Mindfulness voor kinderen: leren om emoties te sturen
Mindfulness voor kinderen opent een wereld van mogelijkheden om kinderen te helpen om gezond en gelukkig te zijn. Het kan hun aandacht verbeteren en hun hersenen trainen in empathie, rust en emotionele beheersing.
Wanneer we onze kleintjes in de wereld van de meditatie laten starten, dan is het voor hen ook gemakkelijker om met zichzelf in contact te blijven. Het idee is dat ze zich gemakkelijker aan om het even welke situatie kunnen aanpassen, vooral aan die omstandigheden waarmee ze dagelijks te maken krijgen.
We weten dat mindfulness tijdens ons ingewikkelde volwassen dagelijks leven vele voordelen biedt. Want de dingen waarmee we op beroepsmatig en persoonlijk vlak te maken krijgen, beïnvloeden ons. Ze voegen stress en angstgevoelens toe aan ons leven. Om hiermee om te gaan zijn strategieën als meditatie en mindfulness nuttig, louterend en doeltreffend.
Laten we onze kinderen een veilige ruimte geven. Een ruimte vrij van stress en angstgevoelens. We kunnen mindfulness gebruiken om hen te leren waar hun kern is. Laten we hen een rustige plek geven waar ze hun emoties beter kunnen begrijpen.
Mindfulness en andere technieken zijn zo nuttig voor volwassenen. Waarom leren we het ook niet aan kinderen? Interessant om weten is dat er al veel scholen overal ter wereld zijn die deze praktijk in de klas toepassen.
In de dagelijkse routine in de klas voegen ze oefeningen toe die ademhalen, meditatie en mindfulness omvatten. Deze oefeningen helpen de kinderen om de mijlpalen in hun ontwikkeling gemakkelijker te verwezenlijken.
Maar het is belangrijk dat we dit soort oefeningen vanaf een vroege leeftijd tot stand brengen. We weten bijvoorbeeld allemaal hoe moeilijk het kan zijn om met middelbare scholieren voor de eerste keer ontspanningsoefeningen te doen. Maar op scholen waar mindfulness deel uitmaakt van het dagelijkse lesrooster, zien kinderen het al op de leeftijd van drie en vier jaar als normaal.
Ze zijn het gewend tijd in stilte door te brengen of zich te concentreren op hun ademhaling. In die betekenis hebben ze een voorsprong en kunnen ze sneller vooruitgaan in de ontwikkeling van andere vermogens.
Laten we eens bekijken hoe en op welke manier we kinderen kunnen helpen om te beginnen met deze omvangrijke en uiterste nuttige activiteit…
De voordelen en de uitdagingen van mindfulness voor kinderen
Veel landen met goed ontwikkelde onderwijssystemen erkennen de voordelen van mindfulness voor kinderen. Het Verenigd Koninkrijk, Canada, Nederland, de Verenigde Staten en Australië hebben allemaal plannen om het in het algemene leerplan in te voegen.
In 2020 zou de activiteit van mindfulness voor kinderen in elke school aanwezig moeten zijn. Momenteel leren ze het geleidelijk aan hele jonge kinderen aan. Het doel is om te profiteren van de ontvankelijke hersenen van jonge kinderen.
Als je je afvraagt wat de beste leeftijd is om te beginnen met mindfulness te beoefenen, dan moeten we één klein detail beklemtonen. De ideale leeftijd om te starten is rond drie jaar oud. Maar als we resultaten willen behalen, dan moeten we consequent zijn zodat het een gewoonte wordt. Want dan zal het zichzelf in stand houden. Laten we dit idee is nader bekijken.
Ik ben geïnteresseerd in de wereld rond mij
Het voornaamste doel van mindfulness voor kinderen is hun nieuwsgierigheid en hun aandacht opwekken. Want we willen niet dat hun vermogen om verbaasd te worden ooit vervaagt. Hetzelfde geldt voor hun interesse in de verbinding met de buitenwereld vanuit hun ontvankelijke, ontspannende innerlijke zelf vol vertrouwen.
Ik ben mij bewuster van mijn omgeving
Het vermogen om hun aandacht beter te richten op specifieke dingen verbetert ook de concentratie. Dit is de sleutel in onze overprikkelde wereld. Want kleine kinderen hebben geen stabiele of redelijke filters om hun zintuiglijke overrompeling te sturen.
Ik begrijp, beheers en stuur negatieve emoties
Net als we eerder al vermeld hebben, is mindfulness anderzijds meer dan een reeks oefeningen om een manier van leven aan te nemen. Zijn technieken, filosofie en focus kunnen in ons veranderingen teweeg brengen die onze kijk op de dingen veranderen.
Kinderen zullen op hun beurt beter in staat zijn om vanaf een vroege leeftijd hun negatieve emoties te sturen. Ze zullen begrijpen waar hun woede en verdriet vandaan komen. Het gevolg zal zijn dat ze het op de juiste manier zullen kunnen beheersen.
Dat zal dan hun sociale vaardigheden en de manier waarop ze met andere mensen omgaan, verbeteren. Het gevolg is dat ze in staat zullen zijn om in de klas gewelddadige en agressieve situaties te vermijden.
“Mindfulness is een hulpmiddel om onze kinderen te helpen om meer menselijkheid te verwerven. Het helpt hen om niet alleen werknemers en verbruikers te worden, maar om vanaf een vroege leeftijd het vermogen te ontwikkelen om in de wereld aanwezig te zijn en te beseffen hoe mooi en kwetsbaar het is. “Het kind is de vader van de mens,” schreef de Engelse dichter Wordsworth. Persoonlijk ben ik ervan overtuigd (momenteel heb ik geen bewijs of onderzoeken om jou dit te tonen) dat mindfulness kinderen kan helpen om betere volwassenen te worden.”
-Christophe André, psychiatric doctor at the Hospital Sainte-Anne in Paris-
Mindfulness voor kinderen: plezierige en handige strategieën om hen te laten starten
Vóór we beginnen, is er iets belangrijk dat we moeten verhelderen. Mindfullness voor kinderen beperkt zich niet tot hen leren hoe ze moeten mediteren, ontspannen en ademen. Het gaat veel dieper dan dat. Want we mogen niet vergeten dat mindfulness ook verbonden is met het voedingspatroon, het werk, relaties en zelfs met sport!
Laten we nu eens bekijken welk soort strategieën we kunnen ontwikkelen om deze filosofie in het leven van kinderen te integreren. Er zijn twee vereisten: het moet plezant en eenvoudig zijn. Dit zijn enkele strategieën die we kunnen gebruiken bij kinderen tussen drie en zes jaar oud.
Ik ben Superman of Wonderwoman
- Je begint met de kinderen te vertellen dat ze in een “krachthouding” moeten gaan staan, net alsof ze superhelden zijn. Ze moeten met een rechte rug, de handen op de heugen en wat het belangrijkste is, met de ogen gesloten staan.
- Ze zullen in superhelden veranderen met superzintuigen!
- In volledige stilte luisteren ze nu gedurende vijf minuten naar alle geluiden om hen heen. Ze moeten dus heel erg waakzaam en ontspannen zijn. Want op die manier kunnen ze, hoe klein ze ook zijn, hun radarsystemen in de richting van alle geluiden draaien…
Met mijn knuffeldier leer ik om adem te halen
Niets is beter dan een knuffeldier om te leren ademhalen. Volg deze richtlijnen.
- Het tijdstip om een dutje te doen is een volmaakt moment om hen te leren ontspannen te ademen.
- Zeg de kinderen dat ze hun knuffeldier of hun pop op hun buik moeten leggen.
- Daarna zeg je hen dat ze gedurende vier tellen door hun neus moeten inademen. Ze moeten ook kijken hoe hun buik en hun knuffeldier op hun buik omhoog gaan.
- Gedurende drie seconden moeten ze hun adem vasthouden. Daarna ademen ze uit door de mond. Vertel hen dat ze moeten zien hoe hun knuffeldier tijdens het uitademen opnieuw naar beneden zakt.
Het weer en mijn emoties
Stilzitten als een Kikker is een prachtig boek van Eline Snel. Zij biedt in het boek interessante strategieën die ouders kunnen gebruiken om met hun kinderen te mediteren. De auteur verschaft ook een interessante strategie om kinderen te helpen hun emoties te herkennen.
Zij beveelt aan om kinderen door middel van het weer te leren hoe ze met hun emoties (verdriet, woede of vreugde) in verbinding kunnen komen.
- Om dit te doen vertellen we hen dat ze het spel van de weerman gaan spelen.
- Ze moeten hun ogen sluiten en zichzelf de vraag stellen “welk weer is het vandaag in mezelf?” Is het zonnig weer, dan voel ik mij oké. Regent het, dan ben ik verdrietig. Als ik een storm met bliksem ben, dan komt dat omdat ik boos ben.
De “we merken op”- wandeling
Mindfulness voor kinderen gebeurt niet alleen terwijl ze zitten. Want onze kleintjes zijn actief en reageren vaak. Ze zijn erop gebrand dingen te ervaren. Bovendien zijn ze op een onverzadigbare manier nieuwsgierig. Kleine kinderen hebben lichamelijk contact, spelletjes en voortdurende interactie nodig. We moeten mindfullness dus aanpassen aan hun dagelijkse behoeften en tempo.
We kunnen samen met hen elke dag een heel doeltreffende oefening doen, de “we merken op”-wandeling. Na school of wanneer je op pad bent, moedig je hen aan om hun omgeving op te merken. Je kan dan dingen zeggen als “ik stel me voor dat…,” “ik zie dat…” of “ik ontdek dat…”.
Het is de bedoeling dat je hen stimuleert om zich open te stellen voor hun omgeving. Het maakt dan niet uit hoe klein of onbelangrijk de dingen kunnen lijken. “Ik merk dat ik ver weg iemand hoor lachen,” “Ik merkte dat die man er verdrietig uitzag,” “Ik stel me voor dat ik een babyvogeltje in zijn nest kan horen huilen om zijn mama,” “Ik zie dat een wolk de zon verduistert…”
Tot besluit willen we vermelden dat we weten dat er veel, veel meer oefeningen in mindfulness bestaan die we onze kinderen kunnen leren. Ga op zoek naar de oefeningen die het best passen bij hun persoonlijkheid en hun leeftijd. Vergeet ook niet dat wij hen het goede voorbeeld moeten geven op vlak van rust, evenwicht en langdurige genegenheid.
“In de haast van vandaag denken we allemaal te veel, we proberen te veel, we willen te veel en we vergeten de vreugde van gewoon te Zijn.”
-Eckhart Tolle-
Referenties
Snel, Eline (2013). Stilzitten als een Kikker, Madrid: Kairós.
Vara de Rey, P. Mindfulness voor Kinderen, Barcelona: Planeta.