Heb je ooit geprobeerd te stoppen met roken en is dat niet gelukt? Misschien dacht je: “dit is de laatste sigaret die ik ooit zal roken en ik zal het nooit meer doen”, maar enkele uren of dagen later zat je weer te roken. Hoeveel we ook weten over de gevaren van roken, deze gewoonte kan moeilijk te doorbreken zijn. Daarom kan medische en psychologische ondersteuning nodig zijn om deze verslaving te overwinnen.

Ontwenning kan nadelige effecten hebben op het lichaam, maar het herkennen van het probleem en het nemen van de beslissing om stoppen met roken via de huisarts zijn de eerste stappen om te stoppen met roken. We beschrijven de behandelingen voor nicotineverslaving en hun voordelen.

1. Uitgebreide professionele ondersteuning

Veel mensen denken dat ze in hun eentje kunnen stoppen met roken. Hoewel dit een mogelijkheid kan zijn, is het bij het alleen doormaken van een ontgiftingsproces gemakkelijk om terug te glijden naar verslaving. Daarentegen hebben verschillende onderzoeken geconstateerd dat medische en/of psychologische ondersteuning de kans op succes kan vergroten.

Uit onderzoek dat in 2018-2020 in China werd uitgevoerd, bleek dat 93,1% van de rokers die probeerden te stoppen, dit deed zonder professionele hulp. Gebrek aan kennis over beschikbare ondersteuning is het belangrijkste obstakel.

Er was echter een stijging in het gebruik van medicatie, van 4,6% naar 5,5%. De hulpvraag bij adviesdiensten en telefonische hulplijnen verdubbelde van 3,2% naar 7,5%.

Volgens deskundigen vertrouwen jongeren tussen de 15 en 24 jaar meer op farmacologische behandelingen die hun huisarts voorschrijft na analyse van hun individuele omstandigheden. Dit kunnen medicijnen zijn om te stoppen met roken en nicotinevervangende therapie.

2. Nicotinevervanging

Als je lichaam gewend is aan een dagelijkse dosis nicotine, kan het moeilijk zijn om in één keer te stoppen. Gelukkig zijn er producten zoals kauwgom, pleisters, zuigtabletten en inhalatoren die gecontroleerde doses nicotine leveren.  Volgens sommige onderzoeken is de kans om nicotinevrij te blijven met nicotinevervanging maar liefst 50-60% groter.

Ontwenningsverschijnselen leiden vaak tot prikkelbaarheid, angst, depressie, slapeloosheid en rusteloosheid. Al deze symptomen kunnen onder controle worden gehouden door het gebruik van de juiste producten. Natuurlijk moet je ze niet overmatig gebruiken. Een huisarts kan je helpen bij het kiezen van het juiste vervanging en de dosering die je moet nemen om aan je ontgiftingsplan te voldoen.

Medicatie op recept

Nicotinevervangers kunnen zeer effectief zijn bij het elimineren van de afhankelijkheid van sigaretten, maar ze zijn niet de enige optie voor patiënten. In sommige gevallen kan de behandelend arts voorstellen om medicijnen te gebruiken die inwerken op het zenuwstelsel om de hunkering en de drang om te roken te verminderen. 

Uit onderzoek gepubliceerd in het DARU Journal of Pharmaceutical Sciences bleek dat gelijktijdig gebruik van varenicline en bupropion, twee van de door de FDA goedgekeurde farmacotherapieën voor stoppen met roken, effectiever is om te stoppen dan nicotinevervangingstherapie met alleen bupropion.

Dergelijke medicijnen mogen alleen door een arts worden voorgeschreven worden en moeten worden ingenomen onder medisch toezicht. Professionele hulp is dus essentieel om er toegang toe te krijgen.

4. Therapieën voor gedragsondersteuning

Verslavingen zijn niet alleen lichamelijk maar ook emotioneel. De handeling van het roken roept bepaalde gevoelens op en wordt geassocieerd met routines. Dat kan leiden tot de overtuiging dat als we niet roken, we ons niet goed zullen voelen of ons leven niet normaal zullen kunnen leiden.

In deze gevallen kan psychologische en gedragsmatige ondersteuning een goede aanvulling zijn op een medische behandeling. Meerdere onderzoeken hebben aangetoond dat zowel individuele als groepsbegeleiding effectiever zijn om te stoppen met roken dan zelfhulpprogramma’s of helemaal geen interventie.

Een professional kan je helpen te ontcijferen wat er achter je rookgewoonte schuilgaat en je strategieën aanreiken om met de angst en stress van onthouding om te gaan, zoals mindfulness en bewust ademhalen.

Wanneer moet je medische hulp zoeken om te stoppen met roken?

Als roken een centraal aandachtspunt in je leven is geworden en iets wat je hebt genormaliseerd in je routine, denk dan twee keer na of je echt de wilskracht hebt om “te stoppen wanneer je wilt”. Als je voor eens en altijd wilt stoppen met roken, overweeg dan om een afspraak te maken met je huisarts. Zeker als:

• je meerdere keren zonder succes hebt geprobeerd om te stoppen.
• je al jaren rookt of in grote hoeveelheden.
• medische aandoeningen hebt die worden verergerd door roken.
• meer angst, verdriet of stress voelt als je niet rookt.

Een hulpverlener bezoeken geeft je een veilige ruimte om over je problemen te praten, tot de kern van je verslavingen door te dringen en te proberen deze te overwinnen met veerkracht en zelfliefde.

Stoppen met roken is mogelijk met de juiste medische en psychologische ondersteuning

Je hoeft de weg naar een rookvrij leven niet alleen te bewandelen als je dat niet wilt. Het hebben van zowel een professioneel als persoonlijk ondersteuningsnetwerk is de sleutel tot stoppen met roken en het herwinnen van de controle over je leven. Een rookvrij leven helpt je om helderder te denken, te leven zonder afhankelijkheid en te zorgen voor je lichamelijke en geestelijke gezondheid.