Emotionele onzekerheid: een tekort aan vertrouwen
Je voortbewegen door je leven terwijl je met emotionele onzekerheid kampt is zwaar. Het twijfelen aan alles, vooral onszelf, is een immens obstakel op weg naar geluk. Angstig het pad van ons leven bewandelen door een tekort aan vertrouwen en onvermogen om keuzes te maken niet vol te houden. Het is haast vergelijkbaar met touwdansen — terwijl je met duizend-en-één objecten jongleert.
Deze emotionele onzekerheid dragen we wellicht al sinds onze kindertijd met ons mee. Het kan het resultaat zijn van een ongelukkige jeugd. Misschien voelden we ons als kind niet veilig of beschermd. Of misschien stamt onze onzekerheid wel uit het andere uiteinde van het spectrum. Misschien waren onze ouders te beschermend toen we jong waren, waardoor we ons minderwaardig en hulpbehoevend voelden. Het kan ook voortkomen uit bijzonder traumatische ervaringen.
Emotionele onzekerheid is de grootste vijand van ontwikkeling, de grootste belemmering in de zoektocht naar zelfvertrouwen en het meest immense obstakel bij het bouwen van sterke relaties. Als we emotionele onzekerheid onze gedachten binnen laten, zal een eindeloze cyclus van kritiek en twijfel overnemen. We kunnen onszelf hier echter wel tegen beschermen. Als we ons al emotioneel onzeker voelen, kunnen we met dezelfde tactieken onze zekerheid weer opbouwen. Laten we eens een kijkje nemen.
“Wantrouwen is de moeder van onzekerheid.”
-Aristophanes-
Wat is emotionele onzekerheid?
Emotionele onzekerheid komt voort uit constante twijfel over onze vermogens, gevoelens en gedrag. Het verlamt ons in zekere zin. Wanneer we emotioneel instabiel zijn, willen we voortdurend bevestiging van andere mensen ontvangen. Dat geeft ons een gevoel van geluk — maar of dit gevoel nou oprecht is?
We mogen niet vergeten dat onzekerheid simpelweg deel uitmaakt van ons leven. Sterker nog, de Spaanse filosoof en essayist, Ortega y Gasset, zou zeggen dat radicale onzekerheid elk moment kan verdwijnen. Het probleem is dat we ons vaak niet bewust zijn van onze onzekerheden. We spenderen onze tijd aan plannen en organiseren. Hierbij maken we onze eigen illusies omtrent de toekomst. We zijn er zeker van dat alles volgens plan zal verlopen. Wanneer dat niet gebeurt en alles in duigen valt, moeten we onszelf hervinden en terug in elkaar zetten.
Leven met wat onzekerheid
Weten dat alles binnen enkele seconden kan veranderen, kan ons helpen een intenser leven te leiden. Dat betekent echter niet dat we onzekerheid moeten verwelkomen. Het is beter het enkel in gedachten te houden. We moeten geen moeite hebben met het idee dat onzekerheid elk moment om het hoekje kan komen kijken. Het beste dat je kunt doen is je voorbereiden op dat moment.
Betekent dit dat het beter is om onzeker te zijn en niks als vanzelfsprekend te zien? Niet bepaald. Wat we proberen te zeggen is dat het beter is om in een perfecte fantasiewereld te leven waar niks fout gaat. Overmatige emotionele onzekerheid is schadelijk. Bovenop het feit dat het ons zelfvertrouwen ondermijnt kan emotionele onzekerheid zich verspreiden naar allerlei andere domeinen in ons leven. In die zin is het net een olievlek. Hoe kunnen we leven wanneer we door die olievlek nergens zeker van kunnen zijn?
Het is belangrijk om het verschil tussen algemene onzekerheid en extreme emotionele onzekerheid te weten. Deze laatste vorm is een veel specifiekere staat dat met ons en onze zelfwaardering te maken heeft. Emotionele onzekerheid blijft bij ons en zorgt ervoor dat we het leven gaan zien op een manier die niet overeenkomt met de realiteit. Het veroorzaakt wantrouwen jegens onszelf en verleidt ons om bevestiging te zoeken bij anderen. Hierdoor zouden we ons beter moeten voelen.
Welke eigenschappen hebben emotioneel onzekere mensen?
Om de wereld van emotionele onzekerheid beter te begrijpen en hoe het ons kan beïnvloeden, is het belangrijk om te weten wat het betekent om een emotioneel onzeker persoon te zijn. Hier zijn een paar van de meest voorkomende eigenschappen:
- Angst voor kritiek, veroordeling en beoordelingen van anderen.
- Een constante behoefte om te pronken met prestaties en hier lof voor te ontvangen. Zo voelt een emotioneel onzeker persoon zich waardevol en bekwaam.
- Een neiging tot perfectionisme en competitief gedrag.
- Ze schieten snel in de verdediging.
- Weinig zelfvertrouwen.
- Pogingen tot het zaaien van twijfel en onzekerheid bij anderen.
- Ervaren vaak onechte gevoelens van bescheidenheid.
- Wantrouwen richting zichzelf.
“Wantrouwen is een teken van zwakte.”
De geest van een emotioneel onzeker persoon
Onzekere mensen denken en handelen vaak alsof ze continu een interne oorloog voeren. Deze oorlog is een conflict tussen hun behoefte om op te vallen om aan anderen te bewijzen dat ze deugdelijk zijn, en hun diepe gevoel van nutteloosheid en onvermogen. In de meest serieuze gevallen worden ze onzichtbaar voor zichzelf. Dit is de stap die volgt nadat anderen hun kwaliteiten niet erkennen.
De Oostenrijkse psychoanalyticus Alfred Adler trad naar buiten met het minderwaardigheidscomplex om dit soort persoon te beschrijven. Hij bevestigde dat onzekere mensen een constante strijd voor superioriteit voeren. Deze behoefte voor superioriteit kan een negatieve invloed hebben op hun relaties. Hun ongelukkigheid maakt anderen ongelukkig. Adler bracht dit type gedrag onder in de categorie van neuroses.
Echter vallen niet alle onzekere mensen onder deze overkoepelende categorie. Het is afhankelijk van hoeveel ze hun eigen vermogens en prestaties wantrouwen.
Sleutels tot het beheersen van emotionele onzekerheid
Het is mogelijk om van de constante twijfel aan jezelf en onzekerheid af te komen. Het belangrijkste om te weten is dat we hier wel moeite voor moeten doen. Als je gewend bent om aan jezelf te twijfelen, zal dit echter behoorlijk wat tijd in beslag nemen.
In onszelf geloven is één van de sterke fundamenten die we kunnen opbouwen om te voorkomen dat we terugvallen in onze emotionele onzekerheid. Om het ongemak en een terugval te voorkomen, moeten we dagelijks aan ons herstel werken. Om te herstellen, moeten we een paar dingen in gedachten houden:
- Maak geen vergelijkingen tussen jezelf en anderen.
- Accepteer zowel je sterke punten als je zwakke punten.
- Vat kritiek niet op als iets persoonlijks.
- Heel de wonden uit je verleden. Deze leggen de basis voor zorgen en constante twijfel.
- Ontwikkel een gevoel voor humor.
- Zoek niet naar de goedkeuring van anderen.
- Waardeer elke stap in de goede richting.
- Laat je perfectionisme los.
- Let goed op je interne dialoog.
Nu heb je kennisgemaakt met het pad naar minder emotionele onzekerheid. Waarom begin je niet direct met het bewandelen hiervan? Zelfwaardering is het beste cadeau dat we onszelf ooit kunnen geven. Onszelf en onze vermogens vertrouwen zal een immense stap in de richting van persoonlijke groei zijn.