Angst bij het plassen: een onhandig symptoom

Zenuwen en angst kunnen ervoor zorgen dat je een grotere behoefte ervaart om naar het toilet te gaan. Vaak urineren is inderdaad een effect van die momenten waarop je je bijzonder bezorgd en gestrest voelt. Wat kun je eraan doen?

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 30 september, 2022

Angst bij het plassen komt vrij vaak voor. Misschien heb je het zelf wel eens meegemaakt? Inderdaad, iets heel normaals als een sollicitatiegesprek, in het openbaar moeten spreken of zelfs een speciale date kan ervoor zorgen dat je plotseling die ongemakkelijke drang voelt om naar het toilet te gaan. Waarom gebeurt dit echter? Hoe kunnen je emoties zo’n impact hebben?

De beroemde neuropsychiater Kurt Goldstein wees erop dat angst de zintuigen scherpt, maar hoge angst verlamt ze. Inderdaad, wanneer dit psychologische mechanisme echt hoge waarden bereikt, zijn de effecten ervan even opvallend als beperkend. In feite ben je ineens volledig onderworpen aan de symptomen ervan.

Dit zijn duizeligheid, maagpijn, snelle hartslag, tremoren, overmatig zweten en frequent urineren. Het kan echter zijn dat je dit laatste effect continu ervaart. Dat komt omdat aanhoudende zenuwen je voor altijd afhankelijk kunnen maken van het toilet. Laten we dat eens van dichterbij bekijken.

Angst bij het plassen: definitie, symptomen en oorzaken

Frequente aandrang om te plassen kan verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld urineweginfecties, nierstenen of diabetes. Als jij dit probleem al een tijdje ervaart, moet je eerst een medische diagnose stellen. Dan kun je elk ander probleem of andere aandoening uitsluiten die dit zou kunnen veroorzaken.

Als je merkt dat je drang om zo vaak naar het toilet te gaan niet te wijten is aan een organisch probleem, heb je waarschijnlijk last van angst bij het plassen. Dit is een aandoening waarbij blaasongemakken en een verhoogde behoefte om te plassen worden ervaren. In de regel is dit voorval meestal iets specifieks en beperkt tot een stressvolle of verontrustende situatie. Bijvoorbeeld een examen.

De situatie wordt echter een beetje ingewikkelder wanneer deze in de loop van de tijd wordt verlengd. Experts op dit gebied suggereren dat de natuurlijke behoefte om te urineren door veel factoren wordt bepaald en niet alleen door de hersenen. Sterker nog, ze beweren dat emoties ook een onmisbare rol spelen.

De symptomen

Angst bij het plassen kan verschijnen zonder een bepaalde stimulus of stressvolle situatie. In feite zijn er momenten waarop je in de loop van de tijd een hoger niveau van angst opbouwt. Dit kan om persoonlijke of zakelijke redenen zijn. Het is dan dat je dat ongemak begint op te merken.

Dit zijn de symptomen:

• Verhoogde druk op de blaasspieren.
• Frequent urineren. Gemiddeld acht of meer keer in een periode van 24 uur.
• Een bijna constante drang om naar het toilet te gaan. Met andere woorden, je kunt één keer plassen en dan de behoefte voelen om dit binnen 15 minuten opnieuw te doen.
• Symptomen kunnen zowel overdag als ‘s nachts optreden.
• Steken, krampen en zelfs buikpijn.
• In sommige gevallen kan de aandoening weken of maanden aanwezig zijn.
• Een overactieve blaas kan worden veroorzaakt door angst.

De oorsprong van angst bij het plassen

In normale situaties, wanneer je verder geen gezondheidsproblemen hebt, houdt je blaas geruime tijd de aandrang tot urineren vast. Dan, wanneer hij extreem vol is, stuurt hij een signaal via je ruggengraat naar je hersenen om het te vertellen dat hij zijn limiet heeft bereikt en dat het tijd is om hem te legen. In omstandigheden van angst en grote emotionele intensiteit kunnen dingen echter veranderen.

• Stress en angst zorgen voor hoge niveaus van cortisol en adrenaline. Deze hormonen overactiveren het hele lichaam, inclusief het urinewegstelsel.
• Spieren hebben de neiging om te spannen. Hierdoor komt er meer druk op de blaas te staan en heb je altijd het gevoel dat deze vol is.
• De Universiteit van Toho (Japan) deed onderzoek (Engelse link) dat suggereerde dat emoties ook controle uitoefenen over het urinestelsel. Het is inderdaad bekend dat mensen met angststoornissen of depressies vaker last hebben van het probleem van een overactieve blaas.
• Angst bereidt je voor op vechten of vluchten. Deze reactie vereist op zijn beurt dat je je lichaam bevrijdt van afvalstoffen en vocht, zodat je sneller kunt handelen. Hierdoor ervaar je een grotere behoefte om zowel je blaas als je anale sluitspier te evacueren.

Strategieën om het probleem aan te pakken

Angst bij het plassen wordt niet opgelost door minder te drinken of alleen door medicatie. In feite heb je veranderingen, psychologische strategieën en adequate vaardigheden nodig om je gedachten, emoties en gedrag te beheersen. Laten we eens kijken naar enkele strategieën om te helpen.

Psychologische strategieën

Cognitieve herstructurering kan zeer nuttig zijn. Het bestaat er in feite uit dat je je meer bewust bent van alles wat er in je geest gebeurt. Op deze manier kun je eventuele disfunctionele gedachten en houdingen detecteren:

• Transformeer uw irrationele gedachten in meer geïntegreerde, rationele en logische ideeën.
• Voorkom dat je in de val loopt van negativisme, generalisaties en vergrotingen.
• In staat zijn om je negatieve emoties te detecteren. Dan kun je ze begrijpen, hun boodschap begrijpen en hun impact verkleinen.
• Leer probleemoplossende technieken. Deze kunnen voorkomen dat wat je zorgen baart elke dag groter wordt.
• Flexibel zijn. Rust je geest en gun jezelf momenten van vrije tijd en rust.

Ontspannings- en ademhalingsstrategieën

Strategieën zoals diepe of schematische ademhaling, mindfulness of de progressieve ontspanningstechniek van Jacobson zijn geschikte strategieën om de impact van stress en angst te verminderen.

Kegeloefeningen

Last but not least is het de moeite waard om te beginnen met kegeloefeningen. Ze zijn een manier om het hele bekkengebied te versterken. Dit is optimaal voor het goed functioneren van de urinewegen. In feite ontspannen deze oefeningen je en verbeteren ze je algehele gezondheid en interne balans.

Tot slot, zoals we in het begin al aangaven, is plassen vanwege angst een veelvoorkomend probleem. Het is echter altijd gepast om een arts te raadplegen om erachter te komen welke richtlijnen het meest geschikt zijn voor jou om te volgen.