Een lach is het canvas van inspiratie

Een kind lacht 400 keer per dag, maar zelfs het gelukkigste mens lacht nog niet eens 100 keer op een dag. Het gemiddelde ligt tussen de 20 en 30 keer per dag. Als we ouder worden, verdwijnen de lach en de glimlach uit ons leven en leren we ook om te doen alsof in plaats van ons verdriet te laten zien.

We verbergen onze gevoelens vaak met een lach en we zeggen dat er niets gebeurd is, dat alles prima is, hoewel we eigenlijk verdrietig zijn. We willen niet vertellen waarom we verdriet hebben en we denken dat het makkelijker is om te lachen dan om erover te praten.

Zelfs voor de geboorte glimlachen baby’s al. Een team Japanse wetenschappers heeft in 2013 31 foetussen een uur lang opgenomen met behulp van ultrasound technieken. Ze ontdekten dat ze gedurende dat uur 51 keer glimlachten, met een gemiddelde duur van 3,21 seconden. Zo stond het vast dat we zelfs voor de geboorte al kunnen lachen.

Hoe herken je een valse glimlach waar verdriet achter schuilt?

Er zijn door de eeuwen heen een aantal onderzoeken gedaan naar dit onderwerp. In 1862 heeft de Franse neuroloog Duchenne Boulogne een onderzoek uitgevoerd die tot de conclusie kwam dat bij een valse glimlach alleen de spieren in de mond en lippen bewegen, terwijl bij een oprechte glimlach ook de spieren rond de ogen meewerken.

In 1973 voerde de psycholoog Paul Ekman een onderzoek uit waarbij 30 foto’s werden getoond van de gezichten van 14 mensen van verschillende achtergronden en culturen, die de zes basisemoties uitdrukten (blijheid, angst, verrassing, verdriet, boosheid en verachting). Hij kwam tot de conclusie dat blijheid door de meeste proefpersonen op dezelfde manier werd uitgedrukt.

Meer recentelijk, in 2012, hebben wetenschappers aan het MIT (Massachussetts Institute of Technology) een systeem ontwikkeld om een valse glimlach van een echte te onderscheiden. Om dit te doen, vroegen ze een groep vrijwilligers om frustratie te laten zien na een formulier in te hebben gevuld dat echte frustratie opwekte (op ‘ok’ drukken na het invullen van alle vragen wiste alle antwoorden). Daarna kregen ze een filmpje te zien van een schattige baby.

In het eerste groep, waarbij de frustratie onecht was, lachte 90% van de vrijwilligers niet. Maar in de tweede groep, met de echte frustratie, lachte 90% van de vrijwilligers wel, ondanks de teleurstelling. Bij het zien van de baby lachte iedereen. Het verschil is dat de lach tijdens de frustratie veel directer kwam dan die bij plezier.

Daarbij zijn de spieren die erbij betrokken zijn verschillend. Een echte glimlach begint bij de spieren die de wangen optrekken en veroorzaakt rimpels rond de ogen.

Waarom verstoppen we ons achter een glimlach?

Achter een valse glimlach vind je verschillende motivaties. Een van de meest voorkomende is de angst om onze gevoelens te tonen als we verdriet hebben of ons rot voelen. In deze situaties voelen we ons kwetsbaar en het blootleggen van onze gevoelens en ze uitleggen is ingewikkelder voor ons dan een glimlach tevoorschijn toveren.

In andere gevallen verstoppen we ons verdriet achter een glimlach omdat we de ander niet willen kwetsen. We realiseren ons niet dat die onechte glimlach ons verraadt en schadelijk is voor ons en de persoon de we eigenlijk willen beschermen.

De macht van een oprechte glimlach

Al op jonge leeftijd leren we de macht die een glimlach kan hebben. Een baby interpreteert de lach van zijn vader en moeder als een teken van vertrouwen dat alles oké maakt en als teken dat er geen gevaar heerst. In 1957 werd er een experiment in de Verenigde Staten uitgevoerd waarbij een aantal baby’s geplaatst werden op de rand van een hoog, transparant glasoppervlak, wat een ‘visuele klif’ wordt genoemd.

De kinderen hadden het gevoel dat als ze over het transparante oppervlak zouden gaan, ze naar beneden zouden vallen. Erachter stonden hun moeders, waarvan sommigen lachten en anderen niet. De moeders die lachten konden hun kinderen hun angst laten overwinnen en het transparante oppervlak laten overbruggen. De kinderen van wie de moeders niet lachten, bleven liever waar ze waren.

Onder volwassen mannen en vrouwen is er ook een onmiskenbare kracht afkomstig van de lach. In 2001 kwam een onderzoek tot de conclusie dat mensen 10% meer de neiging hadden om iemand te vertrouwen die glimlacht. En een ander onderzoek laat zien dat vrouwen die glimlachen 40% aantrekkelijker zijn voor mannen.