Lijden maakt jou geen beter mens

Komt het bovenstaande je bekend voor? Deze uitspraken maken deel uit van een publieke dialoog die al jarenlang herhaald wordt. Het is zo populair dat ik zeker weet dat ook jij je er soms door hebt laten verleiden, of het zelfs hebt aangenomen als jouw standpunt. Het is de overtuiging dat we geluk verdienen omdat we hebben geleden, niet omdat we vriendelijk en proactief gehandeld hebben. Het is de emotionele nalatenschap van onze joods-christelijke wortels. Goede mensen lijden, voor zichzelf en voor anderen.

De irrationele opvatting dat geluk en lijden respectievelijk beloning en straf zijn is ontzettend wijdverspreid en speelt een grote rol als het aankomt op depressie. Het is het geloof dat onze goede daden zullen worden beloond door een magische macht.

Jouw daden zijn krachtiger dan ‘karma’

Wacht niet op kansen; creëer ze, doe je voordeel met ze, en haal het meeste uit ze. Dit vereist vastberadenheid, zelfbeschikking en doorzettingsvermogen. In het leven hoeven we onszelf niet te laten mishandelen door anderen, noch door onszelf, alleen maar zodat we onze beloning niet mislopen. Het is belangrijk dat we grenzen stellen.

Pijn en ontmoediging maken deel uit van het leven, en het accepteren van deze emoties voor wat ze zijn zal jouw emotionele gezondheid verbeteren. Je zult weten hoe je met ze om moet gaan en hoe je ze kunt confronteren zodat ze niet chronisch en disfunctioneel worden. Soms nemen we het lijden echter aan als een authentieke manier van leven.

We nemen genoegen met geklaag en slachtofferschap omdat we geloven dat het leven niet voldaan heeft aan het principe van wederkerigheid. We geven een knuffel, en het leven antwoordt met een klap. Alsof het leven onderworpen is aan de genade van onze verlangens, alsof het leven geen bron is van onvoorspelbare en onwillekeurige gebeurtenissen met hun eigen vreemde, niet te ontcijferen wetten.

Als karma werkelijk krachtiger zou zijn dan onze eigen rechtvaardige en juiste handelingen, dan zouden de mensen die voortdurend schade aanrichten net zoveel lijden als de mensen die deze schade ontvangen, niet andersom. Je hoeft slechts om je heen te kijken om in te zien dat de wereld verre van rechtvaardig is, verre van het belonen van diegenen die lijden. Dus, hoe moet je handelen?

Lijden maakt jou niet per se sterker

Denken dat het leven jou al het goede zal geven dat je nodig hebt en verdient als je maar lijdt is hetzelfde als denken dat je dingen kunt kopen met papier als je het maar geld noemt. Dit is een misleidende en vernietigende opvatting die we onszelf opleggen, alsof lijden een zege is.

Het systematische perspectief van de psychologie stelt ons in staat om te analyseren hoe diepgeworteld deze manier van denken en handelen is. Vaak kan de basis ervan worden gevonden in boodschappen binnen de familie. Straf leert kinderen niets als het niet gepaard gaat met een herstellende of positieve daad.

Het kind moet begrijpen dat om fouten goed te maken, het de schade die deze veroorzaakt hebben moet herstellen of in ieder geval compenseren met iets positiefs. Dergelijke compensatie zou direct moeten volgen op en afhankelijk moeten zijn van het onwenselijke gedrag. Als het kind simpelweg gestraft wordt om hem te laten lijden, zal het leren dat het herstel van de schade ligt in het verdragen van het leed dat de straf hem oplegt. Van jongs af aan internaliseren we het idee dat passief lijden het juiste is om te doen.

Vervang zelfbestraffing door waardevolle handelingen

Als je een beter leven wilt, maak dan gebruik van de strategieën en vaardigheden die je tot je beschikking hebt om dit mogelijk te maken. Zitten en wachten tot de wereld jouw pijn ziet en je ervoor beloont zal je niet ver brengen.

Depressie is vaak gebaseerd op het gevoel van aangeleerde hulpeloosheid: je denkt dat niets zal verbeteren wat je ook doet, omdat dit altijd het geval is geweest. Het is tijd om kritisch na te denken over jouw eerdere strategieën. Heb je jouw problemen passief benaderd en gaf je bij het minste geringste op, of heb je jouw problemen actief geconfronteerd?

Lijden is geneigd om nog meer leed aan te trekken. Het is een kwestie van verlamming. Het verzwakt jouw immuunsysteem, dat de energie verliest om werkelijk gevaarlijke situaties te confronteren, omdat je voortdurend verkeert in een staat van alertheid, wantrouwen en spanning.

Als je de innerlijke pijn die je ervaart wilt verbeteren of genezen, ga dit dan niet passief zitten verdragen in de hoop op een beloning. Als je steun wilt, dan moet je die zoeken. Verdriet en inactiviteit zijn verslavend. Stop met lijden. Het maakt je geen beter mens, het bezorgt jou en je geliefden alleen maar pijn.