De emotionele slingerbeweging: van zwijgen naar schreeuwen

Woede onderdrukken is nooit goed. Wanneer je jouw agressieve gevoelens opkropt, dan stapelen ze zich op. Dit leidt tot een emotionele slingerbeweging. Eerst zwijgen we en daarna laten we onze ongecontroleerde woede uitbarsten.
De emotionele slingerbeweging: van zwijgen naar schreeuwen
Gema Sánchez Cuevas

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Gema Sánchez Cuevas.

Laatste update: 19 januari, 2019

We overdrijven niet als we zeggen dat we wat emoties betreft een beetje ongeletterd zijn. In het algemeen heeft men ons geleerd hoe we moeten denken en wat we moeten waarderen. We hebben echter niet geleerd hoe we met emoties moeten omgaan. Dit leidt tot een emotionele slingerbeweging.

Waarschijnlijk leiden zeden en moraal onze handelingen en dat is het. Toch spelen ook emoties een belangrijke rol. Ze leren ons dit echter niet op school. Dat is ook de reden dat velen van ons als volwassenen nog steeds niet weten hoe we met onze emoties moeten omgaan.

Meestal weten mensen niet hoe ze woede moeten verwerken. Woede is één van de meest onbegrepen emoties. Een emotionele slingerbeweging ontstaat wanneer een persoon beslist om zijn grieven op te kroppen of om te zwijgen over alle problemen die ze met iemand hebben.

Na een tijd stapelen al deze grieven zich op. Vervolgens ontploffen ze. De slinger beweegt dus heen en weer tussen twee extremen: zwijgen en schreeuwen.

Mensen die bang zijn van hun eigen emoties en dan vooral van hun woede bevinden zich vaak in emotionele slingerbewegingen. Bovendien weten deze mensen ook niet hoe ze grenzen moeten stellen aan de manier waarop andere mensen hen behandelen.

Dat is wat hen ertoe brengt om tussen de twee extremen te slingeren. Ze sturen hun agressieve gevoelens op een verkeerde manier. Je kan echter altijd leren hoe je jouw emoties beter kan sturen.

De emotionele slingerbeweging en zelfcontrole

Vaak begrijpen mensen met een emotionele slingerbeweging zelfcontrole niet. Ze verwarren zelfbeheersing meestal met onderdrukking. Dit is echter iets totaal anders. Zelfbeheersing is afkomstig van je geweten. Onderdrukking is het resultaat van conditionering en angst.

De emotionele slingerbeweging en zelfcontrole

Het voornaamste verschil tussen de twee is dat wie zelfbeheersing heeft, dit vermogen ontwikkelt tegenover elke situatie van een hoge emotionele intensiteit. Ze hebben met andere woorden het nodige werk geleverd om een toestand van sereniteit te bewaren.

Het is een levensstijl waarbij je je bewust bent dat je voor jezelf moet zorgen. De mensen die zelfbeheersing beoefenen, zullen dus bijna nooit hun emotioneel evenwicht verliezen.

Onderdrukking betekent daarentegen vasthouden. Je ervaart emoties van een diepe intensiteit maar je vermijdt om ze te uiten. In dat geval is er een bres tussen het innerlijke en het uiterlijke.

Het is waar dat we soms van die onderdrukking moeten profiteren. Dit helpt ons immers om te voorkomen dat een ongewenste situatie erger wordt. De mensen met neigingen om emoties te onderdrukken, gaan hierin nog een stap verder. Eigenlijk zouden ze zichzelf graag uiten. Om één of andere reden kunnen ze dit echter niet doen.

De vicieuze cirkel van de emotionele slingerbeweging

Dezelfde mensen die de neiging hebben zichzelf te onderdrukken, zijn ook die mensen die vaak een emotionele slingerbeweging vertonen. Deze onderdrukking is namelijk de oorzaak van hun absolute zwijgen of hun doordringende schreeuwen.

Meestal hebben ze niet het gevoel dat ze, wat hen ook maar stoort, kunnen uiten. Ze denken dus dat er geen manier bestaat om hun verschil van mening zonder woede uit te drukken. Het gevolg is dat dit alles tot een conflict leidt. Dit is echter precies wat ze in de eerste plaats wilden vermijden.

Bovendien hebben ze meestal ook niet het gevoel dat ze het recht hebben om uiting te geven aan iets waarmee ze het niet eens zijn. Om één of andere reden denken ze dat hun emoties niet waardevol genoeg of gerechtvaardigd zijn om uitgedrukt te worden.

Ze denken ook dat hun gevoelens de moeite niet waard zijn en dat anderen er geen rekening moeten mee houden. Dus zwijgen ze en onderdrukken zichzelf. De reden is dat iets of iemand hen heeft laten geloven dat ze niet mogen zeggen wat ze voelen.

Al dat ongemak hebben ze dus opgekropt. Het bereikt echter altijd een breekpunt. Op dat moment nemen hun gevoelens eindelijk over. Wat ze werkelijk binnenin zich gehouden hebben, is een tijdbom die vroeg of laat uiteindelijk ontploft. En de cyclus blijft zichzelf steeds opnieuw herhalen.

Minder onderdrukking, meer assertiviteit

Er bestaat eigenlijk slechts één ding dat je kan doen om niet in de emotionele slingerbeweging van extremen terecht te komen. De oplossing is duidelijk: zeg alles wat jou stoort zodra je het voelt.

Wacht niet tot het beste moment om dit te doen of tot je genoeg redenen hebt om je uit te spreken. Door onmiddellijk te zeggen wat je te zeggen hebt, zal de emotionele last niet zo zwaar zijn als wanneer je wacht en je woede opkropt.

Dingen voor jezelf houden is net als een val zetten. Er komt dan immers een moment waarop het lichamelijk onmogelijk is om assertief te zijn. Dat komt omdat er te veel emoties opgekropt zijn.

Assertiviteit is het vermogen om dingen te zeggen zodat anderen ze op de juiste manier kunnen begrijpen. Wees tegelijkertijd duidelijk en respectvol. Je moet echter vooral consequent zijn. Zeg wat je denkt of voelt.

Minder onderdrukking, meer assertiviteit

Er kan dus sprake zijn van veel opgehoopte woede. Je zal dan uiteindelijk ontploffen. Als dit gebeurt, is het eigenlijk onmogelijk om assertief te zijn. Woede en wrok verblinden ons.

Ze verhinderen ons om te communiceren. Onderdrukking werkt nooit. Het vergiftigt ons daarentegen inwendig. Bovendien zal het na verloop van tijd ook anderen kwetsen. 


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • De Chávez Fernández, M. A. G. (1999). Algunos conflictos psíquicos actuales de las mujeres. La inhibición (Prescrita) de la pulsión hostil: la represión de la agresividad y la asertividad. In Hombres y mujeres: subjetividad, salud y género (pp. 133-200). Servicio de Publicaciones.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.