Wat is emotioneel bewustzijn? Waarom hebben we het nodig?

Emotioneel bewustzijn is net als het ontwaken van onze emotionele intelligentie. Bij deze stap herkennen en bepalen we onze gemoedsstemmingen die zich onder alle nevel bevinden. We nemen de controle over ons leven. Het is absoluut een vaardigheid die we allemaal moeten ontwikkelen. Het is ook een krachtig instrument dat ons helpt om onze emoties beter te sturen.

Maar het is niet eenvoudig om dit instrument te gebruiken. Waarom? Omdat emotionele ervaringen afwisselen. Soms zijn ze onvoorspelbaar en chaotisch. We hebben ons allemaal al in een dergelijke situatie bevonden. Dan zitten we gevangen op een plaats waar we alleen negatieve gevoelens kunnen zien. Onze gezondheid gaat achteruit omdat een totale chaos van gevoelens als onzichtbare doornen werken. Ze legen onze geest en veranderen ons in schaduwen van ons ware zelf.

Eigenlijk eindigen velen van ons in het kantoor van de therapeut. We zeggen dan dingen als “niemand begrijpt me.” Of we zeggen “Ik heb het gevoel dat ik het gewicht van de wereld op mijn schouders draag, ik ben uitgeput.” Maar we ervaren slechts heel zelden oprecht emotioneel bewustzijn. We falen wanneer we moeten identificeren wat er achter ons verdriet of vermoeidheid zit.

Daniel Goleman

Daniel Goleman legt het in boeken zoals “Emotionele Intelligentie” uit. Volgens Goleman helpt zich bewust zijn van zijn emoties helpt om je aan te passen aan de uitdagingen in het leven. voortdurend stilstaan bij wat we voelen en bij wat er achter ons gemoedstoestand zit, heeft een rechtstreekse invloed op ons welzijn. Bovendien geeft het ons strategieën om met een mogelijke depressie en andere psychologische stoornissen om te gaan.

Wat is emotioneel bewustzijn en waarom hebben we het nodig?

Wist je dat ongeveer 250 woorden gecatalogiseerd zijn om verschillende soorten emoties en gevoelens te beschrijven? Maar hoeveel van deze woorden kennen we? Hebben we als kinderen geleerd hoe we ze moeten gebruiken? Weten hoe we onze gevoelens moeten herkennen en benoemen zal ons echt een beter leven geven.

Dat is de reden dat we allemaal een echt emotioneel bewustzijn moeten ontwikkelen. Dit zijn slechts enkele redenen om dat te doen:

• Om je gemoedstoestanden te herkennen en erover na te denken zodat je betere beslissingen kan nemen.
• Om de emoties van andere mensen te begrijpen en beter met hen om te gaan.
• Emotioneel bewustzijn helpt je grenzen te stellen zodat je jezelf kan beschermen.
• Het helpt je om jezelf beter te leren kennen.

Tenslotte is er nog een interessant feit. Mensen met een goede emotionele intelligentie lopen minder risico op angstgevoelens, depressie en aanverwante stoornissen.

Verschillende niveaus van emotioneel bewustzijn

Eén van de beste vaardigheden die we onze kinderen kunnen leren, is hoe ze een echt emotioneel bewustzijn kunnen ontwikkelen. We stellen hen dan in staat om vanaf een vroege leeftijd over hun emoties na te denken. Ze leren hun gevoelens benoemen en op de juiste manier te sturen. Dit alles zal hen een betere kans geven op sociaal succes en misschien zelfs op academisch succes.

Laten we enkele belangrijke delen van de “Levels of Emotional Awareness Scale” (eLEAS) van iets dichterbij bekijken zodat we dit beter begrijpen. De psychologen Lane en Schwartz hebben deze schaal ontworpen.

eLEAS

• Het gevoel herkennen. Elke emotie heeft een lichamelijke invloed waarvan we ons bewust moeten zijn. Misschien voel je een verandering in je hartslag, of een knoop in je maag…
• Welke soort reactie lokt het bij je uit? Emoties hebben een aanpassingsfunctie. Sommige emoties zetten ons met alle energie die ze ons geven tot actie aan. Identificeer de energie achter een emotie.
• Identificeer de basisemotie. Elke gewaarwording, enkele geestelijke toestand begint met een basisemotie. We kunnen die identificeren wanneer ze zich voordoet. Voel ik me boos? Ben ik verdrietig?
• Wat zijn de emoties die achter de basisemotie liggen of ermee samengaan? Deze stap heeft meer diepgang, meer gevoeligheid en vooral meer moed nodig. Waarom? Omdat het niet gemakkelijk is om negatieve emoties te aanvaarden. Achter een basisemotie kan er een volledige doolhof vol donkere hoeken liggen. Je zal hierop licht moeten laten schijnen. Soms zit er achter verdriet frustratie, woede en ontgoocheling. Soms kan er achter mijn woede een monster zitten dat samengesteld is uit verlies of onbeantwoorde verwachtingen.

We besluiten met deze samenvatting. Met deze strategieën vorm je jezelf tot een emotioneel competent persoon. Dit zal een rechtstreekse en positieve invloed hebben op je geestelijke gezondheid. Emotioneel bewustzijn is net als het stokje van een dirigent. We gebruiken het om een gelukkiger leven te orkestreren. Het is het kompas dat ons in een meer bevredigende richting leidt. Daar kennen we onszelf beter en hebben we meer controle over ons leven.

Laten we vandaag nog beginnen!

Bibliografische referenties

Bisquerra, J. en Pérez, N. (2007). De emotionele competenties. Educción XXI, 10, 61 – 82.

Rieffe, C., Villanueva L., Adrián, J. E. en Gómz, A. B. (2009). Somatische klachten, geestestoestanden en het emotioneel bewustzijn bij adolescenten. Psicothema, 3, 459 – 464.

Stegge, H. en Meerum Tewogt, M. (2007). Bewustzijn en regeling van de emotie bij een typische en niet-typische ontwikkeling. In J. J. Gross (Ed.), Handbook of emotion regulation (pp. 269 – 286). New York: Guilford Press.

Lambie, J. A. en Marcel, A. J. (2002). Bewustzijn en de verscheidenheid in emotionele ervaring: Een theoretisch kader. Psychological Review, 109, 219 – 259.