Aan jezelf denken is niet egoïstisch

Als je stopt met aan jezelf denken dan houden mensen vaak op jou egoïstisch te noemen. Maar wat betekent egoïstisch zijn eigenlijk? Misschien gebruiken we dit bijvoeglijk naamwoord verkeerd en vooral op een oneerlijke manier. In dit artikel willen we even stilstaan bij dit woord. Wat zijn zijn implicaties? Hoe kunnen we tijd maken voor onszelf zonder ons schuldig te voelen?

Egoïstisch zijn betekent dat je honderd procent van de tijd aan jezelf denkt maar zonder rekening met anderen te houden

Om te begrijpen wat het betekent om een egoïstisch persoon te zijn laten we eerst eens kijken wat het woordenboek zegt. Egoïsme is wanneer een persoon een overmatig hoog idee van zichzelf heeft. Dit zorgt er dan voor dat deze mensen onevenredig veel aandacht besteden aan hun eigen interesses in vergelijking met aan die van anderen.

We hebben allemaal onze eigen waarden en overtuigingen. Die liggen enigszins vast. Ze laten ons toe de wereld te interpreteren en te begrijpen. Dit is ook waar onze ideeën beginnen. Het is dus niet ongewoon dat elke persoon het woord “egoïsme” toepast op basis van zijn ervaringen en hoe hij of zij de wereld begrijpt. Elke persoon heeft met andere woorden een ander idee over wat het betekent egoïstisch te zijn.

Voor sommige mensen kan egoïstisch zijn betekenen dat je nog nooit iets voor een ander gedaan hebt. Misschien denk je dan aan iemand die weigerde jou een plezier te doen omdat ze “geen tijd hadden.” Desondanks was jij er altijd voor hen. In het eerste geval kan de definitie juist zijn. Maar is het ook waar in ons specifiekere voorbeeld?

Hoe voelen we ons wanneer een persoon ons egoïstisch noemt op basis van één interactie? Bovendien houden ze geen rekening met alles wat voor hen gedaan hebben. Dan voelen we ons verward en boos. We weten dat het oneerlijk is. Voordat we in dit artikel verder gaan, willen we dit duidelijk maken. Als we iets niet voor iemand gedaan hebben toen ze het ons vroegen, dan betekent dat niet noodzakelijk dat we egoïstisch zijn.

Aan jezelf denken: de manier waarop anderen de wereld interpreteren, kunnen we niet veranderen

We geven je hier een voorbeeld van een situatie die erg vaak voorkomt. Iemand vraagt ons iets voor hem te doen. Maar op het moment dat hij het vraagt, kunnen we hem niet geven wat hij nodig heeft. Dan noemt die persoon ons egoïstisch of zinspeelt er tenminste op.

Dus voelen we ons verschrikkelijk. Dit heeft niet alleen te maken met het feit dat ze ons net negatief beoordeeld hebben. Maar het komt ook omdat we we ons op een kruispunt van belangen bevinden. En wat is gebleken? Onze belangen bleken de minst belangrijke te zijn. Wie handelt er hier dan op een egoïstische manier? Wie denkt er alleen aan zichzelf en niet aan de rechten die wij allemaal als mensen hebben?

Hier is een waarheid. We bezitten onvoldoende middelen om te proberen de mentaliteit van een andere persoon te veranderen. Dat zal ons dus ook niet lukken. Wat betekent dit dan? Als iemand onze handelingen als egoïstisch interpreteert zonder een inspanning te leveren onze omstandigheden te begrijpen, dan moeten we onszelf twee vragen stellen:

• Hebben we ons in hun probleem ingeleefd?
• We waren niet in staat te doen wat ze wilden, op het moment dat ze het wilden. Hebben we een alternatief geboden?

Als je op beide vragen ja kan antwoorden, onthoud dan altijd dit fundamentele recht: het recht om een verzoek af te wijzen zonder ons erover schuldig te voelen. Soms moet je juist aan jezelf denken. Bovendien moeten we nog iets in gedachten houden. We maken een grote fout wanneer we anderen op basis van een gedrag en niet van hun persoonlijkheid beoordelen. Iemand kan bijvoorbeeld kleinzielig doen en niet gemeen zijn, of uitglijden zonder onhandig te zijn.

Aan jezelf denken zonder egoïstisch te zijn: een voorbeeld

Om het beter te begrijpen geven we een voorbeeld. Stel je voor dat je weken na elkaar elke dag op hetzelfde tijdstip opstaat. Je doet alles wat je moet doen. Op het einde van de dag heb je aan al je werkverplichtingen voldaan.

Stel je nu voor dat je op een dag vijftien minuten langer blijft slapen. En om een of andere reden is het jou niet gelukt om alles te doen wat je moest doen. Op het einde van de dag blijven nog veel zaken onuitgevoerd.

Ben jij dan een onverantwoordelijk persoon? Mis je zelfdiscipline? Nee, je had alleen een slechte dag. En misschien heb je op een ongedisciplineerde en onverantwoordelijke manier gehandeld – die ene dag.

Het feit dat je zo gehandeld hebt, maakt van jou nog geen persoon met die karaktertrekken. Zelfs als heb je je in het verleden vaak zo gedragen, dan ben je misschien niet langer dat type persoon. Het verleden is niet altijd een goede voorspeller van het heden of de toekomst.

Aan jezelf denken: profiteer van de winden die in je richting waaien, maar laat de wind niet overheersen

Heb je het gevoel dat je geen tijd voor jezelf hebt? Dat aan jezelf denken iets is waar je niet aan toekomt? Gebeuren er soms dingen die al je aandacht vragen en je afleiden van je doelstellingen? Geef je jezelf te veel over aan andere mensen? Voelt het alsof je een windwijzer bent ten prooi aan de genade van de wind? Dan moet je leren wat ruimte voor jezelf te bewaren. Leer aan jezelf te denken.

Het is waar dat dit een ingewikkeld genuanceerd onderwerp is. Dat is ook de reden dat we je geen kant-en-klare regels kunnen geven hoe je het moet doen. We willen gewoon beklemtonen hoe belangrijk het is dat je hieraan werkt. Ben jij één van die mensen die altijd klaarstond voor anderen en jezelf vergat?

Dan moet je de volgende dingen weten…

• Verandering is een proces. Om gewoonten te veranderen is tijd, geduld en inspanning nodig. Meestal zijn onze gewoonten met elkaar verbonden. Als we één gewoonte veranderen dan betekent dit dat we de delen van de volledige ketting wijzigen. Wanneer we ons bijvoorbeeld beleefder gaan gedragen, dan betekent dit dat ook onze manier van spreken zal veranderen en wanneer we zwijgen.
• De mensen rond ons zullen de verandering misschien niet begrijpen. Als deze mensen gewend zijn dat je altijd ja zegt dan kunnen ze misschien verrast zijn de eerste keer dat je een vraag afwijst. Misschien zullen ze je zelfs verwijten of zeggen dat je egoïstisch geworden bent. Op dit punt mag je niet uit het oog verliezen wat je voor jezelf wil. Verandering zal altijd weerstand uitlokken, vooral als deze verandering een invloed heeft op het comfort van iemand anders.
• Analyseer de situatie altijd op een objectieve manier. Misschien is de vraag niet dringend of is je aanwezigheid niet noodzakelijk vereist. Leef je in in het probleem. Stel een alternatief voor dat meer verzoenbaar is met jouw doelstelling maar toch de andere persoon helpt. Dan is er geen reden om je schuldig te voelen

We vatten even samen. Je kan aan jezelf denken en niet egoïstisch zijn als je weet hoe je een evenwicht moet bewaren. Als je echt aan dit deel van jezelf werkt, in plaats van alleen te focussen op hoe mensen over egoïsme praten, dan zal je dit evenwicht vinden. Geef tijd en energie aan anderen maar ook aan jezelf.