Het verband tussen technologie en slapeloosheid
Het verband tussen technologie en slapeloosheid wordt steeds duidelijker in wereld waarin we voortdurend worden omringd door schermen.
Het blauwe licht dat kenmerkend is voor technologische apparaten tast niet alleen onze slaapcycli aan, maar ook onze biologische klok. Dit kan veel problemen veroorzaken. Slapeloosheid door technologie zie je vooral vaak bij kinderen en adolescenten.
Waarschijnlijk kijken de meesten van ons ‘s avonds voor het slapengaan nog even op hun telefoon. We lezen nog even snel een berichtje. Wellicht bevat het bericht wel een link, die ons naar een video leidt.
Vervolgens kunnen we het niet laten om snel onze sociale media te checken. Daar zien we weer een interessant artikel en dan nog een filmpje. Bijna zonder het te merken, is er zo een uur verstreken.
Mobiele telefoons, maar ook computers en tv’s, zijn manieren om ons te vermaken voordat we naar bed gaan. We denken dat dit ons helpt te ontspannen voordat we onze ogen dichtdoen. In werkelijkheid kunnen deze schermen echter een zeer negatieve impact hebben op onze hersenen.
Misschien kan het soms moeilijk zijn om het verband tussen technologie en slapeloosheid zelf te zien. Kan iets doen op mijn telefoon of computer een minuut voor het slapengaan echt mijn slaap beïnvloeden? Het antwoord is simpel: ja.
Chronische slapeloosheid
Een handeling die dag na dag wordt herhaald, wordt een gewoonte. Wanneer deze gewoonte inhoudt dat we onze ogen herhaaldelijk blootstellen aan kunstmatig licht, dan zullen onze hersenen hier helaas onder lijden. Wanneer onze gewoonte onze ogen herhaaldelijk blootstelt aan kunstmatig licht, lijden onze hersenen hieronder.
Volgens een studie die gepubliceerd werd in LiveScience veranderen deze lichtstimuli ons circadiaan ritme volledig. Bovendien ontdekten onderzoekers dat we tegenwoordig gemiddeld twee uur minder slapen dan veertig jaar geleden. Deze veranderingen zijn vooral van invloed op kinderen en adolescenten.
Wat dit allemaal betekent, is dat we het vroege begin van chronische slapeloosheid beginnen te zien. De effecten van onze huidige relatie met technologie is echter ook te zien op het gebied van gedrag, motivatie en academisch niveau.
Wat is het verband tussen technologie en slapeloosheid?
Voordat we werden blootgesteld aan de technologische wereld, werd ons lichaam geregeld door zonsopgang en zonsondergang. In dit tijd maakten mensen nog gebruik van kaarsen, fakkels, open haarden en olie- of gaslampen voor licht. De hersenen van die mensen waardeerden die natuurlijke lichtbronnen enorm.
Onze hersenen functioneren goed wanneer we opstaan bij zonsopgang en gaan slapen bij zonsondergang. Wanneer ons netvlies detecteert dat het nacht wordt, wordt de pijnappelklier gestimuleerd om melatonine aan te maken. In dit geval blijft het hormoon ook veel langer in de bloedbaan, waardoor mensen beter en langer kunnen slapen.
Tegenwoordig wonen we echter in grote steden, met enorm veel licht. Nacht staat gelijk aan neonlichten, LED-verlichting, gebouwen die verlichten als vuurwerk, en straten die weigeren te slapen. Ook in ons eigen huis doen we ‘s avonds de lichten aan, soms zelfs tot diep in de nacht.
Daarnaast stellen we onszelf ook nog bloot aan al die schermen waar we zo vertrouwd mee zijn. Ze zijn onze ‘magische’ link naar de wereld. Dit betekent dat we altijd verbonden zijn, op de hoogte zijn…en overmatig gestimuleerd zijn.
De effecten die onze geliefde schermen hebben op onze hersenen
- Het kunstmatige licht dat mobiele telefoons en computerschermen uitstralen hebben een directe invloed op de pijnappelklier. En wat is het resultaat? Het verstoort de productie van melatonine.
- Blauw licht remt de afgifte van melatonine. In feite kunnen onze hersenen niet weten of het nacht is of niet.
- Het komt vaak voor dat we onze mobiele telefoon, computer of tablet gebruiken als het licht uit is. Dit veroorzaakt echter ernstige veranderingen in onze hersenfunctie. We worden overdreven gestimuleerd en onze hersenen komen in een ‘alerte’ staat terecht.
- Gemiddeld hebben we na het gebruik van deze apparaten ongeveer één tot twee uur de tijd nodig om in slaap te vallen.
- De tijd die nodig is om in slaap te vallen, die afhankelijk is van hoe lang we op onze telefoons blijven, berooft ons lichaam en onze hersenen van de zeven tot acht uur slaap die ze nodig hebben om de volgende dag goed te functioneren.
- Het verband tussen technologie en slapeloosheid is vooral goed te zien bij tieners van tussen de veertien en zestien jaar oud. Het kan niet alleen chronische slapeloosheid veroorzaken, maar ook leiden tot oververmoeidheid, concentratieproblemen, slechte schoolprestaties, hoofdpijn, slechte stemmingen etc.
Hoe kun je slapeloosheid door technologie behandelen
Specialisten op het gebied van slaaphygiëne stellen dat slapeloosheid door het gebruik van technologische apparaten in de komende decennia aanzienlijk zal toenemen. Zo krijgen kinderen tegenwoordig steeds sneller toegang tot dit soort apparaten en wordt het steeds normaler dat ze naar bed gaan zonder toezicht van hun ouders.
De meest voor de hand liggende maatregel zou zijn om alle tablets, mobiele telefoons en computers bij kinderen weg te houden. Dit is echter niet realistisch. In plaats daarvan hebben we meer bewustzijn, betere gewoonten en andere bronnen nodig.
De technologische industrie doet bijvoorbeeld steeds meer zijn best om de impact van blauw licht op onze ogen en hersenen te verminderen. Dit betekent dat het gaat om een combinatie van gezonde gewoonten en het aanpassen van de apparaten zelf.
Tips om het verband tussen technologie en slapeloosheid te verminderen
- Dim het licht op je schermen wanneer het buiten donker wordt. Zowel computers als mobiele telefoons hebben nu een ‘nachtlicht’ -optie om de impact van blauw licht te verminderen.
- Je kunt ook een bril kopen die blauw licht filtert. Dit soort brillen verminderen het lichtspectrum om ervoor te zorgen dat de pijnappelklier melatonine gaat produceren.
- Als het buiten donker is, kunnen we het beste dimlichten en zachte lampen gebruiken. LED-lampen, hoewel efficiënter, stimuleren onze hersenen meer. Dit zouden we ‘s nachts moeten vermijden.
Tot slot
Zoals je kunt zien is het verband tussen technologie en slapeloosheid dus een groeiend probleem. Het is daarom voor zowel volwassenen als kinderen belangrijk om rekening te houden met de juiste slaaphygiëne.
De beste methode om slapeloosheid door technologie te voorkomen, is om alle technologische apparaten twee uur voor het slapengaan uit te schakelen. Een goed boek, een kopje thee met honing en een goed gesprek zorgen ervoor dat je ‘s nachts veel beter en dieper kan slapen.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
P., G.-B., N., T.-C., T., O.-M., K., Q.-H., & A., M.-R. (2013). Technological insomnia and actigraphy. Sleep Medicine. https://doi.org/10.1016/j.sleep.2013.11.308 LK