De 10 leefregels van Miyamoto Mushashi

De 10 leefregels van Miyamoto Mushashi

Laatste update: 08 februari, 2018

Miyamoto Mushashi is een legendarische samoerai krijger uit het feodale tijdperk in Japan. Hij is de auteur van het zeer beroemde werk Het boek van de vijf ringen. Hij is ook bekend omdat hij twee weken voor zijn dood een lijst met leefregels samenstelde.

Als een goede oosterse krijger was vechten voor Miyamoto veel meer dan een strijd. De samoerai hechtten enorm veel waarde aan de persoonlijke ontwikkeling. Dat was precies wat je nodig had om een goede krijger te worden. De leefregels van Miyamoto hebben de tand des tijds doorstaan, net als alle klassiekers. Ze weerspiegelen de wijsheid van degenen die met dapperheid hebben geleefd en die gehandeld hebben naar nobele doelen. We hebben de betreffende voorschriften samengevat in tien regels, die we hier uiteen zullen zetten.

1. Aanvaarding, de eerste van de leefregels

De eerste van de leefregels is het aanvaarden van het leven zelf, zoals het is. Aanvaarding is niet hetzelfde als berusting, maar nederigheid. Het leven is wat het is en onze houding hangt van onszelf af: we moeten lering trekken uit de omstandigheden die we niet hebben gekozen, maar waar we mee moeten leven.

Het gevolg van het niet accepteren van de werkelijkheid is een ononderbroken lijden. Dat geeft aanleiding tot een innerlijke strijd die je altijd zal verliezen. Door aanvaarding, aan de andere kant, kun je een les uit elke situatie trekken.

2. Denk weinig aan jezelf en veel aan anderen

Wie te veel aan zichzelf denkt, raakt uiteindelijk in de war. Je bouwt een muur om je heen en je voedt je onzekerheden. Meer dan aan jezelf te denken, zou je jezelf toe moeten staan simpelweg te zijn.

Het echte geluk ligt in het dienen van anderen. Er bestaat niets wat je kunt vergelijken met het genoegen om goed te doen. Wie genereus is, laat zien dat hij ook krachtig is. Dat is tenslotte wat ons in staat stelt om onszelf te kunnen waarderen.

Boeddhistische monnik die mediteert bij een beeld van Boeddha

3. Leer het verlangen los te laten

Het verlangen, begrepen als hunkering naar dat wat men niet heeft, leidt alleen maar tot eeuwige ontevredenheid. Het hebben is als een bodemloze put. Hoe meer je hebt, des te meer je verlangt. En het wordt steeds moeilijker tevreden te zijn.

Miyamoto, net als vele andere Oosterlingen, streed om het verlangen uit te vlakken. Wie veel verlangt, frustreert zich enorm. De echte kracht zit in ons vermogen om los te laten. Degene die weinig nodigt heeft, is met weinig gelukkig.

4. Vermijd berouw een kans te geven

Berouw veroorzaakt veel leed. Het ergste is dat het een nutteloos gevoel is. Zo laat Miyamoto het zien in zijn leefregels. Hij benadrukt dat we een fout niet moeten zien als een straf, maar eerder als een kenmerk dat hoort bij onze natuur.

Van alles wat we doen, kunnen we iets leren. En alles verandert ons ook op de een of andere manier. Als je slecht gehandeld hebt, kun je daar een geweldige lering uittrekken. Daarom is geen enkele gebeurtenis uit ons leven te geringschatten. Het belangrijkste is om overal van te leren, om ons leven met ervaringen te verrijken.

5. Ruim klachten en wrok uit de weg

Klachten helpen er slechts aan mee om iemand met slechte energie te omringen. En om de mensen om je heen te kwellen. Het heeft geen enkele zin, want in plaats van in actie te komen, schiet je er niets mee op.

Volgens de leefregels van Miyamoto vergiftigen klachten en wrok degene die deze gevoelens heeft. Ze zijn nutteloos. Sterker nog, ze beginnen als een soort plaag andere, positieve gevoelens kapot te maken.

Vrouw die vogels vrijlaat bij zonsondergang

6. Doe voorwerpen die je niet nodig hebt weg

Voorwerpen beïnvloeden onze emoties en de manier waarop we naar het leven kijken. Als we te gehecht aan ze raken, zullen ze uiteindelijk controle over ons krijgen. Ze zorgen ervoor dat ons geweten minder vrij is.

Dit geldt met name voor de dingen die we niet langer nodig hebben en die we desondanks bewaren. Ze zullen ons onzekerder en onbuigzamer maken. Dat is de reden waarom de leefregels erop aandringen al het nutteloze weg te doen.

7. Volg niet blindelings de overtuiging van anderen

Hij heeft het hier feitelijk over het behouden van ons vertrouwen in ons eigen oordeel. Vertrouw op je eigen gezonde verstand. Respecteer je eigen overtuigingen en je eigen waarden. Anders zal je heel manipuleerbaar worden.

Niemand hoeft te horen wat goed of fout is. We hebben allemaal de capaciteit om dit voor onszelf te kunnen bepalen. Blindelings anderen volgen leidt er alleen maar toe dat we op een gegeven moment onszelf verraden.

8. Bewaar altijd je eergevoel

Eer is een bijna vergeten woord. Het heeft te maken met eigenliefde. Met ons niet toe te staan om te vervallen in gedrag dat niet in overeenstemming is met de waarden waar we voor staan, waarin we geloven. Die waarden zouden een soort kompas kunnen vormen, met de wijzer op trots als ze worden gerespecteerd, ondanks de aanwezigheid van verleidingen.

Eer is het meest waardevolle bezit van ieder mens. Iemand die eervol is, boezemt respect en aanzien in. Het trekt goedwilligheid en consideratie van anderen aan, zelfs van vijanden. Zo kan eer waarde geven aan het leven, een waarde die heel diepgaand en persoonlijk is.

Eervol zijn

9. Liefde moet niet worden overheerst door aanhankelijkheid

Emoties zijn over het algemeen impulsieve reacties. Als je erover redeneert, worden het gevoelens. Deze zijn dieper en meer weloverwogen. Ze zijn gerelateerd aan waarden en niet aan behoeften.

Liefde is een buitengewoon gevoel. Maar soms noemen we iets liefde wat in werkelijkheid een blinde en voorbijgaande liefde is. Dit gebeurt wanneer liefde wordt ingegeven door onze zin erin, of door aanhankelijkheid. In die gevallen richt het meer schade aan dan dat het goed doet.

10. Wees niet bang voor de dood

Het is een feit, we zijn sterfelijk. Het leven eindigt en dat is een natuurlijk verschijnsel. We moeten niet bang zijn voor onze eigen dood of voor die van de mensen van wie we houden. Zo kunnen we de angst voor de dood overwinnen en intens van het leven genieten.

De leefregels van Miyamoto hebben de tijd overleefd vanwege de grote wijsheden die ze brengen en ook om alles waartoe ze inspireren. Ze doen een beroep op realisme, nederigheid en innerlijke rust. Ze willen dat we ons concentreren op het essentiële, en niet op het ogenschijnlijke en oppervlakkige. 


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Miyamoto Mushashi (2018) El libro de los 5 anillos. EDAF
  • Kelsang Gyatso, Gueshe (1993) Introducción al budismo. Tharpa

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.