Welke soorten huwelijksstelsels zijn er?

Het hebben van een huwelijksstelsel is een onvermijdelijk gevolg van het huwelijk. Het ontbreken van een huwelijksstelsel na de vereniging van twee personen is dan ook zeldzaam. Het artikel van vandaag gaat over de stelsels die momenteel in gebruik zijn.

Beoordeeld en goedgekeurd door de psycholoog Sergio De Dios González.

Geschreven door Patricia Grande Yeves

Laatste update: 27 december, 2022

Het huwelijk is de vereniging van twee personen, ongeacht hun geslacht. Bepaalde wettelijke rechten of formaliteiten, huwelijksstelsels, dragen bij tot de totstandkoming ervan. Deze viering impliceert het ontstaan van een reeks rechten en verplichtingen tussen haar leden.

Bovendien leidt zij tot het bestaan van verschillende situaties met betrekking tot hun bezittingen. Dat is het beheer van het economisch vermogen van beide partners of van elke partner.

Het doel van dit artikel is om de verschillende huwelijksstelsels te bestuderen. Dat is het geheel van regels die de economische belangen van de echtgenoten onderling en hun relaties met derden bepalen.

De analyse van dit onderwerp is van groot belang, vooral om te begrijpen wat er met de gemeenschappelijke goederen gebeurt in geval van overlijden of door echtscheiding. Vervolgens zul je zien welke gevolgen ieder huwelijksstelsel heeft voor elk van deze situaties.

Huwelijksstelsels zijn noodzakelijk

Het aannemen van een huwelijksstelsel is een onvermijdelijk gevolg van het huwelijk. Het bestaan van een huwelijk zonder huwelijksstelsel is dus ondenkbaar. Ook al wordt er in het geheel niet beslist welk stelsel moet worden ingesteld, toch zijn er bepaalde regels die in de rechtspraak zijn vastgelegd.

Eenvoudiger gezegd: de partners die een paar vormen, kunnen kiezen welk huwelijksstelsel zij willen volgen. Als zij deze keuze echter niet maken, zal de wet er automatisch een instellen.

Welk economisch stelsel op elk huwelijk van toepassing is, hangt af van de partijen die in de huwelijksakte zijn vermeld. Er zijn geen andere beperkingen dan die door het burgerlijk recht zijn vastgesteld.

Als er geen capitulatie is, of als deze niet doeltreffend is, wordt er meestal in elke gemeenschap een stelsel vastgesteld. Zoals we al hebben gezegd, geldt meestal gemeenschap van goederen zoals je dat hieronder ziet.

Soorten huwelijksstelsels

Er zijn drie huwelijksvermogensstelsels:

• gemeenschap van goederen
• scheiding van goederen
• participerende stelsels

Elk heeft zijn eigen kenmerken. Het is belangrijk om ze te begrijpen en er rekening mee te houden wanneer je een beslissing neemt over deze kwestie.

Gemeenschap van goederen

Dit is het meestvoorkomende stelsel. De belangrijkste kenmerken ervan zijn dat alle winsten en voordelen die een van de echtgenoten tijdens zijn huwelijk behaalt, gemeenschappelijk vermogen worden.

Wanneer mensen trouwen en hun goederen gemeenschappelijk maken, zijn er dus twee verschillende soorten goederen binnen het huwelijk:

• Privé-goederen. De goederen die de echtgenoten hadden voordat er een gemeenschap van goederen was, evenals de goederen die eigen zijn aan een persoon, hun kleding en alle persoonlijke voorwerpen die niet al te waardevol zijn. De goederen die zij later met hun eigen middelen hebben verworven.
• Gemeenschappelijke goederen. Die verkregen zijn door het werk van elk van de echtgenoten. De “vruchten” en inkomsten die zowel uit privé- als uit gemeenschappelijke goederen voortkomen, evenals de ondernemingen die zij tijdens hun huwelijk hebben opgericht.

In geval van echtscheiding kan het ingewikkeld zijn om te onderscheiden welke goederen aan elke partner toebehoren. Om de goederen te scheiden, moeten zij een inventaris opmaken van alle goederen.

Zo kan men vaststellen dat privé-goederen toebehoren aan de echtgenoot die de eigendom heeft. Er moet echter een inventaris worden opgemaakt van de gemeenschappelijke bestaande goederen en hun waarde om ze te vereffenen en te verdelen.

Het is van het grootste belang om te werken onder het advies van een advocaat om dit proces uit te voeren, vooral in complexe gevallen. Op die manier kunt je verdere confrontaties tussen de leden van een echtpaar vermijden.

Gescheiden vermogen

Dit stelsel houdt in dat elk lid van een echtpaar eigenaar is van zijn eigen vermogen en dat er geen gemeenschappelijke vermogens zijn. Ieder beheert dus zijn eigen vermogen. Wanneer de echtgenoten dus samen goederen verwerven, zullen zij beiden als eigenaars van die goederen optreden.

Laten we benadrukken dat beide echtgenoten in dit geval moeten bijdragen aan de echtelijke lasten, ook al is er geen gemeenschappelijk vermogen. Het belangrijkste voordeel van dit stelsel is dat de vereffening van de nalatenschap in geval van scheiding of echtscheiding veel eenvoudiger zal zijn.

Participerende huwelijksstelsels

Hier behoudt elk van de echtgenoten zijn economische autonomie tijdens het huwelijk. In geval van echtscheiding of scheiding van tafel en bed vormen zij echter een samenleving. Eigenlijk heeft dit stelsel kenmerken van de vorige twee.

De vereffening die in geval van echtscheiding of scheiding van tafel en bed moet worden uitgevoerd, is vergelijkbaar met die van het huwelijksgoederenstelsel. Er wordt echter een inventaris opgemaakt om het begin- en het eindvermogen te bepalen. Zodra de berekening is afgerond, kunnen zij het deel dat aan elke persoon toebehoort, bepalen.

Andere huwelijksstelsels

Er zijn twee andere typische stelsels die in bepaalde landen nog steeds worden toegepast, ondanks hun omstreden kenmerken.

• Helaas bestaat er in sommige landen nog steeds het stelsel van de absorptie van de economische persoonlijkheid van de vrouw door haar echtgenoot. Dat wil zeggen dat het hele vermogen van de vrouw na het huwelijk naar haar man gaat. Dit regime houdt in dat vrouwen geen rechten hebben tijdens het huwelijk en zelfs niet na de ontbinding ervan. Dit is een seksistisch en vernederend concept dat nergens meer wettelijk zou mogen zijn.
• Bovendien wordt in sommige landen het stelsel van gemeenschappelijk eigendom nog steeds toegepast. In dit geval gaat de eigendom van het onroerend goed niet noodzakelijkerwijs over op de echtgenoot, maar alleen het beheer en het vruchtgebruik ervan. Een vrouw behoudt dus haar eigendomsrechten, maar niet haar kredietrechten.