De wetenschap bevestigt dat gezichtsuitdrukkingen van dieren ook verraden wat ze denken

Kun je je voorstellen dat je weet wat je huisdier denkt door alleen maar naar zijn gezicht te kijken? Ongelooflijk genoeg hebben wetenschappers ontdekt dat muizen en apen via hun gezichtsuitdrukkingen bepaalde aanwijzingen geven over wat ze voelen of wat ze gaan doen – en het zijn niet alleen “grappige gezichten” of opvallende gebaren.

Onderzoekers van het onderzoek dat is gepubliceerd in Nature Communications hebben signalen gevonden die bijna onzichtbaar zijn voor het menselijk oog, die kunnen laten zien of het dier alert, ontspannen, geconcentreerd of op het punt van bewegen is. Het meest verbazingwekkende is dat ze hun beslissingen al kunnen voorzien voordat ze die nemen.

Hoe hebben ze onderzoek naar gezichtsuitdrukkingen van dieren gedaan?

De wetenschappers creëerden virtual reality-omgevingen voor de muizen en apen. Ze gebruikten grote schermen die de dieren omringden om ze door gesimuleerde scenario’s te laten lopen en verschillende taken te laten uitvoeren, zoals door een doolhof lopen, een doel vinden of reageren op een visuele of audiostimulus.

Tijdens het uitvoeren van deze activiteiten werden veranderingen in de pupilgrootte geregistreerd, afhankelijk van de mate van aandacht of alertheid; snorhaarbewegingen bij muizen, nodig voor verkenning en oriëntatie; kleine gezichtsuitdrukkingen en blikveranderingen bij apen als menselijke micro-expressies.

Deze resultaten werden verwerkt door een computer die leerde om elk gezichtspatroon te relateren aan een gedrag. Zo anticipeerde het systeem of een muis naar rechts of links zou gaan, of dat een aap snel of langzaam op een stimulus zou reageren.

Het voordeel van virtual reality

Virtual reality maakte nauwkeurige controle van de omgeving mogelijk. De externe omgeving kon de dieren afleiden met geluiden, geuren of bewegingen, waardoor het moeilijk werd om te bepalen welke signalen betrekking hadden op een bepaalde actie.

Terwijl het virtuele scenario het gemakkelijker maakt om de verandering in de expressie te associëren met de stimulus die deze heeft veroorzaakt.

Deze aanpak hielp ook om betrouwbare en vergelijkbare gegevens te verkrijgen door dezelfde omstandigheden steeds opnieuw te herhalen. Dit bevestigde dat veel van de gedetecteerde gezichtsuitdrukkingen niet willekeurig waren, maar consistente reacties op bepaalde situaties.

Het “lezen” van de gezichtsuitdrukkingen van een dier zou een nuttig hulpmiddel kunnen zijn om het welzijn van het dier te beoordelen en vroege tekenen van stress of ongemak te helpen detecteren bij laboratoriumsoorten, dierentuinen of huisdieren.

Dankzij deze wetenschappelijke doorbraak en virtual reality is het mogelijk om iets meer te begrijpen over hoe de hersenen werken bij gezichtsexpressie en besluitvorming.

Aan de andere kant nodigt het uit tot verdere studies op gebieden als neurologie, psychologie en kunstmatige intelligentie. Hoewel ze niet spreken, hebben dieren veel te zeggen… en de wetenschap leert naar ze te luisteren.