Door de pijn heen groeien en lijden vermijden
Soms doet het leven pijn … en soms schudt het ons zo hard door elkaar dat het bijna onmogelijk lijkt om rechtop te blijven staan. Wanneer we een pijnlijke gebeurtenis doormaken, ervaren we intense emotionele processen. Processen waar we toe werden gedwongen door de hardheid van de realiteit. En die veel kracht van ons vergen om er weer uit te komen. Want als we dat niet doen zullen verbittering en pijn ons verteren. We moeten door de pijn heen groeien.
Sterker nog, vasthouden aan onze pijn is een persoonlijke keuze. Als we vast blijven zitten in ons lijden, dan lopen we wellicht die innerlijke reis mis die uitmondt in acceptatie, in de stilte van begrip en in persoonlijke ontwikkeling.
“Pijn is niet om je te laten lijden. Pijn is om je bewuster te maken. En wanneer je je bewust bent, verdwijnt ellende.“
-Osho-
Pijn is onvermijdelijk en lijden optioneel…
Zowel pijn als lijden maakt deel uit van het leven. We moeten erop wijzen dat we deze twee termen vaak als synoniemen gebruiken. Om er goed mee om te gaan is het echter belangrijk om te begrijpen wat ze van elkaar onderscheidt.
Pijn, in zijn psychologische dimensie, is een emotie die kan ontstaan in bepaalde situaties of problemen. Het beïnvloedt ons lichamelijk, emotioneel en mentaal en duurt tot de persoon kan herstellen. In deze zin impliceert pijn acceptatie en in contact staan met wat we voelen. Het moet ook worden opgemerkt dat de duur van de pijn evenredig is met de ernst van de gebeurtenis die deze pijn in ons heeft opgewekt.
Als de pijn eenmaal voorbij is vergeten we het meestal. De vooruitgang in de wetenschap, met name op het gebied van verdovende en pijnstillende middelen, heeft ervoor gezorgd dat we minder gewend zijn aan pijn dan onze voorouders waren. Dit is een gegeven dat verklaart waarom we er steeds meer voor vrezen.
Aan de andere kant gaat lijden nog een stap verder. Lijden ontstaat wanneer we niet in staat zijn om de realiteit te accepteren en door te gaan met ons leven. Deze gemoedstoestand zal keer op keer gedachten en emoties in ons naar boven brengen die ons uit ons evenwicht zullen brengen en ons ziek kunnen maken. In dit geval zou lijden een onnodig gevolg van pijn zijn.
“Midden in de winter leerde ik eindelijk dat er een onoverwinnelijke zomer in mij bestond.”
Opgemerkt moet worden dat lijden veel meer intensiteit in zich draagt en langer duurt dan emotionele pijn, soms zelfs voor onbepaalde tijd. Pijn is bijvoorbeeld onvermijdelijk bij het verlies van een dierbare. Als deze wond niet geneest en sluit, dan zullen we lijden ervaren. Dit laatste voorkomt de mogelijkheid van acceptatie en door de pijn heen groeien.
Door de pijn heen groeien
Post-traumatische groei vindt plaats wanneer de persoon accepteert wat er is gebeurd en zijn overtuigingen reconstrueert. Het is een soortgelijk proces als wanneer iemand zijn huis moet herbouwen na een aardbeving. Na een pijnlijke gebeurtenis omarmen we de gelegenheid om na te denken over hoe we ons leven willen herbouwen.
Daarnaast zullen deze nieuwe overtuigingen die we accepteren, ook de ontwikkeling van onze veerkracht bevorderen. Op dezelfde manier ontdekken de meeste mensen tijdens dit proces van wederopbouw meestal sterke en karakteristieke eigenschappen bij zichzelf, die ze voorheen niet kenden.
“Zoek een plek in jezelf waar vreugde is, en die vreugde zal de pijn uitwissen.”
-Joseph Campbell-
Als het erop aan komt, is het onze houding die de macht heeft om ons ellendig te maken. Volgens de psychotherapeut Joan Garriga kan elk verlies een kans worden om te groeien als mens, om verlichting te vinden en om onszelf te bevrijden van gehechtheid en labels.
Tegelijkertijd brengt elk pijnlijk proces het risico met zich mee dat we het niet kunnen overwinnen en we ons misschien alleen maar kunnen richten op houdingen die ons lijden voeden: klagen, jezelf een slachtoffer voelen, wraak, koppig, trots. In dit opzicht moet worden opgemerkt dat pijn een proces is dat inherent is aan het leven. En het is belangrijk dat we door de pijn heen groeien en hetgeen we ervaren op een meer verrijkende manier te begrijpen.
“Ik heb geluk gehad in het leven, niets was gemakkelijk voor mij.”
-Sigmund Freud-
Gaandeweg leren
In het leven leren we over wat pijnlijk is en wat ervoor kan zorgen dat we lijden. Wanneer we in aanraking komen met de meest hartverscheurende pijn, worden we ons bewust van onze zwakheid. Tegelijkertijd plaatsen we onszelf ook in een positie die ons in staat stelt onze waarde te kennen.
En het is op deze weg dat men leert dat alles verandert en dat, nadat de wolken zijn verdwenen, de zon altijd weer zal schijnen met de schoonheid en kracht van een nieuwe dageraad. En dit is wanneer we de kracht ontdekken die in ons aanwezig is. De kracht die ons helpt om de moeilijke wegen, en de hardheid die ons naar deze wegen leidt, te overwinnen.
Op het pad van pijn zien we ook dat er uit de chaos altijd een nieuwe orde voortkomt. Een nieuwe orde die het leerproces en ervaring met elkaar heeft gecombineerd om ons vooruit te helpen. Deze tijden van pijn kunnen steeds gemakkelijker te hanteren zijn, en kunnen ons steeds meer vrede brengen. Zo kunnen we door de pijn heen groeien. Bovendien hebben ze de potentie om tijden van grote transformatie te zijn, en natuurlijk van grote kansen.
“De mooiste mensen die ik heb ontmoet zijn degenen die nederlagen, lijden, strijd en verlies hebben gekend en die hun weg uit de diepten hebben gevonden.”
-Elisabeth Kübler Ross-
