Brein in brand: de link tussen ontsteking en depressie

Volgens de brein in brand-theorie is ontsteking een van de oorzaken van ernstige depressie omdat het immuunsysteem het lichaam probeert te verdedigen tegen een vermeende dreiging.
Brein in brand: de link tussen ontsteking en depressie

Laatste update: 18 april, 2019

Brein in brand is een theorie die uitgaat van een verband tussen ontsteking en depressie. Talrijke studies tonen aan dat veel mensen met de diagnose depressie verhoogde waarden van pro-inflammatoire cytokines hebben, die de hersenfunctie en het humeur beïnvloeden.

De auteurs van een van deze studies, Charles L. Raison, Lucile Capuron en Andrew H. Miller, publiceerden hun werk in het tijdschrift Cell in 2006. De hypothese zelf bestaat echter al tientallen jaren. Sterker nog, deze is direct gerelateerd aan een andere hypothese die de malaise theory of depression wordt genoemd.

Dr. Bruce Charlton van de Universiteit van Buckingham heeft een aanzienlijke hoeveelheid tijd besteed aan het bewijzen van zijn theorie door middel van onderzoek en analyse. In een studie die hij in 2000 publiceerde, deed hij een poging om hetzelfde concept te definiëren.

Sommige mensen zijn ervan overtuigd dat depressie in verband kan worden gebracht met levensstijl, voeding of zelfs milieuvervuiling. Andere experts geloven weer dat het een fysieke reactie is op stressfactoren of zorgen uit de omgeving.

Volgens de brein in brand-theorie is er sprake van een fysiologische reactie op een veronderstelde dreiging. Dat is waar de ontstekings- en immuunsysteemreactie vandaan komt. In dit geval gedraagt ​​het immuunsysteem zich als je ergste vijand en verzwakt je in plaats van je te beschermen.

Volgens de brein in brand-theorie laat het brein cortisol vrij wanneer het een stressor waarneemt. Dit hormoon triggert de productie van cytokines, vasoactieve amines, stikstofmonoxide en glucocorticoïden.

Brein in brand

Waarop is de brein in brand-theorie gebaseerd?

Deze twee hypothesen die depressie met ontsteking in verband brengen, hebben beide namen die we niet zo snel zullen vergeten. Aan de ene kant hebben we de malaise-theorie van depressie. Aan de andere kant hebben we de brein in brand-theorie. Ondanks hun verschillende namen hebben beide theorieën echter veel gemeen.

De reden waarom wetenschappers onderzoek begonnen te doen naar een verband tussen immuunrespons en depressie, is het toenemende aantal mensen dat niet reageerde op psychologische behandeling en medicamenteuze behandeling.

Wat zou hier het probleem kunnen zijn? Vanaf het jaar 2000 werd het woord ‘ontsteking’ populair bij sommige neurologen en psychiaters. Laten we de brein in brand-theorie en concepten eens nader bekijken.

Mechanismen die het verband tussen ontsteking en depressie verklaren

Wanneer je lichaam de aanwezigheid van een virus detecteert, triggert het een immuunreactie met als doel deze vijand te bestrijden. De immuunrespons is een ontsteking. De brein in brand-theorie stelt dat onze lichamen dezelfde immuunrespons activeren als we druk, stress, angst of bezorgdheid ervaren.

Depressieve vrouw op de bank
  • Wanneer je lichaam dus een ​​interne ziekteverwekker afweert, gebruikt het witte bloedcellen en andere sterke stoffen zoals cytokines. Cytokines zijn een type eiwit dat in staat is om de immuunrespons te coördineren.
  • Zoals we in het begin al zeiden, is het wetenschappers opgevallen dat veel mensen met een depressie hogere waarden van pro-inflammatoire cytokines hebben dan normaal.
  • Een onderzoek uitgevoerd door Janssen Research and Development analyseerde 14.275 patiënten met een depressie. Een van de onderzoekers merkte op dat 60% van deze patiënten een zeer hoog CRP-gehalte had. CRP staat voor C-reactief proteïne en hoge waarden ervan zijn een teken van ontsteking.
  • Cytokines kunnen maanden in de bloedbaan blijven. Dit kan neuro-inflammatie veroorzaken. Na verloop van tijd kan het ook fysieke pijn en een verzwakt immuunsysteem veroorzaken.

Hoe kun je een door ontsteking veroorzaakte depressie bestrijden?

Ten eerste is het belangrijk dat je weet dat niet elke depressie hetzelfde is en dat niet elke depressie veroorzaakt wordt door een ontsteking. De brein in brand-theorie komt dan ook pas in beeld nadat mensen psychologische therapie en medicatie hebben geprobeerd en geen verbetering hebben gezien.

Wetenschappers en de farmaceutische industrie staan dan ook voor een uitdaging. Ze moeten namelijk nieuwe medicijnen ontwerpen voor dit soort omstandigheden. In de tussentijd zijn de volgende strategieën echter zeer effectief gebleken:

  • Oefeningen om stress te verminderen.
  • Ademhalings- en ontspanningstechnieken.
  • Lichaamsbeweging.
  • Ontstekingsremmend dieet (minder suiker, zout, witte bloem, verwerkt voedsel en verzadigde vetten eten en alcohol en tabak vermijden).
  • Ook omega 3-vetzuren en vitamine D-voedingssupplementen kunnen behulpzaam zijn.
Voeding rijk aan omega 3 vetzuren

Tot slot, veel deskundigen geloven dat chronische stress depressie veroorzaakt. Als we beter zouden zijn voorbereid en toegerust om met deze problemen om te gaan, zouden we ontstekingen en een verstoord immuunsysteem kunnen voorkomen.

Twijfel dan ook niet om professionele en gespecialiseerde hulp in te schakelen voor het oplossen van je problemen. Ook jij kunt genezen en een vol en gelukkig leven leiden.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Raison, C. L., Capuron, L., & Miller, A. H. (2006, January). Cytokines sing the blues: Inflammation and the pathogenesis of depression. Trends in Immunology. https://doi.org/10.1016/j.it.2005.11.006
  • Slavich, G. M., & Irwin, M. R. (2014). From stress to inflammation and major depressive disorder: A social signal transduction theory of depression. Psychological Bulletin140(3), 774–815. https://doi.org/10.1037/a0035302

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.