Waarom heb je last van angst?

Sommige mensen lijden hun hele leven aan angst. Het is duidelijk dat we allemaal bepaalde tijden meemaken die moeilijker zijn dan andere. Sommigen van ons ervaren echter aanhoudende en immense slijtage, met steeds meer merkbare gevolgen. Waarom gebeurt dit? Waarom lijden we aan deze onaangename psychologische toestanden?
Waarom heb je last van angst?
Valeria Sabater

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 28 april, 2023

Waarom heb je last van angst? Waarom voel je het soort druk in je borst waardoor je niet kunt ademen? En waarom zijn je gedachten geladen met angst en onrust? Overmatige angst die de kwaliteit van leven verstoort blijft voor veel mensen een raadsel. Bovendien verschijnt het soms zonder specifieke aanleiding en vertroebelt en vervormt het alles met zijn lange schaduw.

Benjamin Franklin zei: “Verwacht geen problemen en maak je geen zorgen over wat misschien nooit zal gebeuren.” Maar laten we eerlijk zijn, als je aan angst lijdt, is dit soort advies nutteloos.

Daarnaast helpt ook meditatie niet, evenmin als een paar dagen vakantie nemen of mandala’s schilderen. Dit zijn allemaal slechts pleisters, tijdelijke verlichtingsstrategieën die in werkelijkheid op lange termijn niets oplossen.

In feite is angst die buiten je controle ligt als een onzichtbaar monster dat pijn in je maag veroorzaakt, je hart op hol laat slaan en je gevangen laat zitten in een steeds grotere spiraal. Deze entiteit die zich in je geest heeft genesteld, verdwijnt niet zomaar ineens. En het komt niet door zenuwen.

In feite is angst een moeilijke metgezel waar nog steeds niet genoeg over gesproken wordt en die helaas maar al te vaak genegeerd wordt.

Angstige vrouw

Waarom heb je last van angst?

Als je je afvraagt waarom je last hebt van angst, dan is dat in feite omdat je het punt bereikt hebt waarop je je overweldigd voelt. Je weet dat er iets mis is. Je waarschuwingssysteem dat zou moeten kunnen reageren op de druk, risico’s en uitdagingen van je omgeving is niet meer onder controle en het overschat elk gevaar.

In de wereld van vandaag is angst vaak niet meer de normale en zelfs noodzakelijke sensatie die je aangrijpt als je een examen moet afleggen, een sollicitatiegesprek hebt of een medische afspraak moet maken.

Met andere woorden, het is niet langer een tijdige reactie op een erkende trigger. In plaats daarvan zijn gevoelens van angst en onzekerheid constant. Het is opgehouden adaptief te zijn en is in veel gevallen pathologisch geworden.

In feite waarschuwden onderzoeken naar geestelijke gezondheid, zoals een onderzoek (Spaanse link) in Spanje in 2017, dat meer dan negen procent van de bevolking leed aan chronische angst.

Bovendien vallen mensen ten prooi aan deze aandoening en hebben ze geen hulpmiddelen om ermee om te gaan. Vaak vragen ze niet eens om gespecialiseerde hulp. Ze verzwijgen hun angst en laten de tijd verstrijken tot bijvoorbeeld de eerste paniekaanval zich aandient.

Waarom gebeurt het echter? Wat veroorzaakt angst? Waarom hebben veel mensen er last van? Hier volgen enkele oorzaken.

Predisponerende factoren

Er zijn enkele variabelen die bepaalde individuen voorbestemmen om meer last te hebben van angst dan de rest. Een van deze triggers wordt verklaard door genetische en familiefactoren. Als bijvoorbeeld een van je ouders een grotere neiging tot deze aandoening heeft, vergroot dat de kans dat jij er ook last van krijgt. Het is geen bepalende factor, maar het verhoogt wel de mogelijkheid.

Er zijn ook mensen die een gevoeliger waarschuwingssysteem bezitten en die altijd in een staat van pre-alertheid leven in de verwachting dat er iets ergs of gevaarlijks zal gebeuren. Uit een onderzoek (Engelse link) is gebleken dat er bij personen die vatbaar zijn voor angst een afwijking is in bepaalde eiwitten die verantwoordelijk zijn voor het reguleren van de productie van serotonine.

De slechte werking ervan genereert een hyperactivatie van de amygdala en daarmee de sensaties van angst en voortdurend alarm, angst en rusteloosheid die maar niet wegebben en die de bezorgdheid voeden.

Persoonlijkheid

Er zijn bepaalde persoonlijkheidskenmerken die het risico op het ontstaan van angst kunnen vergroten. Perfectionisme , een laag zelfbeeld, onzekerheid, verlegenheid en obsessief gedrag verhogen ongetwijfeld deze aanleg.

Stressvolle gebeurtenissen, zowel in het heden als in het verleden

Als je je afvraagt waarom je last hebt van angst, is het goed te bedenken dat die vaak het gevolg is van stress die zich in de loop der tijd heeft opgestapeld en waar je niet mee om bent gegaan. Zo kunnen situaties als lange tijd werkloos zijn of zelfs werken in negatieve omstandigheden angst veroorzaken.

Familie- of relatieproblemen, het opvoeden van kinderen en economische instabiliteit zijn ook situaties die veel psychische slijtage veroorzaken.

Je moet echter ook verder kijken dan je huidige situatie. Het verleden verbergt namelijk vaak triggers die de persoon die je nu bent kunnen hebben gevormd.

Misschien ben je beschadigd door een jeugd waarin je mishandeld werd, episodes van misbruik of heb je iets stressvols meegemaakt, zoals het verlies van een familielid. Dit soort ongunstige gebeurtenissen geven ook vorm aan de aanwezigheid van pathologische angst.

Bezorgde man

Chronische ziekten

Aan de andere kant kan je angst het gevolg zijn van een chronische ziekte. Kwalen als diabetes, fibromyalgie, kanker, hartziekten enz. vergroten dit risico. Het zijn situaties waarin je levensstijl verandert, en je je beperkt voelt en gegrepen door het soort veranderingen waarvan je helaas een gevangene bent.

Daarom zijn het ervaren van angst of het lijden aan depressie volkomen begrijpelijke gevolgen. Ook kan de aanwezigheid van verslavingen niet genegeerd worden. Het gebruik van alcohol en drugs vergroot inderdaad deze aanleg.

Tot slot, het ondraaglijke gevoel van leven met angst heeft meestal triggers die het verklaren. Buiten de oorzaken ligt echter iets relevanters: de strategieën om het te beheersen. Je kunt niet zonder angst leven, het zal niet verdwijnen; het is een deel van je.

Dat gezegd hebbende, kun je met therapie en professionele hulp je angst op een beheersbaar niveau houden, zodat je jezelf kunt zijn. Bovendien kun je weer ademen en je gemotiveerd voelen zonder dat angst je gevangen neemt.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Shri, R. (2010). Anxiety: Causes and Management. The Journal of Behavioral Science5(1), 100–118.
  • Trait Anxiety Mediated by Amygdala Serotonin Transporter in the Common Marmoset” by S.K.L Quah, L. McIver, A.C. Roberts and A.M. Santangelo, 11 May 2020, JNeurosci.
    DOI: 10.1523/JNEUROSCI.2930-19.2020

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.