Waarom geloven we graag in de mythe van soulmates?
De mythe van soulmates is al eeuwenlang in onze cultuur doorgedrongen. Sommigen van ons zijn er sceptisch over. Er is echter ook een flink deel van de bevolking dat de mythe, direct of indirect, valideert.
Vandaar dat ze dit concept, dat voor het eerst door Plato werd geïntroduceerd in zijn boek, Het Symposium, in het jaar 385 v. Chr. C. Het duidt op een vorm van verlangen, een begraven verlangen om die volmaakte, blijvende, en magische liefde te vinden.
Het lijkt er inderdaad op dat velen blijven denken dat er ‘iets ontbreekt’ in hun leven. De bevrediging van dat gemis identificeren ze als de ontdekking van hun zogenaamde ‘andere helft’, die levenspartner met wie ze alles zullen kunnen delen.
Het is het idee van het delen van al onze angsten, verlangens, dromen, gedachten, lachen, routines en zelfs uitdagingen met een ander. Boeken en films hebben deze behoefte nog meer verdiept.
Dat gezegd hebbende, hebben films als The Notebook en boeken als Jane Eyre gesuggereerd dat soulmates niet precies onze gelijke helften zijn. In feite impliceren deze verhalen dat, als ze arriveren, ze de neiging hebben onze wereld te ontwrichten en veel ingewikkelder te maken. Maar in die reizen van komen en gaan, van tegenslagen en vreugden, loopt alles uiteindelijk altijd goed af.
Misschien is dat wel wat we het meest nodig hebben, het idee van iets vasts en bevredigends te midden van een werkelijkheid die vaak overdreven complex en onzeker is.
“Wat is er groter voor twee menselijke zielen, dan te voelen dat ze voor het leven met elkaar verbonden zijn – om elkaar te versterken in alle arbeid…….”
De mythe van de soulmates: wat het is en waarom het ons aantrekt
Het is mogelijk dat de mythe van de soulmate voor het eerst gepopulariseerd werd in de 19e eeuw naar aanleiding van een brief die de dichter, Samuel Taylor Coleridge, schreef. Zijn gevoelsleven was uiterst onaangenaam en ongelukkig. Hij was door sociale druk gedwongen te trouwen en, tot hij en zijn vrouw uiteindelijk voorgoed scheidden, beleefden ze echt ongelukkige tijden.
“Om gelukkig te zijn in het huwelijksleven… moet je een soulmate hebben,” schreef hij in een brief. In die tijd, toen verbintenissen de neiging hadden louter economische transacties te zijn en geen daden van liefde, was samenleven met iemand op wie je verliefd was weinig meer dan een droom. Het was een ideaal, een voorrecht voor de meest stoutmoedigen.
Brad Wilcox, hoogleraar sociologie en directeur van het National Marriage Project aan de Universiteit van Virginia (VS), stelt dat er pas in de jaren ’70 een echte verandering kwam in het concept van het huwelijk. Vanaf deze tijd waren mensen, vooral vrouwen, niet meer zo afhankelijk van het getrouwd zijn voor financiële solvabiliteit.
Vrijheid en persoonlijke vervulling deden het idee van het huwelijk zijn vroegere relevantie verliezen. Een van de belangrijkste doelen werd de behoefte iemand te vinden om zich emotioneel, psychologisch en zelfs spiritueel mee te verbinden.
De verschillende mythen van soulmates
Zoals we eerder vermeldden, was het Plato die het soulmate-concept introduceerde in The Symposium. In deze tekst legde hij uit dat we op een bepaald moment allemaal vier armen, vier benen, en twee gezichten hadden. We waren echter te hooghartig en trots, zodat Zeus, geïrriteerd door onze houding, ons strafte door ons in tweeën te splijten.
Sindsdien hebben we het gevoel dat we iets missen. Ons lot hier op aarde is niets anders dan op zoek te gaan naar die verloren helft, de persoon die ons compleet maakt en ons authentieke betekenis geeft.
Buiten de Grieks-Romeinse cultuur zijn er meer tradities en mythen die verwijzen naar het idee van een soulmate of iemand die voor ons voorbestemd is. Japan heeft zijn legende van de rode draad van het lot. Er zijn ook Hindoeïstische tradities die vertellen over karmische banden met bepaalde mensen.
De Perzische dichter Rumi, bijvoorbeeld, gaf aan dat ware geliefden elkaar niet voor het eerst ontmoeten, maar elkaar opnieuw ontmoeten omdat ze altijd al geestelijk met elkaar verbonden zijn geweest.
Echte liefde geeft ons wat we het meest nodig hebben
De mythe van de soulmate beweert niet alleen dat er een persoon is die voor ons allemaal voorbestemd is. Ze stelt ook dat, als we die figuur vinden, alles harmonieus zal zijn. In feite, als er één ding is dat we als mensen koste wat kost zoeken, dan is het ons gelukkig, geliefd en begrepen te voelen. Als een van deze elementen afwezig is, doet het leven pijn en verscheurt het onze ‘onvolledige’ ziel.
Het idee van een ziel die de onze aanvult en gelijkwaardig is, is in ons verankerd als een permanent mentaal verhaal. Het is die zucht die we soms laten horen als het niet goed gaat. “Ik wou dat ik iemand kon vinden die me begreep,” zeggen we tegen onszelf, “ik wou dat er iemand was die de dingen zag zoals ik en hier was, aan mijn zijde.”
We hopen dat ons zoeken en falen op een dag beloond zal worden
Tegenwoordig wordt liefde gezocht in het digitale universum, en mislukkingen en teleurstellingen komen veelvuldig voor. Inderdaad is het zoeken naar een partner vaak een chaotische en vruchteloze reis. Maar als we de mythe van de soulmate valideren, verliezen we de hoop niet. Want we geloven dat vroeg of laat de persoon zal verschijnen bij wie alles zal passen en niets meer pijn zal doen (zogenaamd).
We geloven dat we degene zullen ontmoeten bij wie we zullen beseffen dat elke fout uit het verleden de moeite waard geweest zal zijn omdat ze ons naar hen leidde. Onze ideale partner, onze soulmate.
Studies beweren dat geloven in het soulmate-concept niet altijd geluk in een relatie brengt. In feite zijn de verwachtingen zo hoog en illusoir dat mislukkingen vaak voorkomen.
Wat zegt de wetenschap over het concept soulmates?
Iedereen is vrij om de overtuigingen te geloven, te valideren, en te versterken die voor hem betekenisvol en belangrijk zijn. Sommigen hebben hun soulmates gevonden en zijn al tientallen jaren bij hen. Anderen hebben misschien in de loop van hun leven niet één, maar meerdere soulmates gevonden.
Zoals altijd het geval is met mythen, is de mythe van de soulmate een sociaal-culturele constructie die voor sommigen nuttige symbolische betekenissen bevat en voor anderen nutteloos is.
Onderzoek (Engelse link) van Bjarne M. Holmes van de Heriot-Watt Universiteit in Edinburgh (VK) beweert dat het waarheid geven aan de soulmate mythe leidt tot het versterken van verwrongen idealen over liefde.
In feite, stelt Holmes, kan het breuken in paarrelaties in de hand werken omdat niemand lijkt te voldoen aan die ‘interne verbeelding’ die een van de partners voor ogen heeft over wat (vermeende) volmaakte liefde is.
Zoals de deskundigen zeggen, brengt de lotsbeschikkingsmentaliteit of de gedachte dat vroeg of laat de ideale persoon voor ons zal verschijnen, niet altijd geluk of succes in de complexe wereld van emoties.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Bachen, C.M. & Illouz, E. (1996). Imagining romance: Young people’s cultural models of romance and love. Critical Studies in Mass Communication, 13, 297-308.
- Franiuk, R., Cohen, D., & Pomerantz, E.M. (2002). Implicit theories of relationships: Implications for relationship satisfaction and longevity. Personal Relationships, 9, 345-367.
- Wilcox, W. & Wolfinger, Nicholas. (2016). Soul Mates: Religion, Sex, Loveand Marriage among African Americans and Latinos.
