ons heen…

Nieuwsgierigheid: de eigenschap die kinderen het beste omschrijft

Waarschijnlijk heb je vast wel gemerkt dat kinderen, vooral wanneer ze nog erg jong zijn, een sterke drang hebben om extremen te ontdekken. Ze zitten vol energie die hun aandringt om zich van alles af te vragen, overal naar te verlangen en alles dat ze op hun pad tegenkomen aan te raken. Dit is normaal. Kinderen staan aan het beging van hun groeiproces en willen weten waar ze zich bevinden en wat het leven hen te bieden heeft.

Tot op zekere hoogte is dit hun eerste stap in hun leerproces als mensen. En wij als volwassenen zijn degene die verplicht zijn om hen aan te moedigen om deze nieuwsgierigheid in stand te houden en op een positieve en intellectuele manier te ontwikkelen. Zelf hebben we ook op die manier geleerd om onze eigen voortdurende nieuwsgierigheid in stand te houden, een vorm van nieuwsgierigheid die ons beweegt en ertoe aanzet om moeilijkheden en uitdagingen te overwinnen: het is hetgeen ervoor zorgt dat we ons jong blijven voelen (meer als kinderen).

De omgekeerde boog van nieuwsgierigheid

Er zijn verschillende studies uitgevoerd om onze menselijke nieuwsgierigheid beter te begrijpen. Deze studies tonen aan dat we als mensen doorgaans nieuwsgieriger zijn op momenten waarop we al een beetje weten over een bepaald onderwerp en we er nog meer over te weten willen komen.

In dit soort gevallen kan nieuwsgierigheid worden weer gegeven als een omgekeerde ‘U’, waarbij het beginpunt onze nieuwsgierigheid aanwakkert om alles te weten te komen over de omvang van deze ‘U’. Deze factor is verbonden aan andere studies die aantonen dat nieuwsgierigheid verbonden is aan ons geheugen en leervermogen: nieuwsgierigheid helpt ons om hetgeen gemotiveerd leren genoemd kan worden niet te vergeten.

Hoe je nieuwsgierigheid kunt stimuleren

Door middel van alle informatie die we hierboven hebben gedeeld, zijn we beter in staat te begrijpen dat we als mensen vaak denken dat ouderdom gepaard gaat met een gebrek aan nieuwsgierigheid: geen drang meer hebben om te leren is vrijwel hetzelfde als een betekenisloos leven. Het is belangrijk om altijd een bepaalde mate van nieuwsgierigheid in ons in leven te houden, het soort nieuwsgierigheid dat ons heeft aangestuurd om door deuren heen te luisteren of om Amerika te ontdekken. Dankzij deze nieuwsgierigheid zijn we op vrijwel elk vlak vooruit blijven gaan.

De beste manier om dit soort nieuwsgierigheid aan te moedigen, is door het, zoals we eerder ook al aangaven, op positieve manier te stimuleren bij kinderen. We kijken even naar een paar manieren om dit te doen:

• Help kinderen hun verbeeldingskracht te ontwikkelen: experimenteer en laat kinderen experimenteren. Probeer de dagelijkse routine om te zetten in nieuwe ‘excursies’, waarop elke dag iets nieuws geleerd wordt.
• Geef het goede voorbeeld: als je wilt dat een kind iets leert, zorg er dan voor dat hetgeen je te zeggen hebt gepaard gaat met een voorbeeld. Als kinderen kunnen zien dat jij nog altijd nieuwsgierig bent, zelfs naar bepaalde dagelijkse dingen, dan zullen ook zij nieuwsgierig blijven.
• Geef antwoord op hun vragen: het heeft helemaal geen nut om op een vraag van een kind te antwoorden met dingen als ‘gewoon zomaar’, alleen om hem stil te krijgen. Probeer kinderen daarom altijd een samenhangende verklaring te geven, zodat deze voorbeelden er beetje bij beetje voor zorgen dat ze meer vragen gaan stellen.
• Laat kinderen dingen zelf doen: kinderen moeten leren dat ze fouten kunnen maken en dat het zelfs noodzakelijk is om af en toe de mist in te gaan om te kunnen leren. Als je hen dus de kans geeft om dit te begrijpen, dan zul je ze helpen op eigen houtje overeind te blijven staan in moeilijke situaties en tegelijkertijd om hun creativiteit verder te ontwikkelen.