Objectdecompositie: Een krachtige creatieve techniek
Als je een kind speelgoed geeft, is het laatste wat je verwacht dat het kapot gaat. Er is echter altijd een kans van 90 procent dat dat gebeurt. Toch zullen de slimste en slimste kleintjes het speelgoed uit elkaar halen om uit te zoeken wat erin zit en om te begrijpen hoe het is gemaakt. Dit noemen we objectdecompositie.
In feite werkt het simpele teruggaan, uit elkaar halen, ontmantelen of deconstrueren vaak als een buitengewoon hulpmiddel voor creativiteit. Toch houden we hier niet altijd rekening mee. Als je bijvoorbeeld denkt aan de klassieke Lego-bouwsteentjes, zou je waarschijnlijk denken dat er maar weinig spellen zijn die creatief denken zo aanmoedigen.
De laatste jaren zijn experts echter gaan geloven dat dit niet per se het geval is. Een artikel gepubliceerd in het Journal of Marketing Research suggereerde zelfs dat het moeten bouwen van een Lego-bouwpakket volgens specifieke en vaste instructies het innovatievermogen juist vermindert.
Daarom is het tijd om de dingen anders te bekijken. Want het blijkt dat creativiteit niet werkt als je specifieke richtlijnen moet volgen. Bovendien is bouwen niet bepaald het toppunt van originaliteit en lateraal denken. Aan de andere kant kun je door dingen af te breken verbazingwekkende processen en mogelijkheden ontdekken.
De voordelen van objectdecompositie
Als je over het proces van creativiteit nadenkt, heb je de neiging om het maar in één richting te doen: vooruit. Deze beweging vertaalt zich in processen als relateren, verbinden, bouwen en geleidelijk vorm geven aan iets nieuws en innovatiefs. Maar soms zorgt het feit dat je teruggaat er ook voor dat je ontdekkingen doet en waardevolle kennis opdoet.
Ongetwijfeld ken je iemand die je een ‘klusjesman’ zou kunnen noemen. Dit zijn het soort mensen die dingen repareren. Mannen en vrouwen die de werking herstellen van apparaten, machines en gadgets die wij als onherstelbaar beschouwen.
Om hun ‘speciale krachten’ te verkrijgen, moesten ze eerst leren om voorwerpen af te breken. Ze moesten de functie van elk onderdeel begrijpen en hoe ze allemaal in elkaar passen om een harmonieus geheel te vormen.
Dit is een enorm krachtig mentaal proces.
Het probleem van vaste denkpatronen
Je vindt het misschien vanzelfsprekend dat je behoorlijk creatief bent. Er is weinig twijfel dat dit waar is, want je bent op de wereld gekomen met een aantal verbazingwekkende vermogens. Je was in staat om te innoveren, je voor te stellen, de werkelijkheid uit te dagen en de dingen vanuit meerdere gezichtspunten te bekijken.
In feite zijn deze vermogens typerend voor de kindertijd, wanneer het laterale denken op 100 procent capaciteit is.
- Formeel onderwijs en klassieke onderwijsmethoden hebben echter een gebrek: ze moedigen iedereen aan om op dezelfde manier te denken.
- Bijna zonder het te beseffen ontwikkel je een fixed mindset, het soort dat alles filtert via een proces dat in de psychologie bekend staat als functionele vastigheid.
- Functionele vastgeroestheid definieert die momenten waarop je jezelf beperkt tot het denken in vooraf vastgestelde schema’s.
- Als je bijvoorbeeld wordt gevraagd waar een wasknijper voor dient, zul je als eerste antwoorden dat het voor de hand liggende gebruik is om kleren aan te drogen te hangen.
Een vaste denkwijze heeft geleerd om de dingen te zien zoals ze zijn en is niet in staat om andere mogelijkheden of andere werelden te zien. Eén manier om die benaderingen flexibeler te maken is door objectdecompositie aan te leren.
Objectdecompositie: klemmen veranderen in sieraden en een olifant opgegeten door een slang
Tony McCaffrey is een gerenommeerd onderzoeker op het gebied van innovatie en creativiteit. Hij was zich bewust van het grote probleem van functionele fixatie in de menselijke geest en ontwikkelde een nieuwe techniek om deze te deactiveren en ons originaliteit, flexibiliteit en vooral lateraal denken te geven.
Zijn onderzoek (Engelse link) is om verschillende redenen zeer doorslaggevend:
- Om functionele vastheid te overwinnen is er niets beter dan objectdecompositie.
- Denk aan een klem. Om alle rollen te beoordelen die dit alledaagse voorwerp kan spelen, kun je het het beste uit elkaar halen. Dit betekent dat je leert hoe het is gemaakt en uit welke onderdelen het bestaat.
- Je zult drie stukken ontdekken. Twee stukken hout en een centraal stuk ijzer.
- Nu heb je niet langer één voorwerp, maar drie. Door dit te doen, heb je niet alleen ontdekt hoe een klem werkt, maar kun je ook bedenken welke andere toepassingen hij zou kunnen hebben.
- De centrale haak zou bijvoorbeeld met een beetje fantasie gebruikt kunnen worden om een zelfgemaakt sieraad te maken. Aan de andere kant zou het hout gebruikt kunnen worden voor allerlei knutselwerkjes.
Stel je nu het klassieke beeld voor van de hoed van de kleine prins. Objectdecompositie kan hier nuttig zijn. Je kunt verder gaan dan het ogenschijnlijke beeld en je voorstellen uit welke andere objecten of werkelijkheden het zou kunnen bestaan. Het zou bijvoorbeeld een olifant kunnen zijn die is opgegeten door een slang. De mogelijkheden zijn eindeloos.
Tot slot, als het gaat om het optimaliseren van je creatieve vonk en laterale denkvaardigheden, vergeet dan niet het proces van objectdecompositie. Want het afbreken en scheiden van de delen van het geheel kan een hulpmiddel zijn met immense mogelijkheden. Het is de moeite waard om erover na te denken.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- McCaffrey (2012) Innovation Relies on the Obscure. A Key to Overcoming the Classic Problem of Functional Fixedness. Psychological Science; 23(8).