Het geheim van geluk volgens Bertrand Russell
Bertrand Russell was een Britse filosoof, wiskundige, en schrijver die in 1950 de Nobelprijs voor Literatuur ontving. Op het eerste gezicht lijkt hij misschien niet op iemand die het geheim van geluk bezit. Sterker nog, in zijn leven heeft hij overvloedige tijden gekend, maar ook hele krappe tijden. Maar misschien is dat precies de reden waarom hij in staat was zijn leven om te gooien en te leren om gelukkig te zijn.
Deze controversiële denker had het niet makkelijk. Hij verloor zijn ouders toen hij nog maar zes jaar oud was. Hierna werd hij opgevoed door zijn zeer strenge grootouders. Vanaf een jonge leeftijd had hij het gevoel dat het leven bijna ondraaglijk was. Later gaf hij toe dat hij meer dan eens had nagedacht over zelfmoord.
“De wijze man denkt alleen na over zijn problemen wanneer dit zin heeft; de rest van de tijd denkt hij na over andere dingen.”
-Bertrand Russell-
Bertrand Russell ontdekte echter een wetenschap die hem op de weg naar vervulling bracht. De filosofie en de logica stelden hem in staat om dieper in zijn eigen ervaring te graven. Het gaf hem het gevoel dat hij deel uitmaakte van iets groters, het vrolijkte hem op en hielp hem om zijn lijden te overwinnen. Volgens deze filosoof is dit onderdeel van het geheim van geluk.
Geluk komt door je naar buiten toe te richten
Bertrand Russell geloofde dat jezelf afzonderen alleen maar leidt tot verdriet en verveling. Als we ons alleen maar richten op wat er mist in ons leven, op onze problemen, mislukkingen en angsten, dan verliezen we ons enthousiasme voor het leven. In dit aspect sluiten zijn gedachten aan op die van de oosterse filosofie en de lacaniaanse psychoanalyse. Deze twee denkrichtingen geloven dat het ego een bron is van lijden en ziekte.
Als we in plaats daarvan onze aandacht naar buiten toe richten, wordt het leven makkelijker. Deze externe aspecten van het leven bestaan uit veel verschillende werkelijkheden. Kennis, andere mensen, werk, hobby’s etc. Al deze dingen maken het leven interessanter en vol.
Bertrand Russell merkte op dat een grootmoedige aard vreugde en plezier brengt. En dit zijn op hun beurt bronnen van energie en motivatie. Ze voorzien ons ook van kracht wanneer het tijd is om onze eigen problemen op te lossen.
“Wanneer mijn tijd om te sterven komt, zal ik niet het gevoel hebben dat ik voor niets geleefd heb. Ik heb rode zonsondergangen gezien, ochtenddauw, en sneeuw die schittert in het licht van de universele zon. Tegen die tijd heb ik de regen geroken na een droogte en de woelige wateren van de Atlantische Oceaan tegen de granieten kust van Cornwall horen slaan.”
-Bertrand Russell-
Hoe ontwikkel je een grootmoedige aard
Een grootmoedige aard komt niet zomaar aanwaaien. Deze moeten we ontwikkelen. Volgens B. Russell zullen we door ons bezig te houden met alledaagse activiteiten de deur naar geluk kunnen openen. Het gaat er echter niet om dat we introspectie en zelfreflectie maar naast ons neerleggen. Dat zou resulteren in een onbeduidend leven. Het gaat erom dat we proberen om evenwicht te vinden, dat we een plek vinden die zich precies tussen deze twee extremen in bevindt.
In deze zin is het ook belangrijk om het juiste moment en de juiste manier te kiezen. Er is een tijd om aan jezelf te denken en een tijd om je naar buiten toe te richten. Denk na over je eigen problemen wanneer het zin heeft om dit te doen, en de rest van de tijd kunnen we onze aandacht richten op de wereld die ons omringt.
Wat Bertrand Russell voorstelt is om een georganiseerde geest te ontwikkelen. Als we dit kunnen bereiken, zal onze geest altijd helderder en meer op het heden gericht zijn. Wanneer we over onszelf nadenken, zouden we dit rationeel en met maximale concentratie moeten doen. We moeten tevens in staat zijn om onze eigen redenering in twijfel te trekken om vast te stellen of deze geldig is of niet.
“Niemand zou moeten denken dat hij perfect is, noch zich al te veel zorgen moeten maken als hij dit niet is.”
-Bertrand Russell-
Twee deugden om te ontwikkelen
Het eigen leven van Bertrand Russel toont ons iets dat hij later ook beweerde: geluk is een verovering. Het gebeurt niet vanzelf, noch komt het van buitenaf. Het vermogen om gelukkig te zijn is precies dat: een vermogen. We moeten eraan werken en het ontwikkelen om het te kunnen bereiken. Er zijn dan ook twee deugden die in dit proces bijzonder belangrijk zijn: inspanning en berusting.
Inspanning is de wil om jouw energie te richten op het werk dat nodig is om te bereiken wat je wilt. Het is niet makkelijk en vereist veel doorzettingsvermogen. Maar niets dat waardevol is wordt van de ene op de andere dag verkregen. Hetzelfde geldt voor geluk. Daarom is het belangrijk om deze eigenschap die jou in staat stelt om je doelen te bereiken, te ontwikkelen.
De tweede essentiële deugd voor geluk is, volgens Russel, berusting. Of misschien kunnen we het beter ‘acceptatie’ noemen. Het leven geeft ons situaties die onvermijdelijk en onmogelijk op te lossen zijn. Sommige voorbeelden hiervan zijn de dood, ongeneeslijke ziekte, of definitief verlies.
We kunnen deze dingen niet ongedaan maken. Wat we echter wel kunnen doen, is ons vermogen om ze te accepteren vergroten. We moeten ze niet proberen op te lossen, noch mogen we ze ons leven laten verstoren, dit is tijdverspilling. In plaats hiervan zouden we ze een plekje moeten geven in ons verhaal op zo een manier dat het ons goed doet.
Bertrand Russell was een van de meest briljante mensen van zijn tijd, en zijn ideeën zijn zelfs vandaag de dag nog altijd relevant. Hij groeide uit van een wees, verdrietig en verloren in de wereld, tot een van de meest belangrijke intellectuelen in de wereld. En zijn leven en prestaties zelf dragen alleen maar bij aan de zwaarwichtigheid van zijn woorden.