Broers en zussen die als ouders moeten optreden

In films en boeken kunnen we altijd een flinke handvol verhalen vinden waarin een broer of zus als plaatsvervanger van hun afwezige ouders optreedt. Helaas zijn er veel minderjarigen die veroordeeld zijn deze rol op zich te nemen, met alle negatieve gevolgen van dien.
Broers en zussen die als ouders moeten optreden

Laatste update: 22 augustus, 2022

Sommige ouders maken de fout hun kinderen verantwoordelijkheden te geven die niet bij hen horen. Vaak gaat het om de zorg voor jongere broers en zussen. In feite worden ze uiteindelijk vaak een soort ‘tweede ouder’.

Dit soort gedrag wordt ook vaak versterkt door andere volwassenen. De kinderen kunnen te horen krijgen: “Je moet voor je kleine broertje zorgen,” alsof het hun verantwoordelijkheid is. In feite krijgen ze de rol van hun verzorger toebedeeld.

Omdat ze steeds weer aan de ontvangende kant van dit soort boodschappen staan, neemt het kind uiteindelijk die rol op zich. Ze beginnen te denken dat, omdat iedereen hen zegt dat het hun taak is, het dat ook moet zijn. Als gevolg daarvan vormen veel ouders uiteindelijk een kind dat aan de buitenkant perfect is, maar van binnen gebroken.

In andere gevallen kan de druk (Spaanse link) zo groot zijn dat het kind tegen dat idee in opstand komt. Zo, ver van hun broer of zus te beschermen en te verzorgen, eindigen ze in het aanvallen ervan. Dat komt omdat ze geen andere manier kunnen vinden om om te gaan met een verantwoordelijkheid die ze gewoon niet aankunnen.

Voor de buitenwereld worden we allemaal oud. Maar niet voor broers en zussen. We kennen elkaar zoals we altijd waren. Wij kennen elkaars hart. We delen privé familiegrapjes. We herinneren ons de familievetes en geheimen, het familieleed en de familievreugde. Wij leven buiten de aanraking van de tijd .

-Clara Ortega-

Zus knuffelt haar broertje
Het uitoefenen van de rol van verzorger voor een broer of zus kan bij kinderen veel leed opwekken door de grote verantwoordelijkheid die het met zich meebrengt.

Oudere broers en zussen en hun verantwoordelijkheden

Als kinderen zes of zeven jaar ouder zijn dan hun jongere broers of zussen, komt deze neiging waarschijnlijk bijna vanzelf op. Natuurlijk is het zo dat als volwassenen het eenmaal herkennen, het de neiging heeft versterkt te worden.

Desalniettemin kunnen ze, afhankelijk van hoe en wanneer ze het doen, precies het tegenovergestelde effect bereiken van wat ze bedoelden en houdt de broer of zus op als verzorger op te treden, tenzij ze begrijpen dat ze ervoor beloond zullen worden.

Afhankelijk van hoe toegewijd ze zijn, kan het verzorgende kind een buitengewoon waakzame houding aan de dag leggen en voorkomen dat zijn broer of zus fouten maakt, en zo zelf leren en autonomie verwerven. Opvoeden is echter een ingewikkelde taak die alleen een volwassene ooit op zich zou mogen nemen.

Tussen verantwoordelijkheid en angst

Oudere broers en zussen voelen zich niet altijd op hun gemak met de komst van nog een kind in huis. Vooral niet als ze zelf nog jong zijn. Toch weigeren ouders vaak deze realiteit in te zien, in de veronderstelling dat de broer of zus van nature als beschermer van de nieuwkomer zal optreden.

Het kind zal vaak bang zijn om zijn ouders tegen te spreken en van streek te maken, of niet aan hun verwachtingen te voldoen. Daarom proberen ze de rol die hen is toebedeeld te vervullen, ook al vinden ze die niet leuk.

Het is niet ongewoon dat ze het gevoel beginnen te krijgen dat alles wat hun broer of zus negatief overkomt, op de een of andere manier hun schuld is.

Ze vrezen dat hun ouders zullen ophouden van hen te houden als ze niet volledig voldoen aan de taak die hen is toevertrouwd. Na verloop van tijd worden ze volwassenen die hun eigen behoeften niet herkennen. Volwassenen die geneigd zijn problemen die niet van hen zijn als de hunne over te nemen.

Triest meisje
Schuldgevoelens komen echt vaak voor bij kinderen die voor hun broers of zussen zorgen.

De problemen rond broers en zussen die als ouders moeten optreden

Er zijn bepaalde eisen die nooit aan een minderjarige gesteld mogen worden. De eerste daarvan is het vervangen van een ouder. Het is niet de verantwoordelijkheid van een kind om voor het welzijn van zijn broer of zus te zorgen. Deze functie moet aan een andere volwassene worden overgelaten als de ouders niet in staat zijn ze uit te oefenen.

Oudere broers en zussen zouden ook niet systematisch voorrang moeten geven aan de bevrediging van de behoeften van hun broer of zus boven die van henzelf. Ze zouden het moeten kunnen doen naar eigen keuze.

Opvoeding bestaat er grotendeels uit dat kinderen het belang van burgerlijk gedrag internaliseren. Er is echter een groot verschil tussen dit en een voorbeeld moeten zijn voor hun broer of zus.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Chávez, J. (2020). Riesgos psicosociales que conlleva la responsabilidad del rol de tipo parental en el proyecto de vida de adolescentes hermanos mayores.
  • Merino, L., & Martínez-Pampliega, A. (2020). La relación entre hermanos/as y su adaptación en contextos de alto estrés familiar. Ansiedad y Estrés26(1), 27-32.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.