Hoe digitalisering de hersenen beïnvloedt
Het menselijk brein heeft bijna 100 miljard neuronen die sneller met elkaar communiceren dan het licht. Sinds digitalisering ons leven is binnengedrongen, begint men zich echter af te vragen of de hersenen een deel van zijn capaciteiten hierdoor zou kunnen verliezen.
Het brein heeft een ongelooflijke plasticiteit en aanpassingsvermogen, wat betekent dat het zich aanpast aan de omgeving om hulpbronnen te optimaliseren. Met andere woorden, als digitalisering ertoe leidt dat de hersenen niet langer de leiding hoeven te hebben over bepaalde processen, compenseren ze dit misschien door andere vaardigheden te verbeteren.
Onderzoekers zijn al begonnen met het aanpakken van deze vraag. Ze hebben zelfs enkele veranderingen in de hersenen kunnen identificeren, vooral bij de jongerenpopulatie.
Digitalisering en cognitieve vaardigheden
In relatief korte tijd zijn er veel technologische vorderingen gemaakt. Dit heeft de manier waarop we ons gedragen duidelijk veranderd. Nu hebben we andere gewoonten en doen we taken op een andere manier. De manier waarop we met elkaar communiceren en hoe we toegang krijgen tot informatie is veranderd en zal blijven veranderen.
Volgens Gary Small, een neurowetenschapper van de Universiteit van Californië, Los Angeles (UCLA), verandert het gebruik van technologie je hersenen. Onderzoekers hebben gezien dat sommige neurale netwerken sterker worden, terwijl andere zwakker worden.
Hoewel dit een natuurlijk proces is in het menselijk brein, stelt Small dat bepaalde structuren of specifieke circuits aan het veranderen zijn. Een voorbeeld is het hersencircuit van aandacht.
We brengen veel tijd door op onze smartphones, tablets en computers. Soms gebruiken we meerdere apparaten tegelijkertijd. Multitasking is een cognitieve vaardigheid waarmee je aandacht aan verschillende taken tegelijk kunt besteden. Uit onderzoek blijkt echter dat de hersenen slechts aan twee taken aandacht kunnen besteden.
Dus, wanneer de hersenen zich op twee taken concentreren, verdeelt de prefrontale cortex zijn bronnen om ze uit te voeren. Als je echter meer dan twee taken tegelijk probeert uit te voeren, zul je problemen hebben met het filteren van informatie.
Je concentreert je ook op dingen die niets met de taak te maken hebben en vindt je het moeilijk om heen en weer te schakelen tussen taken. Daarnaast hebben al deze technologische ontwikkelingen invloed op je vermogen om informatie vast te houden, omdat je op elk moment het antwoord op welke vraag dan ook kunt opzoeken.
Dat gezegd hebbende, vermoeden wetenschappers echter ook dat multitasking het vermogen van de hersenen om beslissingen te nemen verbetert, omdat je zintuigen worden aangescherpt en de digitale wereld snelheid aanmoedigt. Het verbetert ook de snelheid van de informatieverwerking.
Digitalisering en het zich ontwikkelende brein
Het effect van digitalisering op de hersenen van kinderen is belangrijk. In tegenstelling tot de volwassenen van deze tijd, hebben zij nog nooit een analoge wereld gekend. Ze zijn geboren in deze op technologie gerichte samenleving. Kinderen die geboren zijn na het jaar 2000 worden zelfs beschouwd als ‘digital natives’ of ‘de digitale generatie’.
Dit betekent dat ze altijd omringd zijn geweest met technologie. Als gevolg daarvan ontwikkelen ze spontaan en natuurlijk een aparte manier van denken en begrip van de wereld.
Deze digitale generaties ontwikkelen digitale vaardigheden terwijl ze opgroeien. Maar niet alleen vanwege hun omgeving. Ook de manier waarop de volwassenen om hen heen hun interactie met de digitale wereld faciliteren, speelt een sleutelrol.
Bijvoorbeeld ouders die hun jonge kinderen mobiele telefoons of tablets geven om ze te vermaken. Dit lijkt misschien onschuldig gedrag, maar het kan de ontwikkeling van kinderen (Engelse link) negatief beïnvloeden.
Aan de ene kant stimuleert het een meer zittende levensstijl, die fysieke veranderingen in de hersenen kan veroorzaken. Gebrek aan fysieke activiteit kan de verslechtering van zenuwvezels en slechte cognitieve prestaties veroorzaken.
Ook hebben onderzoekers gezien dat overmatige blootstelling aan technologie een aanzienlijke impact kan hebben op de taalontwikkeling. Het kan zelfs de cortisolspiegel verhogen, wat schadelijk is voor de hersenen.
Zullen onze hersenen in moes veranderen?
Zoals we hierboven vermeldden, zijn de hersenen ongelooflijk bedreven in het reageren op hun omgeving. Een deel van die aanpassing bestaat uit het zonder neurale netwerken te doen, daar het deze niet langer nodig heeft of gebruikt.
Dus naarmate de wereld steeds meer gedigitaliseerd raakt, zullen sommige netwerken niet langer nodig zijn en uiteindelijk verslechteren. Dit is wat wetenschappers ‘de paradox van de vooruitgang’ noemen.
In tegenstelling tot wat je misschien denkt, is dit echter niet per definitie slecht. Dat komt omdat het steeds veranderende brein die nieuw beschikbare middelen zal gebruiken om andere vaardigheden aan te scherpen.
Je hoeft bijvoorbeeld geen concrete informatie meer te onthouden omdat je deze op elk moment op je telefoon kunt opzoeken. Je moet echter wel onthouden waar je toegang tot die informatie kunt krijgen. Kortom, digitalisering verandert de hersenen beslist. Als gevolg verandert het ook hoe je de wereld waarneemt en verwerkt.