Logotherapie: een zinvol leven leiden
Een zinvol leven leiden betekent niet dat je je hele bestaan moet oriënteren op de zoektocht naar je eigen geluk. In plaats daarvan gaat het erom een doel te vinden en ernaar toe te werken.
Het gaat er vooral om je goed te voelen over wie je bent, wat je hebt en alles om je heen, niet meer en niet minder. In de hectiek van het dagelijks leven is het echter moeilijk om je geest, hart en blik op een existentieel doel te richten als wat je vaker tegenkomt zinloos is.
Helaas is het echter gemakkelijker om overweldigd te raken door de zorgen en negativiteit die worden veroorzaakt door stress en angst. Hoe zou je zin in je leven moeten vinden als dat al je energie opslokt?
Het is ingewikkeld, daar bestaat geen twijfel over. Zoals de beroemde psychoanalyticus Erich Fromm zei, is de zin van het leven gewoon de kunst om te weten hoe je in jezelf moet leven.
Dit is de sleutel tot psychologisch welzijn: werken aan je innerlijke harmonie en balans. Het gaat hierbij om het ontwikkelen van een goede zelfkennis en het toepassen van de basiscomponenten van Viktor Frankl’s logotherapie. Laten we er meteen induiken.
Logotherapie: leren betekenis te vinden om een zinvol leven te leiden
De meeste mensen denken niet na over de zin van het leven, tenzij ze met tegenslagen te maken hebben. Dat is het moment waarop je jezelf klassieke existentiële vragen begint te stellen, zoals: “waarom overkomt mij dit en wat betekent het allemaal?”
Betekenis vinden, zelfs als alles slecht gaat en het lot tegen je lijkt te zijn, is een van de meest transcendentale menselijke gedragingen.
Het stoïcisme, een filosofische school die in 301 v. Chr. door Zeno van Citium werd opgericht, stelde voor dat je, om gelukkig te zijn, de dingen precies zo moet accepteren als ze zijn. Dat is een leuke gedachte. Maar is het mogelijk? Hoe bereik je dat?
Het is namelijk buitengewoon moeilijk om vrede te sluiten met je omstandigheden. Vaker wel dan niet, verzetten we ons, worden we boos en lijden we door wat we hebben verloren.
Irvin David Yalom, hoogleraar psychiatrie aan de Stanford Universiteit, legt uit dat het tijd kost om een zinvol leven te leiden. Op een gegeven moment zet je de noodzakelijke stap richting introspectie om in contact te komen met je behoeften en erachter te komen wat echt relevant en belangrijk voor je is.
Vroeg of laat zul je beseffen dat het leven geen probleem is dat je moet oplossen, maar eerder een mysterie dat je moet accepteren.
Wat betekent het om een zinvol leven te leiden?
Viktor Frankl was een van de meest vooraanstaande experts op het gebied van een zinvol leven. Zozeer zelfs dat hij het gebruikte als de basis van de therapeutische benadering die hij ontwikkelde voor het werken met patiënten.
Hij noemde het logotherapie. Frankl voerde aan dat het verlangen om existentiële betekenis te vinden een behoefte is die iedereen op een gegeven moment voelt. Door dit te doen en te verduidelijken wat een zinvol leven voor jou is, biedt het vervolgens steun in moeilijke tijden.
- Allereerst is het belangrijk om te begrijpen dat iedereen zijn eigen definitie heeft van wat het is om een zinvol leven te leiden. Het is uniek voor elk individu en verandert ook in de loop van tijd. Je omstandigheden en doelen variëren namelijk door de jaren heen.
- Deze zoektocht is ook een bron van motivatie. Elke keer dat je jezelf afvraag: “wat is op dit moment het belangrijkste voor mij?” of “wat geeft mij betekenis en een doel?” richt je je aandacht op het verkennen van je authentieke zelf. Dit is een oefening in zelfkennis.
- Om een zinvol leven te leiden, moet je ook je ervaringen uit het verleden en het heden waarderen. Het betekent dat je harmonie moet vinden tussen wat altijd belangrijk voor je is geweest (je waarden) en wat je uit het leven wilt halen (je dromen).
Deze oefening is belangrijk voor je psychische gezondheid. Als je er namelijk enige duidelijkheid over hebt, geeft het je een reden om te leven. Een reden om elke ochtend op te staan en iets om in te geloven, voor te vechten en over te dromen.
De nalatenschap van Viktor Frankl: logotherapie
Viktor Frankl is bekend om twee redenen: hij heeft twee concentratiekampen overleefd tijdens de Tweede Wereldoorlog en zijn boek De zin van het bestaan. Hij was een bekende hoogleraar in de psychiatrie die meer dan 30 boeken schreef en ongeveer 210 lezingen gaf aan bijna elke universiteit ter wereld.
Een bijzonder hoogtepunt van zijn nalatenschap is logotherapie. Dit is een soort therapie die deel uitmaakte van de derde school voor Weense therapie na Freud’s psychoanalyse. De motor die deze psychologische benadering vorm en strekking geeft, is mensen helpen een zinvol leven te leiden. Op deze manier hielp hij zijn patiënten om dat doel te bereiken.
Je hebt een lichaam, geest en ziel
De therapie van Viktor Frankl was op geen enkele manier religieus. Het concept van een ‘ziel’ was een manier om over iemands authentieke essentie te praten.
Hij geloofde dat iedereen een lichaam, een geest en een ziel heeft die zijn of haar levensverhaal bevat. Het is dat deel van jou dat je stem, waarden en persoonlijkheid bevat. Een van je doelen is om harmonie te creëren tussen deze drie elementen van wie je bent.
Al je ervaringen, goed of slecht, zijn zinvol
Alles wat je meemaakt in je leven betekent iets. Je doel is om te identificeren wat dat is. Geluk, onzekerheid, tegenspoed, passie, vrede, angst… Probeer erachter te komen hoe je van elk moment kunt leren.
Je bent vrij om de loop van je leven te veranderen op basis van wat je zin geeft
Soms voel je je misschien in het nauw zitten door je omstandigheden. Als bijvoorbeeld iemand je verlaat en je je alleen voelt. Of je verliest een baan in een moeilijke en onzekere tijd in je leven. Terwijl deze dingen gebeuren, ben je vrij om elk pad te volgen dat volgens jou je levensdoel geeft. Alleen dan bereik je welzijn.
Een zinvol leven leiden betekent dat je je ertoe verbindt om in donkere tijden alles te volgen wat je motiveert. De wereld om je heen is te chaotisch om jezelf te ver af te laten drijven van wie je werkelijk bent.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Frankl V (1994). El hombre en busca de sentido, Herder, Barcelona.
- Frankl V (1991). A pesar de todo, decir sí a la vida. Herder, Barcelona,
- Frankl V (2002). Psicoanálisis y existencialismo. Herder.