Hoe kan je op een positieve manier "Nee" zeggen?
Als gevolg van de nieuwe ideeën omtrent opvoeding en positieve discipline, wordt het woord “nee” (meestal door de ouders en de grootouders gebruikt) vaak als een kwaadaardig woord gezien. Dit geeft vele ouders een machteloos gevoel. Ze weten niet wat ze moeten doen om grenzen te stellen. Door “Nee” te zeggen zoeken ze een manier om hun voorwaarden op te leggen zonder te streng of te autoritair over te komen. Je kan absoluut leren om op een betere of op een positieve manier “Nee” te zeggen.
Soms moet je tegen je kinderen nee zeggen. Dat gaat dan in tegen hun wensen. Het is belangrijk dat je ervoor zorgt dat jouw nee een geldige reden heeft en dat het gerechtvaardigd is. Er bestaat echter een lijn tussen ja zeggen en nee zeggen.
Je kan hen zeggen dat ze later op de dag wanneer het juiste moment gekomen is, mogen doen wat ze willen. Bovendien kan je andere alternatieven bieden. Die vind jij dan wellicht gepast en vinden zij ook leuk.
Jouw doel is de kinderen helpen om zichzelf te sturen en te leren hoe ze met bepaalde regels moeten omgaan. Het is een langdurig en onafgebroken proces. Vergeet echter ook niet dat ze kinderen zijn. Jij bent verantwoordelijk voor hun opvoeding. Wees dus geduldig! Leer op een positieve manier “Nee” zeggen!
De nieuwsgierigheid van onze kinderen maakt ons ongerust
Kinderen zijn van nature nieuwsgierig. Die nieuwsgierigheid lijkt echter te vervagen wanneer ze opgroeien. Misschien heeft “Nee” zeggen ervoor gezorgd dat ze niet langer nieuwsgierig zijn. Hun nieuwsgierigheid maakte de ouders immers boos. Op school is de manier waarop ze leren gebaseerd op herhaling en nog meer herhaling. Dit helpt natuurlijk ook niet.
Anderzijds is het voor de ouders moeilijk om toe te laten dat hun kinderen hun nieuwsgierigheid zoveel als ze willen, de vrije loop laten. Ouders zijn vaak bang dat hun kinderen zich pijn zullen doen.
Je moet echter weten wat er gebeurt wanneer je jouw zenuwachtigheid de controle laat overnemen. Je zal dan namelijk uiteindelijk voortdurend “Nee” zeggen en “Doe dat niet!” of “Kom hier terug!” We kunnen wel zeggen dat dit niets positiefs te bieden heeft.
Je kan proberen om toch een inspanning te leveren. Die inspanning kan jou echter ook een angstig gevoel geven. Je kan dan op een bepaald moment zo bang worden dat je uiteindelijk uit volle borst “Nee” zal schreeuwen. Je moet weten dat je jouw kinderen in de war brengt wanneer je dit doet. Zij zullen denken “Waarom schreeuw je tegen mij terwijl je zei dat het mocht?”
Het beste wat je kan doen, is jouw kinderen vergezellen terwijl ze op onderzoek gaan. Wees je bewust van wat echt gevaarlijk voor hen is. Het is oké als kinderen vallen terwijl ze in het gras spelen. Dat is niet echt zo wanneer ze een ladder beklimmen. Ga met hen mee maar geef ze ook ruimte. Geef ze een beetje vrijheid en vertrouw op hun oordeel terwijl ze opgroeien. Doe dit in plaats van op een botte manier “Nee” te zeggen.
“Kinderen moeten opgevoed worden maar ze moeten ook de kans krijgen om zichzelf op te voeden.”
-Ernest Dimnet-
Zeg niet zomaar “Nee,” leg hen ook uit waarom
In vele gevallen is het niet nodig om “Nee” te zeggen. Als je wil dat je kinderen iets niet aanraken, kan je zeggen “dat is vies,” “dat is niet van jou” of “dat kan jou pijn doen.” Leg hen ook uit hoe dingen werken. “Stoelen zijn om op te zitten” of “Behandel mensen, dingen en dieren met respect”. Vertel hen de redenen achter jouw handelen. “Ik heb het nu druk. Nog een minuutje en dan krijg je mijn aandacht.”
Op die manier zullen je kinderen begrijpen wat er aan de hand is. Ze zullen dus niet het gevoel hebben dat iemand zonder reden tegen hen schreeuwt.
Routines en grenzen kunnen ook helpen om minder vaak “Nee” te zeggen. We geven een voorbeeld. “Het is tijd om een bad te nemen en te gaan slapen. Morgen moet je naar school!” of “Laten we naar huis gaan. Het wordt al laat en ik moet het avondeten nog klaarmaken”.
Ik weet dat het frustrerend kan zijn dat je kinderen altijd snoep en junkfood willen eten. Je kan hen echter het volgende zeggen. “Laten we fruit eten. Het is erg lekker en je zal je achteraf ook niet ziek voelen.”
Er zijn zoveel andere dingen die je kan doen en zeggen in plaats van gewoon “Nee” te zeggen. Leg je kinderen ook de gevolgen van hun daden uit. Je kan bijvoorbeeld zeggen: “Als je jouw vrienden slaat, zullen ze niet meer met jou willen spelen” of “Als je niet wil studeren, zal je niet slagen voor de test.”
Alternatieven: op een positieve manier “Nee” zeggen
Er zijn alternatieve keuzes die je kan gebruiken in plaats van “Nee” te zeggen. Je kan dus ook op een positieve manier “Nee” zeggen. Deze alternatieven zullen je kinderen helpen om in de toekomst hun eigen beslissingen te nemen. Jouw kinderen zullen echter niet altijd gemakkelijk zijn. Ze zullen terugvechten!
Jij bent het voornaamste gezag. Je kinderen dwingen om het systeem te volgen zonder hen ruimte te geven om te ademen zal hen echter niet helpen om als individuen op te groeien. Het zal soms moeilijk zijn om met hen om te gaan.
Met hun energie kunnen ze ervoor zorgen dat jij je beheersing verliest. Je al hen echter meer helpen met een andere houding en een andere geestesgesteldheid.
Bied hen alternatieven. “Dat is te gevaarlijk. Help me anders hiermee,” of “Het regent. We kunnen niet naar buiten. Laten we een film gaan kijken!” Zeg hen iets dan hen zonder problemen naar bed kan laten gaan. Geef hen de keuze om iets mee te nemen in bed: een pop, een knuffelbeer of een boek.
Wanneer je echt “Nee” moet zeggen
Spreek hen kordaat aan maar schreeuw niet. Er is geen enkele reden waarom je bot tegen hen moet zijn. Beledig hen niet. Zeg ook geen dingen waarvan je later misschien spijt hebt. Wees eerlijk en spreek hen aan met hun naam. Zeg de dingen op een betere manier en wees duidelijk: “Ik ben boos op jou. Wat jij deed, vond ik niet leuk.”
Praat alleen over hun daden. Laat hen echter niet denken dat hun gedrag hen bepaalt. In plaats van te zeggen “Jij bent een slecht kind” zeg je “Jij deed iets slechts.” Zeg dus niet “Jij bent lui.” Zeg wel “Het heeft veel te lang geduurd om dit te doen.”
Je moet hun rolmodel zijn. Toon hen hoe het moet gedaan worden. Onthoud ook dat je hen de gevolgen van hun daden moet tonen. Wees kordaat: “Je hebt je tanden niet gepoetst. Ik zal vanavond dus geen verhaaltje voorlezen.”
“Concentreer je meer op wie jouw kind is dan op wat jouw kind doet. Onthoud dat jij een persoon helpt om te groeien en dat je niet een probleem oplost.”
-L. R. Knost-
Intelligent ouderschap
Alternatieve manieren vinden om grenzen te stellen zonder voortdurend “Nee” te zeggen zal van jou een intelligente ouder maken. Dat geldt dus ook voor leren op een positieve manier “Nee” zeggen. Het is een slimme en positieve daad om alternatieven te zoeken voor “nee” zeggen. Dit zal het mogelijk maken om jouw methode als ouder te vullen met voorwaarden, begrip en gezond verstand.
Deze nieuwe benadering van op een positieve manier nee zeggen zal waarschijnlijk veel inspanning van jouw kant vragen. Je zal je misschien moe voelen en soms verslagen. Het zal echter niet altijd zo zijn.
Zodra je kinderen aan deze dynamiek gewend zijn, zal alles gemakkelijker worden. Ze zullen in staat zijn om jouw standpunt over hun daden te begrijpen. Ze zullen ook vooraf kunnen inzien wat ze willen en wat ze niet willen.
