Vijf veelvoorkomende fouten van therapeuten

De vaardigheden van een therapeut kunnen beslissend zijn voor het bevorderen van positieve veranderingen bij de patiënt. Dit artikel gaat over vijf veelvoorkomende fouten van therapeuten. Lees verder!
Vijf veelvoorkomende fouten van therapeuten

Laatste update: 21 mei, 2020

Er zijn veel factoren die de ontwikkeling en de resultaten van psychotherapie kunnen beïnvloeden, waaronder deze vijf veelvoorkomende fouten van therapeuten.

Er is een veelvoorkomend idee dat herstel na de therapie de verantwoordelijkheid is van degenen die hulp zoeken. Dit is echter niet waar, omdat er veel variabelen zijn die een patiënt beïnvloeden waar diegene weinig of geen controle over heeft.

De kenmerken die een therapeutische verandering verklaren zijn de sociale steun en de kracht van de persoon zelf. Dat zijn onder andere:

  • de extra-therapeutische verandering
  • de specifieke technieken die gebruikt worden in de therapie
  • het placebo-effect of de verwachtingen
  • de therapeutische relatie, waar de fouten van de therapeut een grote impact kunnen hebben

Samen met veranderingen in het leven buiten de therapie, is een therapeutische relatie tussen de psycholoog en de patiënt een zeer belangrijk element in het bereiken van verandering.

Zo is het ook belangrijk om bepaalde fouten van de therapeut aan het licht te brengen die de therapeutische samenwerking in gevaar kunnen brengen. Deze factor vertegenwoordigt ongeveer 40% in de vooruitgang die een patiënt met behulp van psychotherapie kan maken (Corbella en Botella, 2004).

Vijf veelvoorkomende fouten van therapeuten

De volgende lijst is gebaseerd op een hoofdstuk van Introduction to Psychotherapy: Common Clinical Wisdom door Pipes en Davenport, dat een aantal van de meestvoorkomende fouten laat zien.

Een gesprek met een therapeut

1. Proberen het probleem op te lossen zonder het echt te begrijpen

Dit is een van de meestvoorkomende fouten van therapeuten. Hoewel bepaalde vormen van therapie, zoals psychoanalyse, zoeken naar een uitgebreid begrip van de problemen van de patiënt en tijd en moeite investeren in het begrijpen van hun verhaal, is de waarheid dat dit niet met alle therapieën zo is.

Bij veel van deze therapieën staat de minimale prestatie van elke sessie voor de kwaliteit. Bijvoorbeeld, hoe minder tijd het duurt om een therapie af te ronden, hoe beter de therapeut is.

Sommige psychologen kunnen daarom genoegen nemen met oppervlakkige informatie. Dan vernauwen ze de problemen en grijpen ze in zonder andere gebieden te evalueren, die niet relevant lijken.

Wanneer een patiënt een sessie bijwoont met een slecht humeur, bijvoorbeeld door slechte cijfers op school, zal de therapeut een evaluatie doen en een plan opstellen. Hij kan bijvoorbeeld het perfectionisme van de patiënt beoordelen.

De patiënt kan irrationele gedachten hebben over wat het betekent om te zakken, en de therapeut kan emotionele managementtechnieken bieden voor wanneer het gebeurt. Kortom, de therapeut zal hierbij geen rekening houden met andere belangrijke factoren.

Op deze manier kan het zijn dat de patiënt een eetstoornis heeft en er nog niet eens over gesproken heeft, omdat het nooit problematisch leek. Het kan ook zijn dat toen de patiënt vertelde dat hun eetpatroon verslechterde, de therapeut ervan uitging dat dit fenomeen gewoon een gevolg was van slechte cijfers.

Een interventie die niet wordt voorafgegaan door een goede evaluatie zal mislukken. Er gebeurt niets als de therapeut niet de tijd neemt om te evalueren en alleen maar zo snel mogelijk met een interventie wil beginnen.

2. Ongepast gedrag

Verbale en non-verbale interventies van de therapeut moeten in een sessie functionele waarde hebben. Hoewel humor, spraakzaamheid, satire en grappen vaak nuttig zijn bij het verdiepen van een therapeutische samenwerking, moeten therapeuten toch voorzichtig zijn.

Zij moeten dit soort interventies overwegen met een doel. Of het nu gaat om het confronteren van angst of om het blootleggen van ideeën om tot inzicht te komen, er moet een doel zijn.

De therapeut moet ook hun lach onder controle houden. Het is belangrijk dat hij de interventie van de patiënt versterkt. Het is dus noodzakelijk om de inhoud van een grap te onderzoeken, omdat het doel ervan meestal op iets specifieks duidt.

Hoe verhoudt het zich tot het probleem van de patiënt? Wil hij dat er grapjes over worden gemaakt? Zo kun je als therapeut praten met iemand die niets serieus neemt en zijn woede niet kan beheersen. Dan maakt hij op een gegeven moment een grapje. Als je lacht, versterk je het idee dat zulke woedeaanvallen niet belangrijk zijn.

Dit wordt ook geëxtrapoleerd om de lach van de therapeut te beheersen als hij zijn eigen angst wil verminderen. Als de therapeut niet zeker weet of een patiënt het moeilijk vindt, dan lacht hij om te kalmeren.

Eigenlijk brengt hij ook de boodschap over dat wat er gezegd is grappig is. Dit kan de patiënt in verwarring brengen. Zo zal hij zich niet veilig voelen in de therapeutische samenwerking.

3. Het leiden van hun cliënt naar mislukking

Spectaculaire veranderingen en snelle prestaties zijn niet de norm. Het enthousiasme of de haast van een therapeut kan de therapie in deze richting sturen, zelfs als het eigenlijk niet mogelijk is. Het kan zijn omdat hij probeert zijn sociale netwerk te verbreden, nieuwe ervaringen te beleven of acties uit te voeren die niet echt waardevol zijn.

Een van de veelgemaakte fouten die therapeuten maken is het niet behandelen van zaken die voor de patiënt moeilijk zijn. Misschien is het aanmoedigen van een patiënt om meer vrienden te maken iets waar diegene niet op voorbereid is.

Het kan flink misgaan als de persoon niet over de vaardigheden beschikt om een gesprek te voeren. Dit kan zijn, omdat de patiënt niet in staat is om in bepaalde situaties de angst onder controle te houden.

Het gebrek aan resultaten is in veel gevallen niet de verantwoordelijkheid van een patiënt, maar van de therapeut. Dit komt omdat de procedure intelligent moet zijn. Alle taken en aanbevelingen die de therapeut voorstelt moeten geschikt zijn voor de behoeften van de patiënt. Het is heel belangrijk om hierbij rekening te houden met het tempo.

4. Proberen hun vriend te zijn

Een vrouw wordt getroost door een therapeut

Een therapeut heeft geen jaren geïnvesteerd in een opleiding tot psychotherapeut om alleen maar iemand te zijn die luistert en advies geeft. Daarom zijn veel deskundigen het erover eens dat ze geen vrienden moeten worden met hun cliënten. Het is niet geschikt voor hun therapeutische relatie en het maakt confrontaties moeilijk.

Ook kan dit ervoor zorgen dat de taken in de therapie als optioneel kunnen worden gezien en de cliënt boos kan worden op de verwachtingen van de therapeut als vriend. Dit is een van de fouten van therapeuten die echt moeilijk te corrigeren zijn.

Daarom moeten deskundigen alles doen om te vermijden dat ze dingen doen die de patiënt als vriendschappelijk kan zien. Geef bijvoorbeeld geen commentaar op het uiterlijk van de cliënt, tenzij het een therapeutische kwestie is.

Leen nooit geld aan de patiënt en geef geen advies over wat hij wel en niet moet doen. Daarnaast moet er geen sprake zijn van socialiseren buiten de praktijkruimte.

5. Slechte benadering van interventies

Er zijn verschillende soorten interventies die ertoe kunnen leiden dat een patiënt zich verwijdert, boodschappen vervormt en het gevoel heeft dat hij nutteloos is. Als hij zich zo voelt en het gevoel niet verandert gedurende de rest van de sessies, dan zal de therapie niet effectief zijn. Vergeet niet de iatrogene effecten van de therapie op een patiënt.

Hoewel het normaal is voor een therapeut om niet direct te bekritiseren, kan de patiënt zich beoordeeld voelen als je ongeduldig bent. Op dezelfde manier kan dit ook voorkomen, als je hem vertelt dat hij niet geïnteresseerd is in verandering of dat hij zich slecht gedraagt.

Er zullen momenten zijn waarop een therapeut zich op één lijn stelt met mensen met wie de patiënt dit niet doet. Het is riskant en contraproductief om zo expliciet te zijn. Het is beter om te proberen te begrijpen wat de patiënt te zeggen heeft en zich te verdiepen in zijn emoties dan te zeggen dat hij het mis heeft.

Conclusie

Tot slot moeten therapeuten bepaalde zinnen vermijden die ervoor zorgen dat hun cliënt zich defensief zal opstellen, zoals:

  • “Klagen verandert niets.”
  • “Je bent te defensief.”
  • “Heb geen medelijden met jezelf.”

Concentreer je in plaats daarvan op de problemen die de patiënt heeft, en niet zozeer op het corrigeren van zijn waarden, omdat dit zal de therapie minder zwaar zal maken. Het verzorgen van de therapeutische samenwerking is een belangrijk doel in dit kader, zodat emoties zoals enthousiasme, onwetendheid of ego de patiënt niet wegduwen.

Tot zover dit artikel over veelvoorkomende fouten van therapeuten, we hopen dat je er iets van hebt opgestoken!


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Coberlla, S. y Botella, L. (2004). Investigación en psicoterapia. Procesos, resultados y factores comunes. Madrid: Visión Net.
  • Pipes, R. y Davenport, D. (2004). Introducción a la Psicoterapia. El saber clínico compartido. Bilbao: Desclée de Brower.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.