Fagofobie: een pathologische angst voor slikken
Voor de meeste mensen is eten een van de grote geneugten van het leven. We genieten niet alleen van eten, maar veel van onze interacties en sociale bijeenkomsten draaien om eten en drinken. Voor sommige mensen zijn deze momenten echter een ware beproeving en veroorzaken ze veel angst. Dat komt omdat ze lijden aan een intense angst om te stikken. Dit staat bekend als fagofobie.
Deze aandoening kan mensen van alle leeftijden treffen en hun dagelijks leven aanzienlijk verstoren.
Stel je voor dat je bepaalde vaste voedingsmiddelen niet kunt eten, dat je je heel nerveus voelt als het gaat om het drinken van water, of dat je zelfs je eigen speeksel niet kunt doorslikken. Je kunt je voorstellen dat zo’n situatie veel ongemak veroorzaakt en professioneel ingrijpen vereist, wil de patiënt zijn kwaliteit van leven terugkrijgen.
Fagofobie
Moeite of onvermogen om vast en vloeibaar voedsel door te slikken heet dysfagie. In deze gevallen wordt slikken extreem moeilijk. Bovendien kunnen patiënten voedsel in de luchtpijp aspireren, en last krijgen van hoesten, verslikken of braken.
Dysfagie is een medische aandoening die meestal een organische oorsprong heeft. Dit betekent dat het verband houdt met lichamelijke verwondingen, ziekten of neurologische aandoeningen. In sommige gevallen hebben deze moeilijkheden echter een psychologische oorsprong.
Fagofobie is, zoals de naam al zegt, een fobie. Patiënten ervaren een intense, aanhoudende en schijnbaar irrationele angst voor slikken. De patiënt vreest te stikken en voelt zelfs zijn keel vernauwen. Dit is niet alleen een subjectieve waarneming. In feite kan het zijn dat door hun angst de spieren in het gebied gespannen raken. Ze ervaren ook het gevoel een droge keel te hebben.
Dit veroorzaakt ook een anticiperende angst. Het leidt tot bezorgdheid over etenstijden en in veel gevallen tot een weigering om te eten of te drinken.
De oorzaken van fagofobie
Fagofobie is een betrekkelijk zeldzame aandoening. Naar schatting komt het voor bij ongeveer één op de 500 mensen. Het komt vaker voor bij kinderen. Het kan echter ook voorkomen bij volwassenen met extreme moeilijkheden om het slikken onder controle te houden. Maar als er geen lichamelijke oorzaak is voor deze intense angst, waarom komt het dan voor?
In de meeste gevallen (Spaanse link) houdt het verband met een eerdere episode waarin iemand zich verslikte, voedsel inademde, braakte, of een of andere traumatische ervaring had die met slikken te maken heeft. Het kan ook veroorzaakt worden doordat de lijder er getuige van is dat een ander het meemaakt of over een dergelijke episode hoort.
Daarom associeert de lijder het moment van eten van voedsel of vloeistoffen met gevoelens van stress, spanning en angst. Bovendien ervaren ze angst en grote bezorgdheid bij de mogelijkheid dat het opnieuw gebeurt.
In het geval van kinderen kunnen de overdreven angst van de ouders voor verstikking en hun daaruit voortvloeiende overbescherming er ook mee samenhangen. In sommige gevallen is er echter geen voorafgaande episode of duidelijke aanleiding.
De gevolgen van fagofobie
Lijden aan fagofobie heeft gevolgen op lichamelijk, psychisch en sociaal niveau. Ze hangen af van de ernst van de angst, maar in de regel zijn ze als volgt:
- Doordat de lijder eten of drinken afwijst, kan hij in verschillende mate lijden aan ondervoeding en uitdroging.
- Er kan sprake zijn van aanzienlijk gewichtsverlies.
- Angst kan lichamelijke en fysiologische symptomen veroorzaken . Bijvoorbeeld een droge mond en keel, spierspanning, zweten of tachycardie. Deze symptomen treden meestal vroeg op.
- De lijder ervaart aanzienlijke zorgen en angsten. Ze veroorzaken angst en ongemak en verminderen hun gevoel van eigenwaarde.
- Het sociale en relationele vlak van de lijder wordt ook aangetast. Lijders aan fagofobie kunnen bijvoorbeeld vermijden te eten in aanwezigheid van anderen of doen dat alleen met zeer vertrouwde mensen.
Behandeling en interventie
Het leven van degene met fagofobie wordt op verschillende manieren beïnvloed. Bovendien worden hun gevoelens van welzijn door de stoornis verminderd. Gelukkig, de samenwerking van verschillende professionals (Engelse link) (artsen, logopedisten, psychologen, enz.) het herstel bevorderen.
In de regel zijn interventies gericht op het voorstellen van stemoefeningen of stretching om de spiercontrole te verbeteren. Professionals kunnen in het beginstadium ook een aangepast dieet aanbevelen, om de lijder te helpen geleidelijk vooruitgang te boeken.
De psychologie probeert te werken met irrationele gedachten en biedt passende ontspanningstechnieken. Ze gebruiken ook strategieën om de aandacht te beheersen. Zo kan de patiënt zijn aandacht afleiden van de slikdaad, waardoor zijn angst vermindert.
Bij kinderen is de medewerking van de ouders cruciaal. Zij moeten namelijk proberen kalm te blijven en niet te veel nadruk leggen op het probleem van het kind, om de associatie tussen etenstijd en psychisch ongemak niet te verergeren.
Hoewel elk geval van fagofobie anders is, is het altijd essentieel om professionele hulp te zoeken om het te overwinnen.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Begotka, A. M., Silverman, A. H., & Goday, P. (2021). A multidisciplinary approach to the management of phagophobia. Children’s Health Care, 50(2), 192-206.
- Shan, A., Escribano, E., Goretti, M., Camarneiro, R., Villaseñor, A., & Jiménez, R. (2020). Fagofobia en la infancia y adolescencia: serie de casos en un hospital pediátrico de tercer nivel. En I Congreso Digital Asociación Española de Pediatría.
