Lijden heeft mij geleerd wie ik ben

Lijden heeft mij geleerd wie ik ben. Het heeft me geholpen om dingen over mezelf te leren die mij nooit eerder waren opgevallen of die ik nooit wilde accepteren. Ik dacht altijd dat er hopelijk niets ergs zou gebeuren in mijn leven, maar ik realiseerde me dat dit een onmogelijke wens was.

We hebben allemaal geleden. We hebben verschillende omstandigheden meegemaakt die hun sporen op ons hebben achtergelaten. Gebeurtenissen die we liever niet hadden ervaren, maar waarvan we weten dat dat onmogelijk is. Het leven is voor niemand altijd maar rooskleurig, ook al zijn sommige gebeurtenissen voor de een minder schadelijk dan voor de ander. Dat is de sleutel.

In plaats van te focussen op een leven zonder lijden, zouden we moeten leren om lijden op een andere manier te ervaren. Leer het te gebruiken om te groeien en jezelf weer op te bouwen, en hiervoor is het vaak noodzakelijk om verschillende vaardigheden te ontwikkelen in de veilige omgeving van therapie.

Het gaat niet om het vermijden van lijden, maar om leren hoe je het in je levensverhaal kunt integreren als gewoon nog een hoofdstuk dat jou precies naar dit punt in je leven heeft geleid.

Therapie als een veilige plek

Psychologische therapie moet worden gezien als een veilige plek voor iedereen die er naartoe gaat. In therapie word je niet beoordeeld, zijn er geen absolute waarheden en blijft alles wat je zegt privé. Deze belofte kan alleen worden verbroken wanneer de patiënt zichzelf of anderen iets aan zou willen doen of middels een rechtelijk bevel.

Bovendien is therapie een plek om een veilig fundament te bewerkstelligen dat jou stabiliteit geeft, zelfs als je leven erg moeilijk is geweest. Om dit te bereiken proberen psychologen – samen met de patiënt/cliënt – een therapeutisch bontgenootschap op te bouwen als een veilige connectie als basis voor de therapie.

Deze unieke connectie, als het goed wordt opgebouwd, zorgt voor een klimaat van vertrouwen. Dit klimaat maakt het makkelijker om al de angsten en het lijden te behandelen die in hen verscholen ligt, want voordat we de vaardigheden verwerven die nodig zijn om deze problemen aan te kunnen pakken, moeten we voldoende vertrouwen hebben om over onze problemen te praten zonder angst.

Lijden een naam geven

De pijn en het lijden een naam geven houdt niet in dat je diagnostische labels moet gebruiken. Vaak kunnen we niet eens een van deze labels gebruiken omdat er simpelweg geen naam is voor onze specifieke ervaring. Soms is de oorzaak van ons lijden zo uniek of alledaags dat het geen naam heeft en we er zelf een naam voor moeten bedenken.

Die naam heeft wellicht alleen betekenis voor de naamgever en dat is genoeg. Het is misschien mijn donkere kant, mijn zenuwen, mijn schaduw of wellicht wat jij ook wilt dat het is. Het is een naam die gebruikt zal worden in de therapeutische omgeving om iets dat zo uniek is voor jou te definiëren, en dus is het iets zo individueels dat het, ook al draagt het een veelvoorkomende naam, een unieke betekenis zal hebben.

Het lijden benoemen helpt om het probleem te definiëren dat verscholen ligt in het hart van onze kwelling en dus helpt het om het te veranderen of te integreren.

Als het eenmaal benoemd, is zal het lijden een nieuwe betekenis aannemen. Het zal niet langer een entiteit, een gevoel zijn, maar iets dat duidelijker is. Iets dat een vorm heeft aangenomen en dus uitgelegd en begrepen kan worden door zowel de psycholoog als door de patiënt. Als zodanig is het iets dat al veranderd of geïntegreerd kan worden.

De ervaring integreren in je nieuwe ik

Wanneer de oorzaak van het lijden iets is dat in het verleden heeft plaatsgevonden en niet meer kan worden veranderd, is het het beste om het te overwinnen door het in je levensverhaal te integreren.

En om het te integreren, moeten we het accepteren. We moeten accepteren dat, wat er ook is gebeurd, onszelf schuldig voelen niets gaat veranderen. Het is ook niet nuttig om de schuld aan anderen te geven, want het verleden is het verleden en kan niet meer worden teruggekeerd. Het werk dat de integratie vereist, die acceptatie van het lijden, is omvangrijk. Maar we moeten het slechte laten gebeuren en het natuurlijkerwijs accepteren om een nieuwe ‘ik’ te bouwen.

Jezelf weer opbouwen is een grote stap, maar een stap die leidt naar de acceptatie van de donkere kant van jezelf. Je zal niet langer een leegte vol met pijn voelen of vechten tegen je innerlijke demonen. Je zal jezelf opnieuw op moeten bouwen en je zal moeten leren dat wat er is gebeurd je heeft gevormd tot wie je vandaag bent.