Hoe om te gaan met negatieve opmerkingen van degenen van wie je houdt

Op een bepaald moment in je leven heb je waarschijnlijk een kwetsende opmerking of twee ontvangen van een geliefde. Dit soort dynamiek kan meer invloed op je hebben dan je zou denken. In feite kunnen ze je hersenen evenveel pijn bezorgen als lichamelijk letsel.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 07 februari, 2023

Woorden zijn moleculaire elementen van taal. Afhankelijk van vele variabelen kunnen ze een emotionele afdruk achterlaten, eerder als een tatoeage op je ziel. Maar waarom kan menselijke communicatie zo schadelijk zijn? Hoe kun je omgaan met negatieve opmerkingen van degenen van wie je houdt?

Negatieve opmerkingen kunnen littekens achterlaten die jarenlang deel uitmaken van je innerlijke dialoog. Bijvoorbeeld wrede woorden van een ouder die je niet kunt vergeten, een belediging van je partner, of een beschimping van een vriend. Het zijn vormen van psychologische agressie die je vernederen en voor altijd in je geheugen blijven. Maar waarom doet iemand die beweert van je te houden je pijn?

Deze vraag is moeilijk te beantwoorden. Soms doen degenen die slecht tegen je spreken dat omdat ze zich zo laten gelden en macht over je krijgen. Op andere momenten maakt gewelddadige communicatie gewoon deel uit van hun gedragsrepertoire. In andere gevallen is er sprake van een gebrek aan emotionele verantwoordelijkheid, omdat ze niet begrijpen dat liefde respect betekent.

De manier waarop anderen tegen ons spreken conditioneert ons. In feite gaat dat zo ver dat het soms echte trauma’s veroorzaakt. Aardig tegen elkaar spreken betekent zorg dragen voor wat we zeggen en onze woorden goed kiezen, zodat we solide en gelukkige relaties kunnen opbouwen. Het is een uiterst eenvoudige en elementaire praktijk, maar toch is het er een die niet iedereen begrijpt.

Pas op voor negatieve opmerkingen van mensen die zeggen dat ze van je houden

We hebben allemaal wel eens te maken gehad met negatieve feedback. Op school, op het werk en zelfs op straat hoor je soms een slecht woord, kritiek, een belediging of een wrede grap ten koste van jou. Deze gebeurtenissen zijn kwetsend en kunnen je ook boos maken. Negatieve opmerkingen doen echter meer kwaad als ze komen van iemand om wie je geeft.

Je bouwt bepaalde verwachtingen op over hoe je verwacht behandeld te worden. Je verwacht bijvoorbeeld dat je ouders je met liefde en genegenheid behandelen en je het gevoel geven dat je het waard bent. En je vindt het vanzelfsprekend dat je partner je liefde, zorg en tederheid biedt. Wanneer je daarom juist het tegenovergestelde ontvangt, ontstaat er een pijnlijke dissonantie.

Een studie (Engelse link) van Dr. Martin Teicher, universitair hoofddocent psychiatrie aan het McLean Hospital in Massachusetts (VS) beweert dat kinderen die verbaal mishandeld worden door hun ouders, veranderingen ondervinden in hun hersenontwikkeling. Dit maakt hen kwetsbaarder voor angst en depressie.

Als mensen zijn we niet voorbereid op negatieve opmerkingen van onze naaste en belangrijkste omgeving. Scherpe woorden beschadigen en veranderen ons en laten een diepe stempel achter op de architectuur van onze hersenen. Deze kwetsende interacties kunnen op verschillende manieren verschijnen.

Sarcasme en ironie: gekwetstheid vermomd als genegenheid

Een studie (Engelse link) van Dr. Raymond Gibbs, gepubliceerd in het Journal of Experimental Psychology, stelt dat het in ons dagelijks taalgebruik gebruikelijk is om taalmiddelen als sarcasme te gebruiken. Toch kunnen sarcasme en ironie veranderen in verbale agressie als ze gepersonaliseerd zijn en gebruikt worden om iemand in de buurt belachelijk te maken.

Deze dynamiek komt uiterst vaak voor in relaties. Er zijn inderdaad mensen die er genoegen in scheppen de intellectuele bullebak uit te hangen. Die met hun communicatieve vernuft hun geliefde kleineren, terwijl ze ogenschijnlijk aanhankelijk zijn.

Kritiek die nuttig wil zijn, maar toch pijnlijk is

“Vat het niet verkeerd op en ik zeg het alleen voor je eigen bestwil, maar je moet echt…,” “Ik zeg dit met de beste bedoelingen, maar je moet….” Wie van ons heeft dit soort negatieve opmerkingen niet gehoord, gecamoufleerd als goedbedoeld advies? Het is zelfs zo dat de mensen van wie je het meest houdt je vaak bekritiseren met de gedachte dat ze je een plezier doen.

Dit zijn echt veelvoorkomende situaties. Toch weet je niet altijd hoe je erop moet reageren. Dat komt omdat sommige kritiek, hoewel die constructief en zelfs liefdevol bedoeld kan zijn, een directe aanval is op je eigenwaarde.

Als ze van je houden maar je onderschatten

“Zie je niet hoe onhandig je bent?” “Het heeft geen zin je te forceren, het lukt je gewoon niet.” “Kijk naar je, het is duidelijk dat je nergens komt.” Als een vreemde aan je waarde twijfelt, doet dat minder pijn dan wanneer een naaste dat doet. Negatieve opmerkingen nemen ook vaak de vorm aan van onderschatting en gebrek aan vertrouwen in je mogelijkheden.

Deze situaties waarin je ouders, partners of vrienden de draak steken met je capaciteiten zijn schadelijke en vernederende werkelijkheden. Het zijn het soort ervaringen die je kunnen beperken of boos maken, een boosheid die je vaak kiest om te zwijgen.

Vergelijkingen: als je je waardeloos voelt

Als je terugkijkt naar je jeugd, kun je jezelf geconfronteerd zien met dit soort situaties. In feite komt het vaak voor dat ouders hun kinderen vergelijken met anderen. Ze kunnen dingen zeggen als “John is niet zo slim als zijn broer” of ” Peter is veel langzamer dan Andrew.”

Dit soort negatieve opmerkingen kan ook voorkomen in ruzies tussen partners. Het zijn de momenten waarop de ene partner zijn geliefde vergelijkt met andere figuren in hun leven. ze doen dat met het doel hem alles te laten zien wat hij kennelijk verkeerd doet in de relatie.

Wat te doen als iemand die van je houdt negatieve opmerkingen maakt?

Wie van je houdt moet nooit negatieve opmerkingen, minachting, spot, schadelijke kritiek en sarcastische zinnen gebruiken. Genegenheid vereist fysiek, emotioneel en communicatief respect. Zonder deze pijlers zal geen enkele relatie bevredigend of gelukkig zijn. Objectief denkend is het echter zeer waarschijnlijk dat er in je naaste omgeving iemand is die ooit slecht tegen je heeft gesproken.

Achter degenen die gewelddadige communicatie gebruiken en de gevolgen van hun eigen woorden niet inzien, schuilt een problematische persoonlijkheid. Wat je in deze gevallen moet doen is reageren en respect eisen. Het is niet omdat ze je vader, broer, vriend of partner zijn dat je taalgebruik gebaseerd op spot en onderwaardering moet tolereren.

Je staat in je recht om te vragen dat ze je op een respectvolle manier aanspreken, en om te vragen dat ze je aanspreken zoals jij hen aanspreekt. Als je het laat gaan en ervoor kiest niets te zeggen, zullen de negatieve opmerkingen escaleren en zal je ongemak alleen maar toenemen.

Communicatie is de brug die mensen verenigt of van elkaar verwijdert. Je zou van anderen hetzelfde moeten verwachten dat jij hen biedt: zorg in daden en woorden, vertrouwen, en empathische en emotioneel voedende communicatie. Als je die niet ontvangt, is die relatie niet levensvatbaar.