Boos worden omdat je de controle over jezelf verliest
Woede is niet altijd slecht. Woede dient namelijk een bepaald nut, net als elke andere emotie. Er bestaat echter een zeer dunne lijn tussen gehandhaafde woede en gewoonweg razernij.
In dit artikel zullen we dit tweede, negatievere, aspect bespreken: razernij doet zich voor wanneer we de meest donkere kant van onszelf laten zien. Wanneer we boos worden, handelen we aan de hand van een vrijwillige reactie – en daarom is de reactie ook onvermijdelijk – omdat we geconfronteerd worden met een bedreiging van buitenaf: niemand maakt ons boos, we worden boos.
De woede die leidt tot razernij brengt ons in de war
Woede is niet langer positief wanneer het giftig wordt, doordat we er geen controle meer over uit kunnen oefenen. Wanneer je de controle verliest en jezelf overgeeft aan woede, begint het probleem pas echt: de woede neemt ons over en verduistert ons beredeneringsvermogen.
Het is in staat om onze rede dusdanig te verduisteren dat het niet zo vreemd is dat we in een situatie waarin een discussie ervoor zorgt dat we de controle over onszelf verliezen, voor een andere weg kiezen. We vergeten wat ook alweer de echte reden was waarom we boos werden. Woede en razernij worden de gidsen van onze emoties en dit zorgt ervoor dat we ten prooi kunnen vallen aan het maken van fouten.
“Woede is een zeer intense emotie die onze hersenen in gijzeling neemt. Wanneer woede ons in de val lokt, zorgt het ervoor dat ons geheugen zichzelf reorganiseert tot op het punt dat iemand, midden in de discussie, kan vergeten waardoor deze ook alweer ontstaan was.”
-Daniel Goleman-
De fouten die we begaan kunnen inhouden dat we meer zeggen dan we van plan waren en dit nog op een slechte manier doen ook. De fout om tegen elkaar uit te vallen ten gunste van onze arrogantie en egoïsme (we luisteren niet en we denken alleen maar aan ons eigen standpunt). Kortom, door boos te worden, bevinden we ons ineens op een bepaalde positie zonder precies te weten hoe we daar beland zijn, of waarom. Een plek waar we eigenlijk ook helemaal niet wilden zijn.
Vertrouw in de mogelijkheid dat er ook een andere manier bestaat
Wat moeten we dan doen? Deze vraag duikt op wanneer we ons ervan bewust worden dat de negatieve kant van woede moeilijk te neutraliseren is. Dan moeten we dus in staat zijn om erop te vertrouwen dat er misschien ook een andere manier is om de gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden te begrijpen. Als gevolg van bepaalde omstandigheden – zoals voortdurende stress – kunnen we regelmatig boos worden. Het maakt niet uit in wat voor situatie we ons bevinden, een van de mogelijkheden om eruit te ontsnappen is om op zoek te gaan naar hulpmiddelen die ons zowel psychisch als emotioneel voor kunnen bereiden op een conflict.
Het is vooral belangrijk om te weten dat er zomaar iets kan gebeuren dat ons kan veranderen. We zouden deze mogelijkheid moeten accepteren. Ruzies zullen niet ophouden te bestaan, net als dat gevoel of die irritatie die ons overvalt wanneer we in een ruzie verwikkeld raken.
“Vertrouw er niet op dat de vijand niet zal komen. Vertrouw erop dat jij op hem zit te wachten. Vertrouw er niet op dat hij jou niet zal aanvallen. Vertrouw erop dat de aanvallen jou niet kunnen verslaan.”
-Matilde Asensi-
Desalniettemin, zal ons bewust worden van onze zwaktepunten – de punten die ons werkelijk kwetsbaar maken – behulpzaam zijn om deze zwaktepunten te handhaven wanneer dit nodig is. Hiervoor kunnen we verlossing vinden door te schrijven, door stoom af te blazen door middel van technieken als yoga, of door een iets positievere kijk op de wereld te ontwikkelen, waarin humor bijvoorbeeld een veel grotere rol speelt, etc.
Het paradoxale gebrek aan controle over het oncontroleerbare
Zoals we hierboven ook al aangaven, is het inderdaad zo dat er in conflicten sprake is van een actie-reactie situatie en het is moeilijk om de controle over onszelf niet te verliezen. We gaven echter ook aan dat we uiteindelijk zelf degenen zijn die onze woede kunnen beheersen. In die zin, stellen we dat we allemaal zelf de meesters zijn van onze eigen emoties en houdingen en dat we, paradoxaal genoeg, niet in staat zijn om onszelf onder controle te houden.
Enerzijds, lijkt het alsof er mensen bestaan die sneller boos worden dan anderen. Deze mensen raken intenser overstuur dan de rest (ze schreeuwen, laten zichzelf kennen, en zullen sneller geneigd zijn om anderen te beledigen). Anderzijds, is het net zo gewoon om woede te gebruiken om andere negatieve gevoelens uit te drukken die de maatschappij als nog erger beschouwt, zoals afgunst.
“Het is ironisch dat onze houding een van de weinige dingen is in het leven waar we volledig controle over hebben, en dat de meesten van ons zich hun hele leven gedragen alsof we helemaal nergens controle over hebben.”
-Jim Rohn-
We maken fouten: woede is nu eenmaal onderdeel van onze menselijke aard, maar het is goed voor ons om de controle over onszelf te behouden, zodat we altijd zelf de meester over ons eigen gedrag blijven, en niemand anders. Kortom, het is het beste om woede, en de emoties die er gelijk aan staan, producten van frustratie, te vermijden.
