De emotionele erfenis van onze voorouders

Onze emotionele erfenis is niet alleen zeer bepalend, maar ook erg onverschillig en imposant. Soms maken we de fout om te denken dat ons verhaal begon toen we voor de eerste keer huilden. Hierin geloven is een fout omdat, net zoals we het resultaat zijn van de vereniging tussen een eicel en een spermacel, we ook het product zijn van een combinatie van dingen. Een mix van verlangens, fantasieën, angsten en een hele constellatie aan emoties en percepties. Deze werden samengevoegd om een nieuw leven te creëren.

Op dit moment wordt het concept van de ‘familieroman’ steeds vaker gebruikt. Vanaf het moment dat een persoon wordt geboren, begint hij met zijn handelingen een verhaal te schrijven. Wanneer je het verhaal van elk lid van de familie zou observeren, zou je essentiële toevalligheden en gemeenschappelijke delers vinden. Het zou erop lijken dat elk individu een hoofdstuk in een groter geheel was, dat geschreven werd over verschillende generaties.

Deze situatie werd prachtig verbeeld in het boek ‘Honderd Jaar Eenzaamheid’ van Gabriel García Márquez. Hij laat zien hoe dezelfde fouten door verschillende generaties heen worden herhaald. Dit gebeurt totdat de fout een werkelijkheid wordt en eindigt met een gehele afstamming. Wat in het bijzonder wordt geërfd van voorgaande generaties zijn de nachtmerries, trauma’s en onverwerkte ervaringen.

Overerving van generatie op generatie

Het proces van de transgenerationele overdracht verloopt onbewust. Er vinden doorgaans verstopte of verwarrende situaties plaats, die schaamte of angst genereren. De afstammelingen van iemand die leed onder een onbehandeld trauma zullen het gewicht dragen van dat gebrek aan oplossing. Ze voelen de aanwezigheid van ‘iets vreemds’ dat aan hen trekt als een gewicht, maar ze kunnen hun vinger er niet goed op leggen.

Een overgrootmoeder die bijvoorbeeld seksueel misbruikt is kan de effecten van haar trauma overbrengen, maar niet de content ervan. Misschien zullen zelfs haar kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen de echo voelen van een bepaalde intolerantie jegens seksualiteit. Of een instinctief wantrouwen naar leden van het andere geslacht of een gevoel van hopeloosheid dat zich niet echt laat duiden.

Deze emotionele erfenis kan zichzelf manifesteren als een ziekte. De Franse psychoanalyticus Francoise Dolto beweerde dat “de eerste generatie stil is, de tweede generatie draagt het in zijn lichaam”.

Net als een ‘collectief onderbewustzijn’ een erkend iets is, is er ook zoiets als een ‘familie-onderbewustzijn’. Binnen dit onderbewustzijn liggen al die stille ervaringen, omdat ze een taboe vormen. Dit kan zelfmoord zijn, abortus, mentale ziektes, moorden, faillissementen, misbruik, etc. Het trauma herhaalt zich vaak in de volgende generatie, totdat het een manier vindt om zich bewust te worden en zichzelf op te lossen.

Psychische en emotionele ongemakken, die geen uitleg lijken te hebben, kunnen een roeping zijn voor de kennis van deze geheimen of stille waarheden. Waarheden die misschien niet van iemands eigen leven zijn, maar zich in het leven van een van de voorouders hebben afgespeeld.

De weg naar het begrijpen van emotionele erfenis

Het is natuurlijk dat mensen na een traumatische ervaring zullen willen proberen de situatie te vergeten. Misschien is de herinnering te pijnlijk. Misschien denken ze dat ze niet in staat zijn het te doorstaan en achter zich te laten. Of misschien betreft de situatie iemands waardigheid, zoals het geval is bij seksueel misbruik. Dat is de reden waarom het zich vertaalt als schaamte in diegene die er aan lijdt, ondanks dat diegene eigenlijk het slachtoffer is. Of hij wil simpelweg de oordelen van anderen vermijden. Daarom wordt de gebeurtenis of het feit begraven en het wordt het gezien als iets positiefs om het er verder niet meer over te hebben.

Dit soort vergetelheid is kunstmatig. In werkelijkheid wordt het niet vergeten. De herinnering is simpelweg onderdrukt. Maar alles wat wordt onderdrukt, keert terug, op de een of andere manier. Dit proces gebeurt het vaakst via het pad van repetitie.

Dit betekent dat een familie waarin een van de familieleden zelfmoord heeft gepleegd, hier uiteindelijk opnieuw onder zal lijden in de volgende generatie. Als de situatie in eerste instantie niet werd benaderd en geaccepteerd, zal deze blijven zweven als een geest. Maar vroeg of laat zal ze zichzelf weer laten zien. Hetzelfde gebeurt met elk soort trauma.

Van begrip tot acceptatie

We hebben allemaal een hoop te leren over onze voorouders. De erfenis die ze ons hebben achtergelaten is veel omvangrijker dan we denken. Soms schaden onze voorouders ons zonder dat we weten waarom.

Het moge duidelijk zijn dat we uit een familie komen die velen wisselvalligheden heeft doorstaan, maar we weten misschien niet wat onze rol in dit verhaal is, een verhaal waarin wij slechts een hoofdstuk zijn. Het is waarschijnlijk dat deze rol ons is toebedeeld zonder dat we het ons realiseerden. We moeten de sporen van die gebeurtenissen die veranderd zijn in geheimen handhaven, herhalen, bewaken, ontkennen of bedekken.

Alle informatie die we kunnen verzamelen over onze voorouders is de beste erfenis die we kunnen ontvangen. Weten waar we vandaan komen, wie deze mensen waren die we niet hebben leren kennen, maar die geworteld liggen in de genesis van wie we zijn. Het is een fascinerende weg en er is geen manier om erop te verdwalen. Door het te ondergaan zullen we een belangrijke stap zetten jegens het bereiken van een dieper begrip. We zullen zo veel dichter bij het begrijpen van onze echte rol in de wereld komen.