Ik doe misschien veel gekke dingen maar ik ben niet gek
Gekke dingen doen is een teken van vrijheid dat niets te maken heeft met gek zijn. Het geeft je alleen de kans om een andere weg te volgen dan die we normaal vinden. In deze spontane chaotische situaties kan je hoger vliegen dan je anders zou kunnen. Iedereen, echt iedereen, heeft ooit iets gek in zijn leven gedaan. Want loslaten en een scheut adrenaline krijgen is noodzakelijk en natuurlijk.
De meeste mensen associëren “gek zijn” met een geestelijk gebrek aan evenwicht en een vervormde waarneming van de werkelijkheid, een verlies van zelfcontrole, hallucinaties of absurde en belachelijke gedragingen.
Tegelijkertijd is “iets geks doen” een zin in de omgangstaal met een lichtjes andere betekenis. We hebben een beetje gekheid in ons leven nodig. Want anders durven we nooit het touw door te knippen en vrij te zijn om gekke dingen te doen die niet echt logisch zijn.
Mensen zijn zo noodzakelijk gek dat het gek zou zijn om niet gek te zijn.
De grens tussen genie en krankzinnigheid
Niet alle genieën zijn gek en niet alle gekke mensen zijn genieën. Een genie is iemand met uitzonderlijke capaciteiten, expertise in een specifiek veld of over een speciaal onderwerp. Deze mensen hebben het vermogen om nieuwe dingen te ontdekken en ze te verwezenlijken. Met andere woorden: ze creëren.
Ze zijn niet noodzakelijk ziek. Maar wanneer ze ziek zijn, weten ze hoe ze ervan kunnen profiteren om verbazingwekkende dingen te scheppen. Onderzoeken hebben aangetoond dat geesteszieke mensen creatieve vaardigheden hebben vóór de ziekte tot uiting komt.
Sommige mensen noemen anderen alleen maar gek omdat ze speciale vermogens en aanleg voor het geniale hebben. Want soms keuren we dingen af die we niet begrijpen. We doen dat uit angst en/of uit onwetendheid. Maar de grens tussen geniaal en krankzinnig is breder dan sommige mensen denken.
Vindingrijkheid blijkt genetisch bepaald. Maar er is nog maar weinig onderzoek uitgevoerd over het onderwerp. Tegelijkertijd speelt ook de omgeving een grote rol. Als Mozart of Einstein bijvoorbeeld afgezonderd in de jungle geleefd hadden, dan zouden ze niet de genieën geweest zijn die ze waren. We zouden ook niet het beeld van hen hebben dat we vandaag hebben. Onderzoeken tonen aan dat 75% van het ontwerp van de hersenen afhankelijk is van de omgeving.
Creativiteit is ook verbonden met emotioneel conflict. Het lijkt alsof ontevredenheid de drijfveer is die ervoor zorgt dat het genie gaat creëren. Het heeft ook een neurologische basis. Genialiteit is geen geestesziekte. Maar wanneer de twee samen aanwezig zijn, dan weet de persoon hoe hij van zijn gekheid gebruik kan maken om iets moois te creëren.
Genieën zijn net als torens: van afstand kan je zien hoe hoog ze reiken. Maar wanneer je dichtbij hen komt, is het onmogelijk om hun hoogte te meten en hun grootheid te bewonderen.
Normaal en gek, normale dingen of gekke dingen doen
Krankzinnigheid is eigenlijk een gebrek aan rede of aan een goed beoordelingsvermogen. Het probleem is dat men tot het einde van de negentiende eeuw krankzinnigheid verbond met het afwijzen van de gevestigde sociale normen. Om die reden beschouwen mensen vandaag de dag nog steeds anderen die de sociale regels niet volgen, als gek.
De meeste samenlevingen bouwen gedragsmodellen op die gelden voor de verschillende stadia van de menselijke ontwikkeling. Los van de culturele verschillen verwachten de meeste maatschappijen dat mensen gezond geboren worden, opgroeien zonder gezondheidsproblemen, naar school gaan of zich in een of ander winstgevend gebied specialiseren, trouwen en in een nieuw huis een nieuw gezin stichten.
Deze modellen zijn slechts normen. De meeste mensen aanvaarden ze als normaal en geloven dat elke houding of idee dat deze beperkingen schendt, verkeerd of zelfs gek is. Maar soms is gekheid of gekke dingen doen de enige gezonde reactie op een zieke samenleving.
“Voor sommige mensen is middelmatigheid normaal, en daar voorbij kijken is gek.”
-Charly García-
