Hoe bestrijd en voorkom je obsessief denken?

Eén op de vijftig mensen heeft last van obsessief denken. Het is een van de psychologische problemen die mensen die eraan lijden vaak proberen te verbergen. Obsessief denken betekent dat je ergens steeds maar aan blijft denken en dat je het niet uit je hoofd kunt krijgen. Over het algemeen gaan obsessieve gedachten gepaard met overmatige of irrationele zorgen. Dit veroorzaakt allemaal onnodig lijden.

We hebben allemaal wel eens een slechte dag, ruzie, of we maken een situatie mee die onze hele dag verpest. We blijven er de hele dag aan denken, en aan hoe we op een andere manier hadden kunnen reageren. We kunnen er niets aan doen, we blijven er obsessief over nadenken. Hoewel we niets kunnen veranderen aan wat er gebeurd is, blijven onze gedachten maar bezig met de situatie, en we kunnen dit niet stoppen, ondanks dat we dit wel willen. Dit is obsessief denken.

Obsessief denken als psychologisch probleem

We hebben allemaal wel eens obsessieve gedachten. Dat betekent niet dat dit meteen een probleem is, laat staan een aandoening. Maar voor sommige mensen is het wel een psychologisch probleem, omdat deze gedachten hun leven aanzienlijk beïnvloeden. Bovendien proberen ze deze gedachten te verbergen. Ze schamen zich te erg om toe te geven dat ze aan zoiets vreemds lijden.

Voor deze mensen komen de obsessieve gedachten steeds terug. De obsessieve gedachten gaan over absurde zorgen, en hoewel ze zelf ook weten dat ze absurd zijn, kunnen ze deze gedachten niet vermijden. Een klassiek voorbeeld van obsessief denken is bijvoorbeeld: ben ik in staat om iets te doen dat oneerlijk, illegaal of crimineel is?

Oorzaak van obsessieve gedachten

Obsessieve gedachten kunnen een aantal oorzaken hebben, of beter gezegd, ze kunnen ontstaan door een aantal verschillende factoren. Een van de meest voorkomende is de toekomst, vooral de wens om de toekomst te kunnen voorspellen. We willen weten wat er in de toekomst zal gebeuren om er zeker van te zijn dat er morgen geen ramp zal gebeuren. We willen controle hebben over het oncontroleerbare, maar dat kunnen we niet. Onverwachte dingen gebeuren iedere dag.

Een andere oorzaak van obsessief denken is een lage tolerantie voor angst. We leven in een wereld waar we altijd rondrennen en overspoeld worden door stimuli en informatie. We worden gedwongen om altijd bezig te zijn. Dit alles zorgt voor veel stress en angst. Het zijn normale dingen waar ons lichaam mee om kan gaan, maar onze geest niet. Als we worden geconfronteerd worden met een bepaald idee dat ons nerveus maakt, willen we hiervan af. We denken er niet verder over na.

De laatste oorzaak is dat we bang zijn voor uitdagingen, omdat alle uitdagingen in onze ogen verschrikkelijk zijn. We denken dat we het middelpunt van de wereld zijn, en iedere tegenslag betekent dus het einde van de wereld. Deze neiging om problemen te overdrijven veroorzaakt obsessieve gedachten.

Hoewel dit de hoofdoorzaken zijn van obsessief denken, zijn er meer. Dit zijn onder andere bijgeloof, schaamte, angst voor reacties van anderen, en nog meer.

Wat kun je doen aan obsessieve gedachten?

Obsessief denken heeft een aantal opvallende kenmerken, die ons kunnen helpen de negatieve invloed ervan uit te schakelen. Iedereen kan worden bevrijd van deze gedachten, of hun macht in zo’n mate verminderen dat we ze kunnen negeren. We kunnen allemaal van obsessieve gedachten afkomen zonder medicijnen. Maar je hebt er wel een behandeling voor nodig.

Deze behandeling is gebaseerd op het leren tolereren van angst. Hoe meer angst we aankunnen, hoe beter we om kunnen gaan met hevige angstgevoelens. Hiervoor moet je wennen aan angstgevoelens, of op zijn minst een bepaald niveau van angst. Je kunt ook leren omgaan met onzekerheid. We moeten leren leven zonder na te denken over de dingen die we niet kunnen voorspellen.

Op een ander niveau moeten we ons “gepruttel”ook niet te belangrijk maken. Veel van de problemen die we hebben zijn niet zo belangrijk, dus een van de beste dingen die we kunnen doen met een probleem, is het in context plaatsen met de rest van je leven. Hiervoor moeten we onszelf accepteren. We moeten dit perfecte beeld van hoe we zouden moeten zijn loslaten. Het is ook  zo onrealistisch. We moeten onze imperfecties accepteren.

Dit alles zal ons helpen afstand te nemen van zinloze gedachten in het algemeen, en obsessieve gedachten in het bijzonder. Kortom, we moeten gaan geloven dat niets “te verschrikkelijk” is om mee om te gaan.