Woedeaanvallen bij kinderen: hoe kun je ze voorkomen

7 minuten

Beoordeeld en goedgekeurd door de psycholoog Sergio De Dios González.

Laatste update: 27 december, 2022

Het is de derde keer dat je kind vandaag een woedeaanval krijgt. Hij schreeuwt en huilt en je vraagt je af of je de situatie wel goed aanpakt. Echt, het enige dat je wilt doen is keihard wegrennen of verdwijnen. Te midden van al die chaos raak je gefrustreerd en in de war. Je hebt al alles geprobeerd wat je kunt bedenken om de woedeaanvallen te laten verdwijnen, maar je bent ten einde raad. Misschien helpt het om te weten dat je niet de enige bent die hier mee te maken heeft. Woedeaanvallen bij kinderen doen zich namelijk veel vaker voor.

Elke woedeaanval brengt een les met zich mee en een mogelijkheid om te leren hoe je beter met je emoties kunt omgaan. Vandaag delen we enkele hulpmiddelen en strategieën om je mening over woedeaanvallen bij kinderen te veranderen en te leren hoe je hiervan kunt profiteren als leermogelijkheden.

Wat zijn woedeaanvallen?

Wanneer ze tussen de twee en vier jaar oud zijn, zijn de meeste kinderen geneigd om hun frustratie op een zeer interessante manier te uiten, namelijk door middel van woedeaanvallen, ook wel driftbuien. Woedeaanvallen zijn op deze leeftijd een gebruikelijke emotionele reactie. Woedeaanvallen bij kinderen van die leeftijd zijn normaal. Ze zouden echter voorbij moeten gaan wanneer het kind tussen de vier en vijf jaar oud is.

Op deze leeftijd beginnen kinderen geschiktere strategieën en manieren van communiceren te ontwikkelen om hun frustratie of ongemak te uiten. Dit maakt dat ze niet langer de behoefte hebben om driftbuien te gebruiken om zichzelf te uiten.

Woedeaanvallen zijn voor kinderen niet alleen een handige manier om frustratie en ongemak te uiten, maar ook om te laten merken dat ze moe zijn, honger hebben of zich niet op hun gemak voelen. Of wanneer ze niet krijgen wat ze willen. Ze kunnen ook voorkomen als kinderen zelf iets proberen te doen, maar niet in staat zijn het voor elkaar te krijgen.

“Onze woede is vernederender voor onszelf dan de situaties die het produceren.”
–Marcus Aurelius –

Hoe je woedeaanvallen bij kinderen kunt voorkomen

Hieronder delen we een lijst met richtlijnen die je kunnen helpen om woedeaanvallen bij kinderen te voorkomen:

1. Identificeer de oorzaken van de woedeaanvallen

De oorzaken van de woedeaanvallen identificeren, betekent niet dat je ze in het vervolg allemaal kunt voorkomen of dat de wereld zich moet aanpassen aan wat jouw kind nodig heeft. Woedeaanvallen bij kinderen kunnen worden veroorzaakt door een algemene reden, zoals honger, gebrek aan slaap, iets willen, gebrek aan aandacht, of om een andere specifieke reden.

Routines kunnen in dit opzicht erg nuttig zijn. Het is ook goed om te proberen deze routines in de weekenden ook aan te houden. Dit houdt namelijk in dat je meer tijd met je kinderen doorbrengt, ook op momenten dat de woedeaanvallen zich vaak voordoen.

“Educatie is wat de meeste ontvangen, velen doorgeven, en weinigen bezitten.”
-Karl Kraus-

2. Overweeg het verzoek van je kind

Wanneer je kind een verzoek heeft, zou het goed zijn om werkelijk na te denken over wat hij vraagt. Overweeg of het verzoek onredelijk of overdreven is. Geef echter alleen toe wanneer de aspecten van zijn verzoek redelijk zijn.

Dit betekent dus niet dat je moet toegeven aan al zijn verlangens. Je moet grenzen stellen. Houd hierbij rekening met de volgende vragen:

Zal hij zichzelf pijn doen?
Zal hij anderen pijn doen?
Kan ik toegeven zonder hem autoriteit te verlenen?
Zal hij het milieu vervuilen?

Als volwassenen zijn wij degenen die het laatste woord hebben, maar meestal zeggen we standaard “Nee.” Op deze manier beperken we hun nieuwsgierigheid, vrijheid en zelfs de taal die ze gebruiken. Door dit te doen, veroorzaken we alleen maar nog meer driftbuien dan normaal is voor die leeftijd.

Meisje dat haar handen voor haar oren houdt

Om je kind aan te moedigen om zijn gevoelens uit te drukken, kun je hem het beste eenvoudige vragen stellen met concrete alternatieven die gemakkelijk te begrijpen zijn. Bijvoorbeeld: wil je kip of vis eten? Wil je dit shirt of dat shirt dragen? Dit vergroot hun zelfvertrouwen en geeft ze het gevoel dat ze belangrijk zijn. Bovendien voorkom je dat ze automatisch “Nee” zeggen op elke suggestie.

“Een kind kan een volwassene drie dingen leren: om zonder reden gelukkig te zijn, altijd met iets bezig te zijn, en te weten hoe hij met al zijn macht kan eisen wat hij verlangt.”
-Paulo Coelho-

3. Laat je kind weten wat hij kan verwachten

Vertel je kind wat er gaat gebeuren. Bijvoorbeeld: “Vandaag ga je naar school en dan kom ik je ophalen nadat je een dutje hebt gedaan en een hapje hebt gegeten. Daarna gaan we even naar oma.” of “We gaan nu eerst eten, dan ga je douchen en je tanden poetsen. Daarna zal ik je even een verhaaltje voorlezen en dan moet je gaan slapen.” Je kunt iets dergelijks ook doen met andere activiteiten die je kind moet doen.

Weten wat hij kan verwachten, geeft het kind een gevoel van veiligheid. Als je standvastig bent en altijd dezelfde routine aanhoudt, kun je chaos vermijden en zal je kind ook niet de behoefte hebben om de chaos te doorbreken. Op die manier houd je verleidingen die tot woedeaanvallen leiden uit de buurt. Als je je kind vertelt wat je gaat doen, kan hij geen alternatieve plannen in zijn hoofd maken.

Laat hem bijvoorbeeld vijf tot tien minuten van tevoren weten wanneer jullie weg moeten. Je kunt ook proberen te onderhandelen, bijvoorbeeld met “nog vijf hapjes,” “nog één keer van de glijbaan” enzovoort. Dit zal ruzie voorkomen. Bovendien zal je kind zich hierdoor meer gerespecteerd voelen en zal alles een stuk soepeler verlopen.

“Laat je kinderen de moeilijkheden van het leven niet vermijden, leer ze liever hoe ze ze kunnen overwinnen.”
-Louis Pasteur-

4. Geef je kind opties

Wanneer je kind iets moet doen maar hij weigert, geef hem dan meerdere opties. Bijvoorbeeld: “nog één keer en dan gaan we weg,” “zal ik je helpen, dan doen we het samen” of “eerst ga je onder de douche en dan kunnen we even samen spelen.” Kinderen kunnen zich heel hulpeloos voelen als ze geconfronteerd worden met bevelen.

Ze moeten hun persoonlijkheid nog vormen, daarom is ‘nee’ een bijna automatisch bevestigde reactie. Om te voorkomen dat ze boos worden of gefrustreerd raken, kun je ze een optie aanbieden in ruil voor dat wat je hen gaat ontzeggen.

Wat je niet moet doen wanneer je een woedeaanval voelt aankomen

Geef niet toe aan de eisen van het kind om een driftbui te voorkomen. Dit kan op dat moment misschien helpen, maar zal in de toekomst aanleiding zijn tot nog veel ergere driftbuien.
Geef je kind geen lange uitleg. Laten we niet vergeten dat kinderen een beperkte aandachtsspanne hebben.
Verlies je geduld of kalmte niet. Vergeet niet dat jij zijn rolmodel bent, jij mag dus ook geen woedeaanvallen hebben.
Verlaat de kamer niet. Blijf bij je kind, geef hem opties of leid hem af.

Als je er goed mee omgaat, zouden woedeaanvallen bij kinderen rond hun vierde of vijfde moeten verdwijnen. En aangezien woede nu eenmaal bij het leven hoort, zullen je kinderen, als je goed met hun woedeaanvallen bent omgegaan, werkelijk beter in staat zijn om succesvol door het leven te gaan in deze complexe wereld. Een wereld die er niet over zal aarzelen om obstakels op hun pad te leggen.

Het is belangrijk dat je onthoudt dat je niet alleen bent in deze situaties. Andere ouders hebben ook problemen met de driftbuien van hun kinderen en door met hen te praten, krijg je misschien nieuwe ideeën. Weet ook dat als dingen uit de hand lopen, er niets mis mee is om professionele hulp te raadplegen.

“Dat is de reden waarom mensen met een gevoel van voldoening denken dat de wereld goed is en haar graag willen houden zoals ze is, terwijl de gefrustreerden een voorkeur hebben voor radicale verandering.”
-Eric Hoffer-