Big Eyes, vrouwen en de kunstwereld

Big Eyes (2014) is waarschijnlijk de minst ‘Burton-achtige’ Tim Burton-film. Eigenlijk is het vrij lastig om zijn unieke stijl in de film terug te vinden. De manier van produceren lijkt helemaal niet op de manier waarop Burton dit normaal gesproken doet. Dit komt omdat deze film gebaseerd is op ware gebeurtenissen. We hebben het over een film waarin de kenmerkende stijl van Burton volledig ontbreekt.

Het verhaal van Margaret Keane lijkt echter goed te passen bij Tim Burton, aangezien hij het werk van de kunstenares enorm bewondert. Het probleem is dat zodra de film in beweging komt, we Burton er niet meer in terugzien. In plaats daarvan zien we iets anders. Het is de moeite waard om je af te vragen of dit dan erg is.

Voor veel fans van Burton was het wel een probleem. Zij zaten namelijk ongeduldig te wachten op een film waarin ze zijn kenmerkende stijl en eigenaardige esthetiek konden bewonderen. Ook voor de mensen die een nieuwe Ed Wood hadden verwacht, bleek het een probleem te zijn

Wij vinden deze film echter nog altijd de moeite waard om dieper op in te gaan. Laten we daarom Tim Burton even achterwege laten en ons op de film zelf concentreren. Voor degenen die geen trouwe Burton-fans zijn, kan dit artikel een geweldige openbaring zijn.

Big Eyes is geen uitblinkende film, maar het is ook geen slechte film. De film treedt in de wereld van Margaret Keane. We kijken naar haar kunst en hoe moeilijk het was voor vrouwen om geld te verdienen in de kunstwereld. Big Eyes is geen Edward Scissorhands, het maakt namelijk deel uit van onze geschiedenis van hedendaagse kunst.

Big Eyes en vrouwelijke onderwerping

We zien door de geschiedenis heen niet veel vrouwen die uitblonken in de kunstwereld. Het maakt niet uit of we het hebben over literatuur, filosofie, film, schilderkunst of beeldhouwkunst. Er zijn maar weinig grote vrouwennamen die voor de geest komen.

Vrouwen zijn naar de achtergrond geduwd. De patriarchale samenleving heeft vrouwen verborgen en er zijn er maar weinigen die het makkelijk hebben gehad in deze mannenwereld. Het is niet dat vrouwen minder schrijven, minder goed zijn in schilderen of niet diep genoeg kunnen filosoferen, het is dat ze in de schaduw zijn gebleven.

Nog altijd voelen veel vrouwen zich genoodzaakt om mannelijke pseudoniemen te gebruiken, om hun werk gepubliceerd te krijgen. Zo koos de beroemde auteur van de Harry Potter-boeken ervoor om de initialen J.K. te gebruiken in plaats van haar voornaam Joanne. Dit deed ze om haar boeken aantrekkelijker te maken voor jonge mannelijke lezers en om iets dubbelzinniger te blijven.

Het verhaal dat Burton presenteert in Big Eyes, is gebaseerd op het echte verhaal van Margaret Keane, een Amerikaanse kunstenares die moest vechten voor het auteurschap van haar eigen werk. Margaret ondertekende haar eigenaardige kunstwerken met Keane, de achternaam van haar man Walter. Zodoende dacht het publiek dat hij de kunstwerken had gemaakt.

Walter Keane was verantwoordelijk voor de verkoop van de schilderijen. Hij beheerde het bedrijf van zijn vrouw en werd zo de zelfverklaarde auteur van deze werken. In de film wordt Walter, gespeeld door Christoph Waltz, afgeschilderd als een manipulator. Hij is een soort verleider die een hele duistere kant heeft.

Big Eyes en manipulatie

Margaret, uitmuntend neergezet door Amy Adams, is al een keer eerder getrouwd geweest. Tijdens dit huwelijk heeft ze ook haar dochter Jane gekregen. In de jaren ’50 en ’60 was het voor vrouwen heel belangrijk om een ​​man en een stabiel gezin te hebben. Waarschijnlijk keek de maatschappij erg op haar neer omdat ze gescheiden was.

Een nieuwe man vinden terwijl je al een dochter had uit een eerder huwelijk, was geen gemakkelijke taak. Margaret wordt daarom voor de gek gehouden door de ‘charmante’ Walter Keane. Margaret is een ware vrouw van haar tijd, onschuldig en onderdanig. Ze beschikt echter ook over iets bijzonders, een groot artistiek talent.

In het begin bezwijkt Margaret voor de charmes van Walter. Ze is blij om te zien dat haar werk gewaardeerd wordt en financieel lucratief is. Beetje bij beetje raakt ze echter ontgoocheld. Ze begint Walter te zien voor de manipulator die hij echt is. Uiteindelijk brengt dit haar in een lastige situatie, waarin ze ook nog te maken krijgt met de media en een rechtszaak moet aangaan.

Big Eyes, de ontwaking van vrouwen

Margaret ontwaakt uit haar sprookje en gaat een gevecht aan met Walter. Dit gevecht brengt echter enorm veel spanning met zich mee. Toch slaagt ze er na jaren van strijd in de rechtszaak te winnen en aan te tonen dat zij de echte maker is van die ‘grote ogen’.

De wereld had jarenlang in de schaduw geleefd. Geen van de kopers kon geloven dat het eigenlijk de vrouw van Keane was die de schilderijen had gemaakt. De moeite die het Margaret kostte om zelf erkend te worden als de eigenaar van haar schilderijen, zorgde ervoor dat ze vast kwam te zitten in een kooi die ze zelf in elkaar had gezet.

Margaret had geen idee hoe moeilijk het proces zou zijn toen ze net met Walter trouwde, en ze besefte ook niet dat mede hierdoor haar zelfrespect afnam.

Dit was ook het moment in de geschiedenis dat de vrouwenrevolutie steeds meer op begon te komen. Het was slechts het topje van de ijsberg die later pas in zicht zou komen. In een tijd waarin de heersende mentaliteit onderhevig was aan het patriarchaat, was Margaret niet in staat om haar manipulatieve echtgenoot in bedwang te houden. Hun gevecht duurde daarom meerdere jaren.

De strijd van Margaret Keane staat symbool voor de worsteling die alle vrouwen ondervinden wanneer ze de kunstwereld proberen te betreden. Voor haar was het een ontwaken, een wedergeboorte. Burton presenteert een film die ons dichter bij een bijna-realiteit brengt.

De strijd van Margaret was ook een strijd tegen machismo, die zij eigenlijk samen met de rest van de vrouwen van die tijd voerde.

De schilderijen van Margaret Keane

De schilderijen van Margaret werden gekenmerkt door de expressieve, grote ogen die ze schilderde. Ze werden echter steeds treuriger, net zoals Margaret zelf.

De schilderijen leken wel kinderen af te beelden die voortkwamen uit een oorlog. De grote ogen waren een ware weerspiegeling van de diepten van de ziel, van menselijke gevoelens. Het zijn overweldigende schilderijen, maar ze zijn niet het type dat zou worden tentoongesteld in een museum. Velen zouden de schilderijen zelfs als kitsch beschouwen.

Margaret Keane heeft een aantal beroemde en eigenaardige volgers zoals Burton, Alaska, Joan Crawford (die een portret van zichzelf heeft laten maken door Margaret), en Marilyn Manson.

De waarheid is echter dat er heel veel mensen zijn die het werk van Keane verzamelen. Toch wordt ze vaak gezien als een buitenstaander, een kunstenares wiens werk te kitscherig is om tot ‘hoge cultuur’ te behoren.

Susan Sontag sprak hierover in haar werk Notes on Camp. Ze zei hierin namelijk dat “het banale, met het verstrijken van de tijd, fantastisch kan worden,” en volgens ons had ze het hiermee bij het juiste eind. Dat is ook wat Burton met deze film wilde overbrengen. Dit deed hij door een kunstenares af te schilderen die leed ondervond, die moest vechten voor haar werk en eigenlijk erkenning verdiende.