Waarom je een favoriete kleur hebt
Wist je dat de wetenschap jaren geleden ontdekte dat de kleur geel de eetlust stimuleert? Dit is de reden waarom voedingsindustrieën het gebruiken voor hun reclame en logo’s. Het is een soort subliminale boodschap voor de hersenen. In feite ervaren we eindeloze fysiologische en psychologische processen elke keer dat die lichtstralen ons netvlies raken.
Bovendien suggereert de wetenschap dat je voorkeur voor de ene of de andere kleur geen puur vrijwillige daad is. We reageren allemaal emotioneel en evolutionair op kleur. Elke tonaliteit genereert een gevoel, een sensatie, een fysiologische activering, of zelfs een reeks specifieke impulsen, zoals in het geval van de kleur geel.
Bovendien kunnen we niet voorbijgaan aan de culturele impregnatie die we aan bepaalde tonen hebben gegeven. De kleur zwart wordt bijvoorbeeld al lang geassocieerd met het rouwproces en is de kleur van de kleding die gedragen wordt door mensen die een geliefde hebben verloren. Tegenwoordig wordt zwart ook geassocieerd met elegantie.
We hebben allemaal onze eigen favoriete kleuren. Misschien heb je een zwak voor delicaat lavendel, levendig vermiljoen of turkoois, of het meer gedempte olijfgroen. Waarom verschillen onze voorkeuren? Is er een verklaring voor? Laten we het uitzoeken.
De kleur blauw neigt naar de favoriete kleur van de meeste mensen.
Waarom heb jij een favoriete kleur (en waarom is die eerder blauw)?
Wat zijn jouw drie favoriete kleuren? Het is zeer waarschijnlijk dat je blauw in je lijst hebt opgenomen. In feite is de kleur blauw al eeuwenlang de favoriet van de meeste mensen. Dit is deels te danken aan het feit dat de mens deze kleur is gaan associëren met overleven, rust en gezondheid.
Het leven in een omgeving dicht bij het water maakte het voor ons gemakkelijker om middelen te hebben om ons te voeden en te overleven. Het waren ook plaatsen van grote schoonheid (rivieren, zeeën, meren) begiftigd met licht dat bij onze voorouders gevoelens van welzijn opwekte. Die inprenting uit het verleden is nog steeds in ons aanwezig.
In een studie (Engelse link) van de Universiteit van Texas (VS) werd een opvallend experiment uitgevoerd in Japan. Zij ontdekten dat het installeren van blauwe ledverlichting op metro- en treinperrons zelfmoorden voorkomt. Hoewel deze proef slechts op één spoorlijn werd uitgevoerd, waren de gegevens onthullend.
De zelfmoorden werden met 84 procent verminderd. Op de een of andere manier heeft de kleur blauw invloed op de hersenen. Het nodigt uit tot introspectie en rust. Dit verklaart waarom het ons zo aantrekt. Maar afgezien van blauw, waarom heb je een favoriete kleur? Waarom heb je sinds je jeugd een voorkeur voor de ene kleur boven de andere?
Achter elke kleur zit een verhaal (de theorie van ecologische valentie)
De valentietheorie is bedacht door Dr. Karen Schloss in een studie (Engelse link) die gepubliceerd is in het tijdschrift PNAS. Blijkbaar is in onze mentale registers geen enkele kleur neutraal: we geven ze allemaal een specifieke betekenis.
Zo zal een vijfjarig meisje waarschijnlijk een voorkeur hebben voor roze vanwege de culturele opvattingen waarmee ze is opgevoed. Onze persoonlijke geschiedenis en subjectieve ervaringen conditioneren ons als het gaat om het voelen van voorkeur voor de ene of de andere kleur. De media en de reclame hebben ook veel invloed. In feite is het vaak
voldoende om een ervaring van grote emotionele intensiteit te hebben om je geest een voorkeur voor een bepaalde kleur te laten voelen. Bijvoorbeeld, als de persoon op wie je verliefd werd een groen overhemd droeg op de dag dat je hem ontmoette, dan is de kans groot dat dat nu je favoriete kleur is. Dit verklaart ook waarom je voorkeur voor de ene kleur na verloop van tijd kan veranderen in een andere.
Je favoriete kleur en menselijke persoonlijkheid
We hebben allemaal een favoriete kleur, en die is hoogstwaarschijnlijk niet bruin. In feite wekt deze kleur in je hersenen een reeks ongemakkelijke sensaties op. Men associeert deze kleur met vuil, puin en ontbinding. Naast deze instinctieve en culturele reacties ligt de persoonlijkheidsfactor.
De kleur rood, bijvoorbeeld, behoort tot de favorieten van dynamische, extraverte en gepassioneerde mensen. Het is de meest opvallende kleur voor het menselijk oog; hij blijft nooit onopgemerkt.
Aan de andere kant geven de meest introverte, geduldige en introspectieve persoonlijkheden de voorkeur aan groen. Wie optimistisch is, goed kan communiceren en een groot gevoel voor humor heeft, kan oranje tot zijn favorieten rekenen. Onze persoonlijkheid is een andere variabele die deze neiging voor bepaalde tinten en niet voor andere zou kunnen verklaren.
Meisjes van een jaar of vijf à zes zijn door sociale en culturele factoren meestal gefixeerd op de kleur roze. Maar voordat ze de adolescentie bereiken, heeft hun voorkeur de neiging te veranderen.
Kleuren zijn gemaakt uit verhalen
Je levenservaringen, cultuur, persoonlijkheid evenals je instincten spelen een doorslaggevende rol in je fascinatie voor een bepaalde kleur of kleuren. In feite zou je kunnen zeggen dat zowel de culturele als de biologische oorsprong samengaan. Dit maakt het nog interessanter.
Als je wilt ontdekken waarom je een favoriete kleur hebt, stel jezelf dan de volgende vragen. Hoe laat deze kleur me voelen? Wat associeer ik met deze kleur? Welke herinneringen of welke beelden roept hij op? Misschien vind je, door over deze vragen na te denken, het antwoord.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Matsubayashi T, Sawada Y, Ueda M. (2012). Does the installation of blue lights on train platforms prevent suicide? A before-and-after observational study from Japan. Journal of Affective Disorders. 8. 50-51. Published online 11 September 2012. doi: 10.1016/j.jad.2012.08.018 , 2012 .
- Palmer SE, Schloss KB. An ecological valence theory of human color preference. Proc Natl Acad Sci U S A. 2010 May 11;107(19):8877-82. doi: 10.1073/pnas.0906172107. Epub 2010 Apr 26. PMID: 20421475; PMCID: PMC2889342.
