Assertiviteit op de werkvloer: vijf sleutelelementen
Assertiviteit op de werkvloer wordt vaak verward met andere concepten, zoals agressiviteit of vijandigheid. Als het echter gebaseerd is op respect, heeft het daar niets mee te maken. Assertief zijn staat dan ook gelijk aan het kennen en verdedigen van onze rechten als individu en als burger, zonder anderen aan te vallen. Het is tevens het tegenovergestelde van passiviteit.
In de werkomgeving heeft assertiviteit belangrijke voordelen voor zowel de werknemer als de werkgever. Dit is waarom het belangrijk is om assertiviteit te ontwikkelen en het in de praktijk te brengen. Hoe doe je dit?
Assertiviteit op de werkvloer: verdedig je werk
Soms strijken bazen met de eer voor het werk dat hun werknemers doen. Dit is erg frustrerend voor de werknemers omdat ze zo geen erkenning krijgen voor hun inspanningen.
Stel je bijvoorbeeld voor dat je al enkele weken aan een belangrijk rapport werkt, maar wanneer het moment daar is om het aan de klanten te presenteren, nodigt je baas je niet uit voor de vergadering of noemt jouw naam niet eens in de presentatie.
Assertiviteit op de werkvloer pusht ons om onze mond open te trekken en onze ontevredenheid te uiten. In het geval van het voorbeeld hierboven, zou assertiviteit ons helpen om met onze baas te praten en ons werk de nodige waarde toe te kennen.
Het is niet een kwestie van boos worden of je opstandig gedragen, maar wel van uiten waar jij vind dat je recht op hebt: erkenning voor je werk.
Geef je mening bondig en effectief
Er is een afdelingsvergadering. Het is een belangrijke vergadering: er moeten belangrijke beslissingen worden genomen, beslissingen die rechtstreeks invloed hebben op jou. Daarom vragen de bazen iedereen om zijn mening over de huidige kwesties. De meerderheid van de mensen neemt een agressieve of passieve houding aan ten opzichte van de onderwerpen.
Laten we aannemen dat het debat is als volgt: vind je dat het bedrijf het budget voor je afdeling moet verhogen? Welk voorstel heb je daarover?
- Agressiviteit: ‘Natuurlijk zouden ze dat moeten doen. We hebben niet eens een koffiezetapparaat.’
- Passiviteit: ‘Wat er ook besloten wordt, ik vind het best. Het heeft geen invloed op mij.’
- Assertiviteit: ‘We hebben enkele negatieve veranderingen opgemerkt ten opzichte van vorig jaar met betrekking tot de reductie van het toegewezen budget. Het zou handig zijn om het budget te verhogen naar eerdere niveaus om taken op de afdeling beter uit te kunnen voeren.’
Het eerste en tweede antwoord creëren spanning. Het derde antwoord maakt duidelijk dat assertiviteit op de werkvloer een sociale vaardigheid is die mensen helpt om op een efficiëntere manier met hun collega’s en meerderen te communiceren.
Hiermee kunnen we onze behoeften uiten en de mogelijke gevoeligheden begrijpen die anderen kunnen hebben. Het maakt tussentijdse oplossingen mogelijk in het geval dat het niet mogelijk is om aan onze verzoeken te voldoen precies zoals we zouden willen.
Schat jezelf op waarde
Als we op assertieve wijze onze mening willen kunnen geven, moeten we oppassen dat we geen beginnersfouten maken. Een daarvan is het onderwaarderen van onze suggesties door uitspraken te doen zoals:
- ‘Ik weet niet of het zal werken.’
- ‘Het is maar een idee.’
- ‘Het is toch nog te vroeg.’
- ‘Het zou een dom idee kunnen zijn.’
Probeer stopwoorden te vermijden: het zijn niet je vrienden. Integendeel, ze geven het idee dat je niet zeker bent van wat je zegt. Als je signalen geeft dat je niet volledig achter jouw suggesties en ideeën staat, zullen ze veel moeilijker aan te nemen zijn.
Gebruik subjectieve communicatie
Subjectieve communicatie bestaat uit het uiten van onze gedachten en gevoelens in de eerste persoon. Het stelt ons in staat om te spreken zonder anderen de schuld te geven, te beoordelen of te bekritiseren.
Hier is een voorbeeld. Gezien de vooruitgang die het bedrijf doormaakt vanwege jouw inzet en toewijding, vind je dat je een salarisverhoging hoort te krijgen. Er zijn twee manieren om dit aan je baas te communiceren: ‘Ik wil graag mijn salaris bespreken’ of ‘Mijn salaris moet worden besproken’.
De eerste manier klinkt veel minder agressief en onpersoonlijk. Simpele details maken dat je zinnen respect, soepelheid en belang overbrengen. Zo ziet het in praktijk brengen van assertiviteit op de werkvloer eruit.
Duidelijkheid en beknoptheid
Er zijn twee aspecten die je moet verduidelijken om assertiviteit op de werkvloer in praktijk te brengen. Ten eerste het doel dat je wilt bereiken. Ten tweede de hoofdgedachte die je wilt overbrengen.
Als je je doel kent, kun je het op een geleidelijke manier benaderen. Als je dat niet doet, zal het in de praktijk brengen van assertiviteit moeilijk zijn en zul je in bepaalde gevallen het tegenovergestelde effect krijgen.
Sterker nog, een veel voorkomende fout die mensen maken wanneer zij assertiever proberen te zijn, is ‘Nee‘ zeggen tegen elk voorstel. Weiger voorstellen op het moment dat ze in strijd zijn met jouw waarden of rechten, maar doe het niet alleen maar om assertiever te lijken.
Draai daarnaast niet om de zaak heen. Als je jouw boodschap in één minuut in plaats van vijf minuten kunt overbrengen, doe het dan in één minuut. Als je te lang doorpraat, zullen mensen in de vergadering hun interesse verliezen.
Volgens de theorie van de Big Five, is assertiviteit een eigenschap van extraverte mensen. Niemand is echter van nature assertief. Zoals we hebben aangegeven, is het eerder een sociale vaardigheid die we kunnen ontwikkelen. Het vereist inspanning en kennis om het concept echt te begrijpen.
