Wanneer angst je leven overneemt, ben je jezelf niet

Een geest die door angst overmand is, is zelfs niet in staat om van de eenvoudigste dingen te genieten. Het zit immers gevangen in een staat van zorgen, lijden en in een negatieve innerlijke monoloog. Je hebt het gevoel dat het enige wat je echt kan doen, van dag tot dag "overleven" is.
Wanneer angst je leven overneemt, ben je jezelf niet
Valeria Sabater

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 27 december, 2022

Wanneer angst je leven overneemt, dan stort alles ineen. Angst is net als een vervelende, ongenode gast die van onze gastvrijheid profiteert. Het zal weigeren te verdwijnen wanneer je het zegt weg te gaan. Je beseft zelfs niet dat het alles in je geest op zijn kop zet.

Wanneer dat gebeurt, dan kan dat jouw persoonlijkheid veranderen. Je zal jouw capaciteiten, je evenwicht en je welzijn verliezen.

Vanuit een psychologisch standpunt zijn mensen geweldig in het omvormen van “The beauty” in “The beast.” Wat bedoelen we hiermee? Wel, het is niet de angst die jouw echte vijand is. Jij bent immers in werkelijkheid diegene die in een verschrikkelijk monster verandert dat jou berooft van je gemoedsrust.

Op een gecontroleerde en evenwichtige manier kan angst eigenlijk een geweldige bondgenoot voor je zijn. Het is er om jou te helpen te reageren om bedreigingen. Het geeft je een duwtje, motivatie en het vermogen om dingen te bereiken. Het probleem is dat angst na verloop van tijd bij vele mensen hun ergste vijand wordt.

De moderne maatschappij en angst

De moderne samenleving is de perfecte voedingsbodem waar angst zijn greep op krijgt. Het gedijt goed in onzekere en wankele omstandigheden. Tegenwoordig zit onze wereld vol mogelijke dreigingen. Het is vervuld van dingen waarover we geen controle hebben. En om alles nog erger te maken beloont de maatschappij zelfs angstig gedrag.

Voortdurend bezig zijn, een vol schema hebben of vijf dingen tegelijkertijd doen is “normaal.” Het is zelfs de bedoeling dat we dit wensen. Iemand die anders is, noemen we lui of zorgeloos. Angst die macht geven, kan echter enkele ernstige en onbedoelde gevolgen hebben. Jouw leven op automatische piloot leven, is geen leven. Het is alleen maar overleven.

“Het doorsnee kind in het secundaire onderwijs heeft hetzelfde angstniveau als de gemiddelde psychiatrische patiënt in de jaren ’50.”

-Scott Stossel-

Wat gebeurt er wanneer angst je leven overneemt

Wat gebeurt er wanneer angst je leven overneemt?

Robert Edelmann is professor in de klinische en forensische psychologie aan de universiteit van Roehampton in Londen. In zijn boek Anxiety: Theory, Research, and Intervention in Clinical and Health Psychology maakte hij enkele interessante opmerkingen.

Hij gelooft dat angst op zich geen psychologische abnormaliteit is. Het is volgens hem ook zeker geen ziekte maar een normaal proces. Het probleem treedt op wanneer mensen het op een verkeerde manier beginnen te gebruiken.

Mensen kunnen maanden, jaren of zelfs tientallen jaren aan één stuk spanning, angst en zorgen opstapelen. Onopgeloste ervaringen, voortdurende stress en een negatieve innerlijke dialoog kunnen de druk in die tank zelfs nog groter maken. Het kan echter geen kant op. De druk blijft zich dus op een gevaarlijke manier opbouwen.

In plaats van te ontploffen vindt al deze energie een weg binnenin jezelf. Het dringt binnen in de vezels van je wezen en verandert je. Dat is wat er gebeurt wanneer angst je leven overneemt.

Je zal jezelf niet langer vertrouwen en jezelf saboteren

Angst maakt van jou een andere persoon. Je wordt iemand die tegen zijn eigen principes en verwachtingen ingaat. Na verloop van tijd zal je geestelijke dialoog steeds negatiever worden tot je jezelf gewoonweg saboteert. Die innerlijke stem die door angst beheerst wordt, zal twijfel werpen op elk dingetje dat in je hoofd opkomt.

Jouw doelen, verlangens en toekomstplannen worden ook onder de microscoop van deze verraderlijke angst gelegd. Het zal je zeggen dat je steeds opnieuw zal vallen. Het maakt niet uit hoeveel inspanning je levert voor een bepaalde opdracht of project. Uiteindelijk zal je zo erg aan jezelf twijfelen dat je het opgeeft.

Jouw relaties zullen eronder lijden

Wanneer angst je leven overneemt en ook je hersenen, dan begint het ook je relaties met andere mensen te beïnvloeden. Je hersenen zijn immers altijd op andere dingen gefocust.

Zonder het zelfs te beseffen zal je beginnen met de mensen rond jou te verwaarlozen. Wanneer je je angstig, onder druk en ongemakkelijk voelt, is het moeilijk om de behoeften van andere mensen aan te voelen.

Bovendien is het moeilijk om vertrouwelijk, optimistisch en kordaat te blijven. Binnenin jezelf gaat namelijk een emotionele wervelwind tekeer. Wat dit ongetwijfeld doet, is de banden met familieleden aantasten en alsmaar problemen creëren.

Het tast ook je sociale leven aan. Dat komt omdat het moeilijk is om een vriend te zijn en vrienden te maken wanneer angst over je geest heerst.

Je relaties lijden onder je angst

Wanneer angst je leven overneemt, verliest alles zijn belang

Als je met dit angstniveau leeft, dan zal onbeweeglijkheid jou in zijn greep krijgen. Je zal gewoon naar je werk gaan en naar huis terugkeren. Bovendien zal je gesprekken voeren waarbij je praat, antwoordt, lacht en luistert.

Op den duur zal je de dingen doen waarvan je gewoonlijk geniet en doen alsof je het leuk vindt. Misschien lijk je zelfs gelukkig. Uiteindelijk keer je echter altijd met een leeg gevoel vanbinnen naar huis terug.

Angststoornissen laten je hersenen en lichaam vollopen met noradrenaline en cortisol. Die hormonen zorgen ervoor dat je 24/7 waakzaam blijft. Het is net alsof je in een blijvende overlevingsmodus bent. Dat maakt het totaal onmogelijk om van iets te genieten of te ontspannen. Je angstige hersenen laten geen ruimte voor endorfines.

Dit zorgt ervoor dat je een vreemde voor jezelf wordt. Je wordt nergens blij van. Er is niets dat voelt alsof het enig doel of zin heeft. Het enige dat je dan kan doen, is door die existentiële leegte dwalen. Je mag echter niet toelaten dat het jou blijft beheersen. Het zal je namelijk lichamelijk en psychologisch uitputten.

Aarzel dus niet om hulp in te roepen. Voor angststoornissen bestaan er geen eenvoudige geneeswijzen. De enige manier om angst te overwinnen is door middel van specifieke strategieën en mentale technieken. Het is echt mogelijk!


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Hofmann SG, Dibartolo PM (2010). Introduction: Toward an Understanding of Social Anxiety Disorder. Social Anxiety.
  • Stephan WG, Stephan CW (1985). Intergroup Anxiety. Journal of Social Issues.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.