Memes en het coronavirus: humor in tegenspoed
In dit artikel hebben we het over memes en het coronavirus. Het lijkt bijna ondenkbaar dat er onder de huidige omstandigheden nog steeds gevoel voor humor bestaat. Maar wat zou er met mensen gebeuren zonder hun vermogen om te lachen of om iemand anders aan het lachen te maken?
We zouden ongetwijfeld van verdriet sterven. Hierdoor zien we momenteel een nogal vreemde en fascinerende symbiose, waar memes en het coronavirus een nogal vreemde metgezel zijn geworden.
In een online en hyperverbonden wereld verlichten dit soort bronnen en interacties de angst van veel mensen. Ze zijn een verademing die we delen op onze sociale netwerken en verzenden via bijvoorbeeld WhatsApp. Is dit alles misschien een daad van lichtzinnigheid in het licht van alles wat er op dit moment gebeurt?
Het antwoord is simpel: nee. We minimaliseren niet wat er om ons heen gebeurt. We proberen alleen te overleven en humor is een ideaal mechanisme en in deze omstandigheden meer dan ooit noodzakelijk.
Zolang de humor natuurlijk respectvol is en niet meer pijn veroorzaakt door beledigingen of valse informatie of ideeën. Laten we wat dieper ingaan op dit onderwerp.
Memes en het coronavirus: omgaan met de crisis
Een paar dagen geleden publiceerde Neil Diamond een alternatieve versie van zijn super klassieker ‘Sweet Caroline’. Dit nummer is nu viraal gegaan door de tekst te wijzigen in ‘Wash your hands’ (Engelse link).
In een kerk in Providence, Rhode Island, plaatste de parochiepriester een groot bord voor de deur met de tekst: “Ik was niet van plan om zo veel op te geven tijdens het Vasten.”
Elke keer als we onze sociale media openen, vinden we dingen die ons amuseren. Te midden van het slechte nieuws en hartverscheurende beelden zijn er weinig humoristische elementen.
We zouden ons niet slecht moeten voelen als we ergens om lachen, want lachen is genezend. Lachen en gevoel voor humor zijn mechanismen om onze hersenen welzijn te laten voelen.
We raken er nu gewend aan, memes en het coronavirus gaan hand in hand. Waar we zeker niet aan gewend zijn, zijn de effecten van de pandemie, namelijk het aantal geïnfecteerden, de menselijke verliezen en de angst.
In tijden waarin onze geest in een toestand van permanente onzekerheid verkeert, kan humor fungeren als een anker en een vluchtige manier om spanningen en angsten te verminderen. Het duurt niet lang maar het is wel nodig.
Humor bij tegenspoed: een gemeenschappelijke hulpbron
Hoewel het fenomeen van memes en het coronavirus iets is dat nog maar net is begonnen, hebben we in het verleden al soortgelijke situaties meegemaakt. In de Eerste en Tweede Wereldoorlog schilderden mensen ironische uitspraken en tekeningen op de muren over de situatie en gebruikten ze in het bijzonder om de vijand te bespotten.
De stripverhalen in de kranten waren in die tijd vergelijkbaar met onze memes van vandaag. Hun doel was helemaal niet om de situatie te onderschatten.
De humor was als een reddingsboot en iets dat elke soldaat en elke persoon die probeerde te overleven motiveerde. Verder nog dan wat we zelf denken, zijn mensen ‘ontworpen’ om zelfs in de moeilijkste omstandigheden gebruik te maken van gevoel voor humor.
Dr. Anne Ghilmette van de Brock Universiteit in Canada heeft dit fenomeen onderzocht (link in het Engels). Ze liet zien hoe gelach, grappen en humor op televisie, sociale media of gewoon onder vrienden als een coping-mechanisme dienen.
Ze helpen stress, angst en bezorgdheid te verminderen en fungeren als een noodzakelijke hulpbron in ongunstige omstandigheden zoals de huidige.
Memes en het coronavirus: wanneer inventiviteit handelt voor het algemeen welzijn
Het fenomeen memes en het coronavirus heeft meer voordelen dan het simpele (en noodzakelijke) feit dat ze ons aan het lachen maken. Een reden waarom ze ons een goed gevoel geven, is omdat we onszelf in zekere zin allemaal in die beelden en woorden terugzien.
Memes hebben kracht omdat ze onze aandacht binnen een paar seconden in beslag nemen en we interpreteren ze nog sneller. Wat ze laten zien en overbrengen is relevant voor ons omdat we het gevoel hebben dat we deel uitmaken van de situatie die ze vertegenwoordigen.
Wetende dat we allemaal dezelfde situatie doormaken, leidt tot opluchting en welzijn. We hebben allemaal mensen gezien die torens met toiletpapier droegen in de supermarkten. En we gaan allemaal naar buiten om onze boodschappen te doen met een ongebruikelijk gevoel van heroïek en verantwoordelijkheid.
Sommigen zijn banger om besmet te raken dan anderen. Maskers zijn nu echter een object van waarde en verlangen – een noodzakelijke accessoire die we anders nooit in ons dagelijkse leven hadden willen opnemen.
In momenten van wanhoop zorgt humor voor een balans en verenigt het ons ook. Daarom, zolang deze memes respectvol zijn en geen valse of aanstootgevende informatie bevatten, zijn ze van harte welkom. Het zijn vindingrijke inspanningen die het waard zijn om te delen.