Wat is het belang van een onderwijspsycholoog?

Een onderwijspsycholoog bestudeert menselijk gedrag en cognitieve processen in het onderwijs. 

In dit artikel richten we ons op het belang van een onderwijspsycholoog op school. Scholen, en andere onderwijsinstellingen, zijn de plaatsen waar de meeste onderwijspsychologen na hun studie gaan werken. Maar welke rol spelen zij binnen het onderwijs? Wat doen zij precies? En wat is precies het belang van een onderwijspsycholoog?

Hier ontstaan de eerste problemen: tot dusver worden onderwijspsychologen nog niet in veel landen ingezet. Daarom eindigen veel onderwijspsychologen als psycho-pedagogisch consulent of klinisch psycholoog in scholen.

Mensen denken vaak dat een onderwijspsycholoog hetzelfde is als een consulent. Maar dit is echter niet volledig juist. Dankzij hun training kunnen ze werken als consulent, maar dat is  niet het doel van een onderwijspsycholoog.

Om het verschil tussen de twee functies duidelijk te maken, moet je weten wat de rol van een consulent binnen een onderwijsinstelling is.

Wat doen psycho-pedagogisch consulenten?

Psycho-pedagogisch consulenten zijn erg belangrijk binnen een onderwijsinstelling. Dat is omdat ze verantwoordelijk zijn voor psycho-pedagogische begeleiding. Zij bieden een service die onderwijsinstellingen aan hun studenten kunnen aanbieden.

Het betreft hier een expert die studenten kan helpen met hun studie en langetermijndoelstellingen. Zo kunnen studenten een optimaal studieresultaat bereiken. Consulenten zijn daarom verantwoordelijk voor het aankaarten van mogelijke onderwijsproblemen.

Een psycho-pedagogisch consulent richt zich op de studenten. Maar ze moeten ook rekening houden met de omgeving en de school. Daarom kunnen we stellen dat deze deskundigen werken op het gebied van de toegepaste onderwijspsychologie. Daarbij maken zij gebruik van de bronnen die diverse onderzoeken naar psychologie en pedagogie hebben geleverd.

Dit zijn de taken van een consulent:

• Advies geven aan studenten, begeleiders en families om de kwaliteit van het onderwijs en de academische omgeving te verbeteren. 
• Het vaststellen van de leerbehoeften van studenten en daarop actie te ondernemen.
• Samenwerken met de leerkrachten en ouders om leerproblemen te voorkomen en te ontdekken.
• Ervoor zorgen dat alle studenten goed en continu onderwijs ontvangen, ongeacht de variatie in hun behoeften.
• Psycho-pedagogisch advies geven aan leerkrachten en schoolhoofden. Hierdoor leren zij hoe ze tegemoet kunnen komen aan de specifieke eisen van studenten.
• Aandacht besteden aan functionele diversiteit zodat de school een sfeer creëert van inclusiviteit en universeel onderwijs. Geen enkele student zou zich immers uitgesloten moeten voelen van de leeromgeving.
• Bijdragen aan de interactie tussen de diverse leden van de leeromgeving voor betere communicatie.
• Betrokkenheid bij de planning en besluitvorming binnen de school. Maar ook meedoen in lerarenvergaderingen. Op deze manier is de consulent altijd op de hoogte en betrokken bij evenementen die in de instelling plaatsvinden.

Wat is het belang van een onderwijspsycholoog?

Ondanks dat psycho-pedagogisch consulenten onmisbaar zijn, voorzien zij niet in alle behoeften van de school. Zo houden zij zich bijvoorbeeld niet bezig met de behoeften op het pscycho-educatieve vlak.

Om deze reden is het nodig een deskundige te hebben die hierin kan voorzien. Meestal is deze deskundige een onderwijspsycholoog. In tegenstelling tot een consulent is het belang van een onderwijspsycholoog meer gericht op onderzoek en evaluatie.

Zowel scholen als onderwijs veranderen voortdurend. Dit betekent dat de toepassing van niet-persoonlijke, standaard methoden de neiging hebben om slechte resultaten te leveren. Dit verklaart het belang van een onderwijspsycholoog die kan weten wanneer er in actie gekomen moet worden als er dingen veranderen.

Een ander onderscheid is dat ze niet direct in contact komen met de studenten. Ze hebben te maken met de school als gemeenschap en met de instelling zelf.

Onderwijspsychologen moeten altijd op de hoogte zijn van de lesmethoden die de docenten gebruiken, en ervoor zorgen dat hun manier van lesgeven en onderwijzen correct en geschikt is. Als aanvulling daarop moeten ze ervoor zorgen dat de school in alle onderwijsbehoeften voorziet.

Onderwijspsychologen functioneren als managers en planners. Ze houden in de gaten hoe studenten leren en informatie onthouden. Zij baseren hun acties op wetenschappelijk onderzoek en nooit op persoonlijke prioriteiten.

Een belangrijk deel van het werk van onderwijspsychologen is samenwerken met verschillende andere deskundigen binnen de instelling. En ook met de rest van de gemeenschap (ouders, begeleiders en studenten).

Het belang van onderwijspsychologen is dat zij de basis van het onderwijs bewaken om hierdoor voortgang te kunnen waarborgen. Daardoor helpen ze de instelling om hun doelstellingen te behalen en studenten de onderwijskwaliteit te bieden die ze verdienen.

Noodzakelijke veranderingen in het onderwijssysteem

Tot op heden hebben slechts weinig scholen onderwijspsychologen. In de praktijk nemen psycho-pedagogisch consulenten vaak deze rol op zich. Terwijl zorgen voor een juiste leeromgeving een gecompliceerde taak is. Daarom moeten onderwijspsychologen deze uitvoeren. Dat is dus het belang van een onderwijspsycholoog.

Onderwijs zou niet onderhavig moeten zijn aan politieke of economische belangen. Vanuit het perspectief van productiviteit en effectiviteit zou een school een team van professionals moeten hebben, in plaats van een enkeling die voor alles verantwoordelijk is, puur en alleen om geld te besparen.

Alle onderwijsdeskundigen en wetenschappers moeten samenwerken. Samen moeten zij streven naar een fantastisch onderwijssysteem.