Het spel van de blauwe walvis: zelfmoord bij kinderen

Het spelletje met de blauwe walvis was een trend onder jonge tieners dat populair werd dankzij sociale netwerken en veel mensenlevens kostte.
Het spel van de blauwe walvis: zelfmoord bij kinderen
Valeria Sabater

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 22 juli, 2024

Niemand wil zelfmoord plegen. De meeste mensen die deze stap zetten, zijn eigenlijk overtuigd dat ze geen andere mogelijke uitweg hebben. Het is hun laatste toevlucht, de laatste plaats waartoe ze zich wenden om een pijnlijk leven te ontvluchten. Het grimmige spel van de “blauwe walvis” verbijstert de meesten van ons.

Maar dit is een cruciaal punt. Tegenwoordig drijven duizenden kinderen in onze wereld in de duistere wateren van verdriet, eenzaamheid en kwetsbaarheid. Ze hebben hulp nodig.

Maylen was dertien jaar oud en woonde in een kleine stad in Colombia. Haar leven leek normaal. Het verschilde weinig van alle andere kinderen van dezelfde leeftijd. Enkele dagen vóór ze zelfmoord pleegde door zichzelf met een riem op te hangen, vroeg ze haar moeder of blauwe walvissen bestonden.

Mevrouw Villamizar antwoordde “Ze bestaan en waarschijnlijk zijn er niet veel meer over. Ze sterven uit.” Ze kon zich onmogelijk voorgesteld hebben wat haar dochter in gedachten had.

“Eén van de voornaamste taken van het tiener zijn is een identiteit vinden. Het is niet noodzakelijk een begrip van wie we zijn, maar toch minstens wat duidelijkheid over wie we kunnen worden.”

-Anoniem-

Maylen is niet de enige die deze stap zetten. Bijna honderddertig jonge mensen over de hele wereld hebben de vijftig verschrikkelijke stappen van dit “spel” volledig uitgevoerd.

In dit spel win je door een “laatste missie” te voltooien. Deze missie is je eigen leven nemen. Maar de verschrikking is nog afschuwelijker. Want als ze het niet doen, dan stuurt het spel hen een waarschuwing zodra het hun IP-adres ontdekt. De boodschap is dat andere mensen hun vrienden en familieleden kunnen vermoorden.

Veel mensen zullen zeggen dat de wereld van de sociale media en de virtuele gemeenschappen het kwaad zijn. Maar achter dit alles is er één specifieke gedachte die opvalt: of we het nu geloven of niet, de wereld zit vol met blauwe walvissen. Het zijn kostbare, kwetsbare wezens. Ze vertegenwoordigen die dingen die we onbewust of met opzet verwaarlozen: eenzaamheid, angst, onzekerheid…

Het is tijd om een beslissing te nemen. Het tegengestelde van de “blauwe walvis” is de “roze walvis.” De roze walvis is een prachtig initiatief. Het ontstond als een reactie op het spel van de blauwe walvis. Want dit spel berooft helaas erg jonge mensen van hun leven.

Blauwe walvis

Blauwe walvissen proberen uit een pijnlijk leven te ontsnappen

Vreemd genoeg heeft de naam van het spel erg weinig te maken met het kostbare dier wiens naam het draagt. De blauwe walvis is het grootste dier op onze planeet. Het zijn sierlijke zwemmers en ze doorkruisen enorm snel de oceanen.

Ze zijn ook de luidste dieren op onze aarde. Want ze kunnen trillingen, gebrom en gekreun uitzenden. Deze geluiden kunnen op een afstand van meer dan 1.400 kilometer gehoord worden. Deze walvis is waarschijnlijk één van de meest fascinerende wezens in de natuur.

Maar onze “blauwe” walvissen zwemmen op asfalt en in de wereld van de sociale media. Het zijn stille wezens. Deze mensen merken we ook niet op. Kenmerken van deze mensen zijn een zekere psychologische kwetsbaarheid en een gebrek aan stabiele rolmodellen.

Hoe komt het dat jongeren van twaalf, dertien of achttien jaar oud tot de beslissing kunnen komen om dat spel te gaan spelen? Dit spel vraagt hen om vernederende pijnlijke dingen te doen. Om dit te begrijpen moeten we met enkele aspecten rekening houden.

Blauwe walvis

Waarom beslist een jong iemand om aan dit spel deel te nemen?

Het spel van de blauwe walvis geeft kinderen en tieners de kans om in een wereld waarin zij zich onzichtbaar voelen, uniek te zijn. Want het is een wereld waarin velen van hen hun plaats niet vinden of iets ontdekken dat hen uitzonderlijk maakt.

Elke daad van zelfverwonding, elke verschrikkelijke uitdaging waarin ze slagen, wordt een prestatie. Voor hen zijn het heldendaden. Want ze hebben pijn, angst, besluiteloosheid… verslagen. Trots posten ze hun “overwinningen.” Op die manier krijgen ze wat psychologische bevestiging en motivatie. Zo behouden ze de motivatie om verder te doen.

Bovendien zorgt de simpele daad van te starten met dit soort spelletjes ervoor dat ze het gevoel hebben dat ze deel uitmaken van iets. Want het is een project dat een verbintenis vereist. We mogen niet vergeten dat de tienerjaren een levensperiode zijn vol zoektochten.

Het maakt geen verschil of de jonge persoon al of niet een stevige groep vrienden heeft of een familie die hen stabiliteit of veiligheid biedt. Ze zullen toch overal op zoek gaan naar manieren om zich tegen eenzaamheid te beschermen. En soms zoeken ze dit op de ergst mogelijke plaatsen.

Uiteindelijk biedt het spel van de blauwe walvis deze kinderen en tieners een lange reis vol afschuwelijke uitdagingen. Deze uitdagingen zullen zogezegd hun eigenwaarde ondersteunen. Maar wat de kinderen niet weten, is dat ze overgeleverd zijn aan de sadistische wrede grillen van de mensen die achter dit spel zitten.

Een blauwe walvis kan een roze walvis worden

We moeten wakker worden. Want meer dan één blauwe walvis zwemt om ons heen. Je moet echter voorzichtig zijn om hen niet af te schrikken. Let op dat je hen niet bekritiseert omdat ze voelen wat ze voelen of omdat ze nieuwsgierig zijn naar dit spel.

Want wanneer je straft, oordeelt of bespot, dan zal de blauwe walvis van je weg zwemmen. Je moet hen op een voorzichtige, warme en intelligente manier begeleiden. Zo zullen ze met jouw hulp veranderen in een roze walvis.

“Adolescentie is een nieuwe geboorte, want nu worden hogere en meer volledige menselijke karaktertrekken geboren.”

-G. Stanley Hall-

De Wereldgezondheidsorganistatie stelt dat bijna vier procent van de bevolking aan depressie lijdt. Elk jaar zijn er ook meer dan 800.000 mensen die beslissen om zich van het leven te beroven. Voor hen is dit de enige manier om een eind te maken aan het lijden.

Een groot deel van deze groep zijn jonge mensen tussen de 13 en de 25 jaar oud. Bovendien zijn er bijna zestien miljoen mensen die zichzelf verwonden, vooral tieners. Dat is de reden waarom we ons moeten focussen op de verandering van de manier waarop we onze kinderen grootbrengen en opvoeden.

Op scholen hebben we meer instrumenten nodig en absoluut ook meer programma’s zoals de uitdaging van de roze walvis. Bij deze uitdaging gebruikt men vijftig plezierige tests. Het is de bedoeling om zo een positieve houding aan te moedigen. Stap voor stap komen de kinderen bij een nieuwe start in het leven – en niet bij een ongelukkig einde.

Blauwe walvis

Preventie en toezicht

Het gezin speelt een vitale rol in deze scenario’s. Laten we dus tijdens dit proces aandacht schenken aan de volgende richtlijnen:

  • De ouders moeten volledig beschikbaar zijn op emotioneel vlak als ze naar hun kinderen luisteren.
  • De huidige economische recessie maakt het in vele landen nog moeilijker voor gezinnen om tijd samen door te brengen. Maar de weinige tijd die we hebben, zou kwaliteitsvol moeten zijn. Want op dit manier bouwen we een goed vertrouwen en vertrouwelijkheid op met de kinderen.
  • Het is ook belangrijk dat we aan kinderen de kansen en de hulpmiddelen geven zodat ze betekenisvolle relaties kunnen opbouwen met hun leeftijdsgenoten. Maar hierbij moeten we altijd oog hebben voor afzondering.
  • We moeten ook onthouden dat het noodzakelijk is dat we onze kinderen waarderen en positieve bekrachtiging geven. Zo zullen ze een sterke eigenwaarde hebben.

Tenslotte moeten we ook aandacht schenken aan de veranderingen in hun humeur en gedrag. Het is ook nodig dat we regelmatig controleren wat ze aan het doen zijn en wat of met wie ze dingen delen op de sociale media. Dit deel is de sleutel om situaties te vermijden zoals de verschrikkelijke gebeurtenissen die overal om ons heen optreden en dichterbij zijn dan we denken.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.