Nosofobie: de irrationele angst om ziek te worden
De angst om ziek te worden of nosofobie is een onder de mensen steeds weer terugkerende angst, net als de angst voor dood en waanzin. Want laten we eerlijk zijn: wie is er nu niet bang om een ernstige ziekte op te lopen? Zijn we niet allemaal bang om ooit gek te worden? Is iedereen dan niet bang voor de dood?
Dit artikel gaat over nosofobie: een irrationele, intense angst om ziek te worden. De bijzonderheid van deze aandoening is dat het individu op het moment zelf niet denkt dat hij ziek is. Dit is eigenlijk wat het onderscheidt van hypochondrie.
Hypochonders zijn niet bang om op een dag een ziekte op te lopen. Mensen met nosofobie zijn hier echter doodsbang voor. Hypochonders zijn bang voor een acute ziekte op het huidige moment en niet om de diagnose ervan te krijgen.
Wat is een fobie?
De term ‘fobie’ verwijst naar een intense en irrationele angst voor een persoon, object of situatie die weinig tot geen gevaar met zich meebrengt. Dit woord komt van het Griekse woord phobos, wat paniek betekent.
In de Griekse mythologie vereeuwigde Phobos, die de zoon was van Aphrodite (de godin van de liefde) en Ares (de God van de oorlog), de angst. Alexander de Grote bad altijd tot Phobos voor een gevecht om zijn angsten af te schudden. In de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM) staat nosofobie in de sectie fobieën.
Diagnostische criteria voor een specifieke fobie volgens de DSM-5
- Duidelijke angst of bezorgdheid over een specifiek voorwerp of situatie (bijvoorbeeld vliegen, hoogten, dieren, een injectie krijgen, bloed zien). Opmerking: bij kinderen kan de angst of bezorgdheid tot uiting komen door huilen, driftbuien, verlamming of vastklampen.
- Het object of de situatie van de fobie roept bijna altijd onmiddellijke angst of bezorgdheid op.
- Het object of de situatie van de fobie wordt actief vermeden of verdragen met intense angst of bezorgdheid.
- De angst of bezorgdheid staat niet in verhouding tot het werkelijke gevaar dat het specifieke object of de specifieke situatie levert en tot de sociaal-culturele context.
- De angst, bezorgdheid of vermijding veroorzaakt klinisch significant ongemak of beperkingen in sociale, beroepsmatige of andere belangrijke gebieden van functioneren.
- De patiënt ervaart angst, bezorgdheid of vermijding die aanhoudend is en meestal zes maanden of langer duurt.
- De stoornis wordt niet beter verklaard door symptomen van een andere psychische stoornis, zoals angst, bezorgdheid en het vermijden van situaties die gepaard gaan met paniekachtige symptomen of andere invaliderende symptomen; objecten of situaties gerelateerd aan obsessies; herinneringen aan traumatische gebeurtenissen; scheiding van huis of gehechtheidsfiguren; of sociale situaties.
Het komt vaak voor dat mensen meerdere specifieke fobieën hebben. Sterker nog, ongeveer 75% van de mensen die lijden aan een specifieke fobie is bang voor meer dan één situatie of object.
Nosofobie of de irrationele angst om ziek te worden
Zoals we eerder al zeiden, is nosofobie de irrationele angst om een specifieke ziekte of een andere aandoening in het algemeen op te lopen. Mensen die lijden aan nosofobie ontwikkelen een overdreven angst voor ziekten en zijn vaak onder de indruk van bepaalde gevallen of ziekten.
Hier zijn enkele symptomen van nosofobie:
- Overdreven nervositeit vóór er ook maar sprake is van een lichamelijk symptoom.
- Extreme maatregelen om contact met ziektekiemen te vermijden.
- Frequente en herhaalde bezoeken aan verschillende artsen, hoewel ze deze ook vermijden.
- De intense angst dat een arts bevestigt dat ze aan de gevreesde ziekte lijden.
Gezondheidsproblemen kunnen dominante kwesties zijn die zich manifesteren op een cognitief niveau (frequent gepieker over de gezondheid). Er zijn ook emotionele symptomen die vaak voorkomen, zoals het ervaren van angst of dysfore stemming als gevolg van intense angst en gedragssymptomen zoals ongerechtvaardigde medische consulten.
De angst om ziek te worden
Nosofobie wordt vaak geclassificeerd als een somatisch-symptoomstoornis. In sommige gevallen is het echter het beste om het te diagnosticeren als een ziekteangststoornis.
De hoge mate van angst gaat meestal gepaard met het idee om een ziekte op te lopen. De meeste ziekten zullen mensen met nosofobie in paniek doen raken. Dit gebeurt wanneer ze horen dat iemand ziek is geworden of wanneer ze nieuws op het gebied van gezondheid lezen.
Wanneer mensen met nosofobie een fysiek symptoom opmerken, maakt hun buitensporige angst dat ze een bezoek aan de dokter uitstellen. Mensen met nosofobie hebben zo’n intense angst om aan een ziekte te lijden dat ze elke omstandigheid die dit kan bevestigen, vermijden. Ze geven er simpelweg de voorkeur aan hun ogen te sluiten en in onzekerheid te leven.
Zoals je kunt zien, zijn nosofobie en hypochondrie niet precies hetzelfde. Als jij of iemand die je kent een intense angst ervaart met betrekking tot een of meer ziekten, raden wij psychologische therapie aan.
