De effecten van afgunst in ons leven
In het artikel van vandaag zullen we het hebben over de effecten van afgunst in ons leven. De geschiedenis van de mens bevestigt dat we sociale wezens zijn.
Van het verschijnen van de eerste mensachtigen tot de ontwikkeling van de verschillende soorten, kwamen mannen en vrouwen samen en begonnen samen te leven. We ontwikkelden emoties en begonnen in sociale groepen te leven. Deze emoties kunnen echter soms erg schadelijk zijn.
De ontdekking van vuur stelde ons niet alleen in staat om op donkere nachten te zien, onszelf te beschermen tegen de kou of om ons vlees te koken. Het zorgde ook voor de gelegenheid om rond het vuur te gaan zitten en sociaal contact en innigheid te hebben. Het vergemakkelijkte de eerste uitingen als een primitieve vorm van dialoog.
Kwetsbaarheid en veerkracht en het vermogen om sterk te blijven bij tegenspoed zijn belangrijke aspecten. Samen met andere emoties laten ze ons gaan van stabiliteit naar instabiliteit en laten ze ons uiteraard noodzakelijke veranderingen aanbrengen.
Ze helpen mensen reageren op de verschillende betekenissen die ze toeschrijven aan de gebeurtenissen die zich voordoen in hun dagelijks leven.
Het spel van communicatie
Tijdens deze verschillende gebeurtenissen ontwikkelen zich verschillende ‘spellen’ op communicatief gebied, rekening houdend met de:
- persoonlijkheidsstijlen
- karakteristieken van elke spreker
- vorm van verbale expressie
- paraverbale of non-verbale communicatie
- context waarin de dialoog plaatsvindt
- inhoud van het gesprek
Binnen deze intermenselijke communicatie zijn er dus zowel positieve als zeer giftige ‘spellen’. Wanneer twee mensen bijvoorbeeld proberen te communiceren, evolueren bepaalde communicatieregels naarmate de dialoog vordert. Wanneer het aantal sprekers toeneemt, neemt ook de complexiteit toe. Dit is wanneer er misverstanden kunnen optreden.
Onder deze ‘spellen’ is het driehoekige type (met drie personen) het meest problematisch. Twee van de personen vormen meestal een alliantie tegen de derde persoon: de beroemde ‘twee tegen één’.
Hier moet de derde persoon vaak het isolement en de afwijzing van de andere twee doorstaan. Er kan onder andere sprake zijn van berisping, mishandeling, beledigingen, manipulaties, ironieën en provocaties. Het is zonder twijfel een giftig spel.
Een veel voorkomend aspect van deze driehoeksrelatie is afgunst en jaloezie. Een relatie met twee mensen wordt ‘binnengevallen’ door een echte of denkbeeldige derde persoon.
Een van de twee partners voelt zich hier enigszins gedegradeerd omdat hij denkt dat de andere persoon te dicht bij de derde partij komt. Dit ‘spel’ veroorzaakt onder andere:
- Kwelling
- Agressie
- Schuldgevoel
- Woede
- Wanhoop
De gevolgen van afgunst, een hoofdzonde
Een van de meest giftige elementen van deze relaties is het voelen van afgunst of jaloersheid. Het christendom beschouwt afgunst als een van de zeven hoofdzonden naast:
- Lust
- Vraatzucht
- Luiheid
- Hebzucht
- Trots
- Woede
Dit negatieve gevoel wordt geactiveerd wanneer de prestaties en successen van iemand die dicht bij bijvoorbeeld je vriend staat, jouw (schijnbare) onvermogen in die gebieden manifesteren.
Wat meestal gebeurt is dat de afgunstige persoon een plan opstelt om te proberen de persoon waar hij jaloers op is te ondermijnen, in een poging zijn karakter omver te trekken. Ze voelen zich zo onbeduidend ten opzichte van het succes van de ander dat ze hem wel naar beneden moeten halen om zich superieur te voelen.
Afgunst voelen betekent niet alleen begeren wat andere mensen hebben. Echte afgunst is niet willen dat iemand heeft wat jij hebt en dat de andere ook maar enige vorm van succes heeft.
Het is hier duidelijk dat afgunst de moeder is van wrok, een gevoel dat ervoor zorgt dat je nooit wilt dat andere mensen het goed doen en dat ze het zelfs veel slechter doen.
Een afgunstige persoon wordt als een satelliet van de benijdde persoon en draagt zijn pijn in zich. Als hij die pijn uiteindelijk zou tonen, zou hij zijn minderwaardigheid declareren.
Een tweesnijdend zwaard
Afgunst is het gevoel van ongenoegen dat je hebt wanneer je iets niet bezit en ook het verlangen hebt om dat iets te bezitten, zelfs in die mate dat het een ander ervan berooft. Soms weet de benijde persoon niet eens dat de andere persoon jaloers is. Niemand zegt namelijk ooit tegen een ander: “ik benijd je!”
De afgunstige persoon probeert zijn emoties juist te verbergen en geeft er de voorkeur aan om sarcasme te gebruiken en het succes van de ander af te schrijven. Het manifesteren of hun afgunst kenbaar maken zou slechter zijn voor hun gezondheid.
In een werkomgeving, wanneer een baas jaloers is op degenen onder hem (de superieure ten opzichte van de inferieure), creëert de afgunst meer complexe en ongewone gedragspatronen. En nog meer wanneer de ander aantrekkelijk en intelligent is. Al deze deugden worden versterkt in de ogen van de jaloerse persoon.
De andere persoon devalueren
Eén van de dingen die de jaloerse persoon doet is de prestaties van de ander te devalueren. Ze zeggen dat de ander alleen zo ver is gekomen vanwege politieke connecties of omdat ze bijvoorbeeld met de manager daten.
Ze kunnen ook impliceren dat achter de intelligentie van die persoon een heel familiedrama schuilgaat. Een jaloerse voetballer zal bijvoorbeeld de kans niet missen om de speler waar hij jaloers op is te devalueren of een sluwe trap te geven wanneer hij maar kan.
Afgunst houdt het niet respecteren van afstand of emotionele nabijheid in. Meer nog, de effecten van afgunst tussen vrienden of broers en zussen maken die duistere gevoelens dubbel zo erg.
Afgunstig zijn betekent dat je de trofee wil winnen, altijd beter dan de ander wil zijn, zelf een promotie krijgen in plaats van de ander, of het beter dan de ander wil doen tijdens een examen.
Afgunst is vaak behoorlijk verraderlijk. De jaloerse persoon zal doen alsof hij blij is voor de ander en voor zijn prestaties. Ze hopen echter stiekem dat ze falen. Achter hun lege felicitaties hebben ze het verlangen om ze met de grond gelijk te maken.
Kwaadaardige vreugde
Afgunst wordt ook geassocieerd met een kwaadaardige, oneerlijke en immorele houding, met gevoelens die samenkomen als strategieën om de benijde persoon te verslaan. De jaloerse persoon probeert zichzelf ervan te overtuigen dat het succes van de ander niets is wat het lijkt. Hij onderschat en devalueert zowel de persoon als zijn succes.
Ze kunnen dingen zeggen zoals “het is gewoon geluk, niet vanwege zijn kunnen”, “hij is niet zo intelligent als hij lijkt,” “zijn succes is waarschijnlijk van korte duur” of “het is allemaal slechts show, het is allemaal gepraat.”
Als de jaloerse persoon erin slaagt zichzelf ervan te overtuigen dat wat hij over de ander zegt waar is, dan bedriegt hij zichzelf als het ware. Daardoor zal hij zich waarschijnlijk beter voelen, maar het is niet echt welzijn.
De kwaadaardige vreugde van de jaloerse persoon komt echter pas echt naar voren in een van de volgende situaties:
- De benijde persoon faalt.
- Hun projecten zijn toch niet zo succesvol.
- Anderen wijzen hem af.
- De benijde persoon raakt in een depressie.
- Hun artikel wordt afgewezen.
- Een collega op het werk wordt bevoorrecht ten koste van de benijde persoon.
De effecten van afgunst: zelfbedrog
Dit is wanneer de stille verlangens van de jaloerse persoon werkelijkheid worden. Dit is wanneer ze zich boven de persoon waar ze jaloers op zijn kunnen plaatsen. Als gevolg hiervan voelen ze zich superieur en zijn ze in staat om hun slechte zelfbeeld te herstellen.
Dit is echter een valse eigenwaarde en vervult ze niet echt. Deze periode van glorie en vreugde over het falen van de ander wordt kwaadaardige vreugde genoemd.
Een van de meest manipulatieve effecten van afgunst is wanneer de ‘vijand’ van de jaloerse persoon zich verdrietig voelt vanwege wat er is gebeurd. Wat er dan gebeurt, vat perfect samen hoe vals de jaloerse persoon werkelijk is.
Ze benaderen de ander heel zelfvoldaan, met een valse uiting van vriendschap, en zeggen hoe erg ze het vinden met uitdrukkingen zoals “wat jammer dat het niet goed ging” of “wat jammer, ik begrijp echt hoe je je voelt.”
Afgunst vervult een persoon met allerlei vreselijke en oncontroleerbare gevoelens. Ze spreken slecht over de andere persoon en proberen hem of haar op veel verschillende manieren te schaden. Dit doen ze bijvoorbeeld door:
- ze dingen te ontzeggen
- hen te marginaliseren
- ze te belasteren
- beledigingen
- psychologisch of fysiek mishandelen
- met sarcasme te handelen
- ze te bespotten
- ironie of dubbele betekenissen te gebruiken
Afgunst inruilen voor bewondering
Zelfs als je geen chronisch jaloerse persoon bent, heb je deze emotie vast op een bepaald moment in je leven weleens ervaren. Het is namelijk iets dat diep geworteld is in de menselijke natuur.
Achter elke persoon die afgunst ervaart, is er een persoon met een laag zelfbeeld die, in plaats van zichzelf te waarderen, het op zich neemt om anderen te verachten om zo hun eigen eigenwaarde in evenwicht te brengen. Deze fragiele vorm van waardering leidt echter niet tot echt zelfrespect; het leidt er alleen maar toe dat je steeds minder aan jezelf denkt.
Wat zeker is, is dat als een jaloers persoon zich realiseerde wat er aan de hand was, hij waarschijnlijk niet langer jaloers zou zijn. Het is ongelofelijk dat een gevoel zo ingewikkeld als afgunst krachtiger kan zijn dan bewondering voor anderen.
Bewondering is een nobel en puur gevoel. Het is een manier om de prestaties van een partner, vriend of familielid te waarderen en te benadrukken, door het te uiten en kenbaar te maken.
Het is ook een eenvoudig en niet-complex gevoel. Om bewondering echt te voelen moet je echter een evenwichtig persoon zijn. Je moet jezelf positief bekijken en als gevolg daarvan bereid zijn de prestaties van de ander te complimenteren.
Bewondering stelt ons in staat om de andere persoon te vragen wat hij of zij heeft gedaan om bepaalde prestaties te behalen om zo ook de succesformule te kunnen krijgen.
