Onrecht accepteren omdat je bang bent voor conflicten

Ons dagelijks leven zit vol situaties die tot conflicten kunnen leiden. Je staat in de rij voor de kassa en plotseling dringt er iemand voor. Of de kassière probeert meer te rekenen voor iets waarvan je weet dat het minder kost. Of je baas geeft je een onmogelijke taak omdat hij wakker werd met een slecht humeur. Wees niet bang voor conflicten, en ga de confrontatie aan als iets aanvoelt als onrecht.

We hebben allemaal de vrijheid om te kiezen op welke van deze conflicten we reageren. Soms strijden we “oog om oog, tand om tand” omdat het eerlijk of redelijk lijkt. Andere keren laten we het gaan omdat het niet de moeite waard lijkt om energie te verspillen aan iets wat zo onbelangrijk is.

Er zijn echter mensen die die keuze niet kunnen maken. Of liever gezegd, ze kiezen er van tevoren voor om elke situatie die inhoudt dat ze de confrontatie moeten aangaan, te weigeren. Zo ontsnappen ze niet alleen aan discussies, maar ook aan het doen van een claim, eis of het beëindigen van het gedrag dat directe conflicten veroorzaakt. Het gaat om meer dan een angst. Wat zij ervaren is een gevoel van hulpeloosheid dat boven elke redelijkheid verheven is.

Soms zijn ze zich niet eens bewust van hun angst. Ze zeggen gewoon dat ze de voorkeur geven aan vrede, en niet van ruzie houden. Als ze bijvoorbeeld in een groep werken en sommige teamleden minder hard hun best doen, zullen deze mensen hun werk overnemen om een conflict te vermijden. Ze zullen werk doen dat niet van hen is, alles om te voorkomen dat ze ruzie krijgen.

De strategie om conflicten te voorkomen

Het vermijden van conflicten is een geldige strategie, zolang je een groter kwaad vermijdt. Als je weet dat de andere persoon absoluut compromisloos is, dan heeft het geen zin om er ruzie over te maken. Of als er een regel is die je niet bevalt, maar je bent gewaarschuwd dat je dit niet kunt veranderen, is het redelijk om het los te laten.

Er zijn echter ook andere momenten dat er iets belangrijkers op het spel staat. Je rechten bijvoorbeeld. Of je waardigheid, of het respect dat je verdient. In die gevallen verlies je veel meer door het niet aangaan van een conflict dan door het te vermijden.

Bewust weet je dat je onrecht wordt aangedaan, dat er iets illegaals wordt gedaan of dat een vernederende daad wordt geaccepteerd. Toch blijven sommige mensen zwijgen en proberen ze door te gaan alsof er niets gebeurd is.

De gevolgen zijn ernstig, niet alleen omdat er een kwetsende daad heeft plaatsgevonden, maar ook omdat het ons emotionele evenwicht beïnvloedt. Hoezeer iemand ook zijn eigen weg probeert te volgen, zonder aandacht te besteden aan het onrecht dat hem wordt aangedaan, zal iets in hem in opstand komen.

Dit kan frustratie, intolerantie, angst of misschien zelfs lichamelijke ziekte tot gevolg hebben.

Aan de andere kant zorgt deze houding voor vreemde sociale relaties. Je laat het vandaag los, maar morgen stopt het niet. De dader zal niet stoppen omdat niemand zich ertegen verzet.

Integendeel, hij zal het gevoel hebben dat hij volledige vrijheid heeft om zaken te blijven doen zoals hij gewend is. Het vermijden van conflicten betekent dat je ze niet oplost. Het betekent dat je er niet eens mee omgaat.

Aangeleerde vermijding

Het vermijden, ontwijken, eromheen draaien… Dit is gedrag dat ons in veel gevallen is aangeleerd en ingeprent. Het doet ons ten onrechte geloven dat terughoudendheid, onderdrukking of stilzwijgen juiste en zelfs wenselijke oplossingen zijn.

Maar een kind wordt niet geboren om zichzelf te onderdrukken. Een baby doet alles, behalve zichzelf onderdrukken. Het is de omgeving die hem leert dit te doen, want op deze manier oefent de omgeving uiteindelijk meer controle uit over het kind.

Wie conflicten vermijdt, krijgt er geen vrede voor terug. Wat er gebeurt is dat je het conflict ‘vasthoudt’ en ‘verzamelt’. Wat meestal als gevolg heeft dat de emmer volloopt tot de laatste druppel over de rand loopt.

Dan ontploft de stille persoon en de mensen om hem heen schrikken zich rot. Soms hebben deze explosies, na langdurige terughoudendheid, zeer ernstige gevolgen.

Zwijgen voor onrecht vernietigt  in de eerste plaats  alleen maar je eigenwaarde. Zonder het te beseffen voedt je het idee dat je hulpeloos bent. En telkens als er iets gebeurt, voelt je je minder capabel.

Je veroorzaakt ook schade aan je lichaam. Degenen die zich te veel inhouden zullen waarschijnlijk maagproblemen, zweren, spierproblemen en auto-immuunziekten ontwikkelen.

Sommige conflicten mogen nooit vermeden worden. Het is ook niet gezond om naar het andere uiterste te gaan en de confrontatie aan te gaan over elk klein probleem. Er zijn manieren om conflicten te sorteren, te verwerken en op te lossen. Net zoals je ze leert te vermijden, kun je ze ook leren beheren.

In feite is een conflict positief omdat het je in staat stelt te groeien, volwassen te worden en zelfstandigheid te verwerven. Bovendien zijn degenen die onrecht confronteren meestal tevreden en gelukkige mensen.