Vormen van psychologische manipulatie waar je slachtoffer van kunt zijn
Ze zijn op plaatsen waar we vaak komen. Het kan je baas zijn, je bovenbuurman, een collega, een klant, een ver familielid, een vriend etc. We hebben het over mensen die bepaalde vormen van psychologische manipulatie perfect onder de knie hebben en ze gebruiken om ons in verwarring te brengen.
Hoewel ze zich dicht bij ons bevinden, is het niet gemakkelijk om deze mensen op te merken. Hun bijzonderheden en persoonlijkheidskenmerken zijn niet opvallend. Niemand draagt een teken op zijn voorhoofd met de waarschuwing dat hij narcist of sociopaat is. Dus, hoe kunnen we deze mensen dan toch vermijden?
Waarom ik?
Dit soort mensen voeden zich met de pijn van anderen. Daarom is het niet zo dat jij zwakker, kwetsbaarder of specialer bent, maar je bent eenvoudig een slachtoffer voor ze. Nog één.
We hebben allemaal wel eens te maken gehad met schuldgevoelens of wantrouwen na bepaalde situaties waarin we betrokken zijn geweest. En het ergste is dit te voelen zonder te weten hoe of waarom. Maar het staat vast dat de gevolgen ons raken, ze ondermijnen onze moraal, ze compliceren ons leven en ze vergroten onze onzekerheden. Hoe doen ze dit toch zonder dat we ons er nauwelijks bewust van zijn?
Wat willen manipulatieve mensen?
In het algemeen bestaan er veel soorten manipulatieve mensen: sociopaten, narcisten, leugenaars, of de zogenaamde psychologische vampiers. En deze mensen ontdekken is meer een praktische dan een theoretische kwestie. Dus als je ooit slachtoffer van zo iemand bent geweest, zal het gemakkelijker voor je zijn om een manipulatief iemand te herkennen.
Toch kunnen we stellen dat de doelstellingen van manipulatieve mensen heel duidelijk en doelgericht zijn, en dat deze een bepaald patroon volgen. Enkele hiervan zijn:
- Je wilskracht tenietdoen: ze proberen twijfel te zaaien en proberen jou onder hun hoede te houden.
- Je zelfvertrouwen vernietigen: ze hebben kritiek op alles wat je doet of hebt gedaan. Ze zijn niet constructief, ze proberen alleen maar gebreken aan het licht te brengen.
- Passief-agressieve wraak: ze straffen je met hun onwetendheid. Als je ze nodig hebt, laten ze je vallen; je hoeft ze maar iets te vragen en ze zullen je laten vallen als een baksteen zonder ooit nog een woord tot je te richten.
- De werkelijkheid verdraaien: ze genieten ervan mensen in verwarring te brengen en van het creëren van discussies en misverstanden tussen anderen. Na een ruzie te hebben uitgelokt, houden ze zich terzijde en vermaken ze zich met anderen die ruzie maken.
Leer psychologische manipulatie te vermijden
De consequenties van psychologische manipulatie kunnen in ieder van ons heftige littekens achterlaten. Daarom is het noodzakelijk te weten welke vormen van psychologische manipulatie het meest gebruikt worden. Het doel is om te leren manipulatieve mensen voor te zijn en niet hun marionetten te worden.
Betreffende mensen lachen vaak om onze mening, geven ons de schuld of laten ons schuldig voelen, ze vallen op een subtiele manier aan, ze ondervragen ons, ze stellen uit wat ze niet interesseert, ze hebben zelfmedelijden, ze ontkennen waarheden… Alles wat ze nodig hebben om de situatie onder controle te houden. Maar, welke manipulatietechnieken gebruiken ze om dit te bereiken?
Gaslighting
Dit is een van de meest verraderlijke vormen van psychologische manipulatie. ‘Dat is nooit gebeurd’, ‘Dat heb je verzonnen’ of ‘Ben je gek geworden?’. Dat zijn enkele van de uitdrukkingen die ze gebruiken om jouw werkelijkheidsgevoel te vervormen en te verwarren, waardoor ze je doen geloven dat iets niet gebeurd is.
Dit bezorgt slachtoffers een extreem gevoel van angst en verwarring, in die mate dat ze niet meer in zichzelf vertrouwen, noch op hun eigen geheugen, perceptie of oordeel.
Projectie
Een manipulatief iemand draagt zijn negatieve eigenschappen over op de ander, of verplaatst de verantwoordelijkheid voor zijn gedrag naar iemand anders. Narcisten en psychopaten gebruiken dit op een overdreven manier, en bevestigen dat het kwaad dat hen omringt niet hun schuld is, maar de jouwe.
Betekenisloze gesprekken
Tien minuten. Dat is de tijd die je waarschijnlijk nodig hebt om het gesprek te beëindigen. Manipulatieve mensen praten onzin, geven onlogische verklaringen, trekken rookgordijnen op, vertellen gebeurtenissen die lang geleden plaats hebben gevonden…
Ze zijn alleen maar aan het stoken. Ze houden monologen en proberen je in te palmen met hun praatjes. Een tip? Breek het gesprek af zodra je kunt. En als dit al na 5 minuten lukt, des te beter. Je geest zal je ervoor bedanken.
Generalisaties en diskwalificaties
Ze doen algemene, vage en onduidelijke uitspraken. Ze lijken misschien intellectueel, maar in werkelijkheid zijn ze vaag. Hun conclusies zijn te algemeen; hun doel is op je neer te kijken en jouw opvattingen te minachten.
Bijvoorbeeld: ‘Je wilt altijd je gelijk halen’, ‘Je vindt alles vervelend’, ‘Je bent het nooit met me eens’. Blijf rustig. Je kunt het met ironie afhandelen, met een eenvoudig ‘dankjewel’, of door iets simpelweg te negeren en te zeggen: ‘Ik denk dat je enigszins overstuur bent, we zullen het er later wel over hebben’.
Onzinnigheid
Vergeet niet dat ze proberen je moraal te ondermijnen en je opnieuw te laten nadenken over waar je in gelooft. Ze kunnen je woorden in de mond leggen die je niet hebt gezegd, ze zullen je laten denken dat ze in staat zijn je gedachten te lezen. Maar nee, we hebben hier te maken met trucs en gesjoemel. Je kunt jezelf uit de situatie redden door gesimuleerde overgave. Je kunt zeggen dat de ander in zijn recht staat om er zelf in te geloven, maar dat jij niet van mening verandert. Ook kun je op zijn chantage reageren met een ‘oké’ of met wat laconieke zinnen.
Het belangrijkste is dat je je zelfvertrouwen blijft behouden. Ze denken dat dat datgene is wat ze kapot moeten maken om je te kunnen beheersen. Zodra je zelfvertrouwen is afgezwakt, is de taak voor hen een stuk eenvoudiger.
Vriendelijke vermomming
‘Ja, maar…’. Als je net een huis hebt gekocht, zullen ze tegen je zeggen dat het jammer is dat je er nog geen aan het strand hebt; heb je je heel mooi aangekleed, dan zullen ze je erop attent maken dat andere oorbellen er beter bij zouden hebben gestaan… Als je net een onberispelijk verslag af hebt, zullen ze letten op het nietje dat niet goed vastzit.
Maar laat je niet beïnvloeden, je weet wat je waard bent! Je prestaties en deugden zijn veel meer waard dan hun manipulatietechnieken. Geef ze geen geloofwaardigheid en bevind je tussen mensen die meer tijd besteden aan het benadrukken van datgene wat goed is en die je aanmoedigen; degenen die je complimentjes geven als het moment daar is en constructieve in plaats van destructieve kritiek uiten.
Weersta de woedeaanval
Wanneer je je verzet tegen manipulatieve mensen, gebeurt het vaak dat ze in een paar tellen woedend worden, vooral als je hun spelletje niet meespeelt: hun tolerantie voor frustratie is meestal niet erg hoog. Het is mogelijk dat ze rare dingen beginnen te zeggen, je zelfs beledigen en naar je verwijzen met denigrerende en kleinerende opmerkingen. Het is de vrucht van hun eigen wantrouwen.
Dit zijn de meest subtiele en voorkomende vormen van psychologische manipulatie die deze mensen gebruiken om je te vernederen. Beheers je emoties en hou je hoofd koel: dat is de enige manier om aan hun controle te kunnen ontsnappen. Als je niet zwicht, worden ze moe en zoeken ze uiteindelijk een ander slachtoffer. Giftige mensen op afstand houden maakt het leven een stuk leuker.
