Wat we kunnen leren van "A Beautiful Mind"

John Nash, het wiskundige genie dat de geweldige film “A Beautiful Mind” heeft geïnspireerd, stierf in 2015.

De film, gebaseerd op de gelijknamige roman door Sylvia Nasar en geproduceerd in 2001, was een groot succes dat vier Oscars en talloze volgelingen won. Met acteur Russell Crowe  biedt de film haar publiek een prachtige boodschap op een eenvoudige manier; ze nodigt ons uit om te zoeken naar manieren om onze beperkingen – wat die dan ook mogen zijn – te overwinnen.

Voor hen die John Nash’ verhaal niet kennen…

John Nash was 30 jaar oud toen de artsen paranoïde persoonlijkheidsstoornis bij hem vaststelden. Het was een vreselijke ziekte die ernstige gevolgen voor hem had.

Hij was een briljant, opmerkelijk en veelbelovend individu toen het gebeurde. Echter hield niets hem tegen om zijn dromen achterna te gaan. Na jaren van onderwerping aan wrede behandelingen om te proberen om zijn geestelijke ziekte te overwinnen, slaagde John Nash erin om zijn symptomen op afstand te houden.

Hij leerde leven met zijn hallucinaties. John hoorde stemmen en zag dingen… maar hij ze kon verwerken.

Natuurlijk moest hij vechten tot het einde van zijn leven. Het is erg moeilijk om te leven zonder te kunnen onderscheiden wat echt is en wat niet. Nash’ briljante geest slaagde hier echter in.

Nash won de Nobelprijs voor de Economie in 1994 voor zijn speltheorie, die zelfs nu nog steeds geldig en bruikbaar is in de wereld van de strategie. John vocht zijn hele leven tegen zijn ziekte. En ja, hij won. Hij slaagde erin om een totaal ander leven te leiden dan wat zijn ziekte hem dicteerde.

Zijn dood, net als zijn leven, was onverwacht. Op 23 mei 2015 overleed Nash, samen met zijn vrouw, door een verkeersongeval.

Een voorbeeld van doorzettingsvermogen en hoop

Wij zijn hem veel schuldig, niet alleen vanwege zijn bijdrage aan de wetenschap, maar ook vanwege het aan ons vertellen van zijn verhaal en vanwege het terugkeren naar “de wereld van de gezonden”. Hij leerde ons allemaal dat iedere geest prachtig is.

John hield zich vast aan zijn intelligentie en leefde samen met de stemmen in zijn hoofd, ondanks hun pogingen om hem te verstikken. Zijn strijd was verre van gemakkelijk. Echter, hij leerde te begrijpen dat de ware weg in zijn leven lag in acceptatie. En dat bleek.

De inspiratie kwam op. Hij slaagde erin om zijn eigen stabiele wereld binnen een voortdurend veranderende omgeving te creëren. En, wat in eerste instantie een gevecht was, eindigde als een thuis voor hem in zijn ontwikkeling. Ondanks zijn beperkingen kreeg Nash een positie als hoogleraar aan het MIT en was hij in staat om die genialiteit, die zijn geestelijke ziekte ooit had geprobeerd te verstikken, te delen.

John Forbes Nash Jr. leerde leven met schizofrenie door zijn hele leven de regel toe te passen dat “elk probleem een oplossing heeft.“ Dit is een regel die -hoewel het misschien niet op iedere persoon met een psychische aandoening van toepassing is- in elk leven op een bepaalde manier kan worden ingebracht.

Leven wetende dat een groot deel van onze pijn onvermijdelijk is, is een uitgangspunt dat we moeten volgen. Ongetwijfeld gaf John ons de sleutel tot het genieten van het leven: aanvaarden, met de stroom meegaan, en handelen.

Dus, kan schizofrenie worden genezen of niet?

Soms is wat iemand nodig heeft niet een briljante geest om te spreken, maar een geduldig hart om te luisteren.

De onderzoeksjournalist Robert Whitaker ontdekte dat, voor een lange tijd, West-Lapland in Finland het hoogste schizofreniecijfer onder de bevolking had. Om je een idee te geven: er wonen daar ongeveer 70.000 mensen en gedurende de jaren 1970 en vroege jaren ’80 waren er ieder jaar 25 of meer nieuwe gevallen van schizofrenie – dat is dubbel of in sommige gevallen driemaal zo veel als in de rest van Finland of Europa.

Maar in 1969 arriveerde Yrjö Alanen bij het psychiatrisch ziekenhuis in Turku, Finland. In die tijd waren er maar heel weinig psychiaters die geloofden in de mogelijkheid van psychotherapie voor de behandeling van psychose. Echter dacht Alanen dat de hallucinaties en paranoïde waanideeën, geassocieerd met patiënten met schizofrene neigingen, betekenisvolle verhalen lieten zien, wanneer ze zorgvuldig werden geanalyseerd.

Dus begonnen ze te luisteren naar patiënten en hun families.

Tijdens dit proces creëerden ze een nieuw behandelingsmodel, dat zij de “Need Adapted Treatment Model (NATM)” noemden. Deze behandeling houdt er rekening mee dat ieder mens uniek is en dus een specifieke behandeling vereist die is aangepast aan zijn behoeften.

Zo moesten sommige patiënten bijvoorbeeld worden opgenomen in het ziekenhuis, terwijl dat voor anderen niet nodig was. Daarnaast zouden er patiënten zijn die baat hadden bij lage doses psychiatrische medicijnen (bijvoorbeeld anxiolytica en antipsychotica), en anderen die daar geen baat bij hadden.

Dus, zoals we kunnen zien, personaliseerden zij en zagen ze elk geval als een eigen unieke entiteit. Zo werden zij zich meer en meer bewust van de behoeften van elke patiënt en zijn of haar familie. Natuurlijk besloten ze gezamenlijk over de behandeling, waarbij zij een diversiteit aan meningen meenamen.

Therapiesessies draaien niet om de vermindering van psychotische symptomen, maar waren in plaats daarvan gericht op de successen uit het verleden en de prestaties van de patiënten om zo te proberen hun controle over hun leven te versterken.

Door dit te doen, verliest de patiënt niet de hoop om net als alle anderen te zijn of om de “normaliteit” te behouden en kan hij vooruit kijken in plaats van zichzelf te isoleren.

In de afgelopen jaren, heeft de Open Dialoogtherapie de “psychotische bevolking” in West-Lapland getransformeerd. De uitgaven aan psychiatrische diensten in de regio zijn enorm gedaald en op dit moment is dit de sector waar het minst aan wordt uitgegeven in de geestelijke gezondheid in heel Finland. Vijfentwintig nieuwe gevallen per jaar zijn verminderd tot slechts twee of drie nieuwe gevallen.

Het is dus duidelijk dat dingen anders gedaan kunnen worden. Er is een ander soort behandeling voor patiënten met schizofrenie en andere psychosen, die een ander leven garanderen dan wat van hen wordt verwacht.

Dus vergeet niet: er zijn altijd betere manieren om dingen te doen. Maar als we als samenleving ziek zijn, zullen we nooit zien dat er een prachtig licht aan het eind van de tunnel is voor iedereen.