Vijf lessen die we vergeten naarmate we ouder worden
Vergetelheid, ofwel het vergeten-zijn, en o wat is er toch veel dat we vergeten, is een merkwaardig fenomeen. Het is vaak anarchistisch, grillig en bijna altijd trouw aan herhaling, iets wat we tijdens onze studentenjaren maar al te goed hebben geleerd. Het is ook trouw aan die herinneringen die we in ons binnenste bewaren, geladen met emotie. Misschien is het de herinnering aan een bepaalde gelegenheid, zoals de eerste keer dat we naar het circus gingen. Of misschien is het de herinnering aan verschillende gelegenheden, aan al die verhalen voor het slapengaan die ons zo geduldig en vol genegenheid werden verteld. Omdat er niets is dat ons mooier laat dromen dan een goed verhaal.
De tijd gaat voorbij en onze grootouders kijken met bezorgdheid, maar niet zonder blijdschap, naar onze pogingen om hun bereik te ontgroeien. Ze zien ons als klein, maar tegelijkertijd stellen ze ons zich voor als reuzen. En dus doorzoeken ze het hele huis, op zoek naar een potlood om op de muur het bewijs te markeren dat we vandaag een beetje groter zijn dan we gisteren waren.
We leren, maar we vergeten ook
Op onze weg naar de hemel leren we dat geduld meestal meer loont dan onze impulsen. We leren dat het leven heel mooi kan zijn, maar ook dat verrassingen in een klein hoekje zitten. We zien hoe de lucht troebel wordt, hoe het regent en hoe de zon vervolgens weer schijnt. We waarderen hoe de natuur een kwestie van cycli is en beseffen dat veel van de processen die wijzelf doormaken ook op deze manier werken. We ontdekken dat helden niet bestaan, maar dat ze ouders zijn en dat ouders falen en fouten maken. We zullen echter zelden iets vinden dat zo perfect is als de manier waarop ze van ons houden.
Maar we leren niet alleen, we vergeten ook het een en ander. Dus, als je daar zin in hebt, blijven we nog even in het land der vergetelheid. Laten we eens kijken wat we er kunnen vinden!
We vergeten te onderhandelen
Kinderen zijn geweldige onderhandelaars. Reken daar maar op. Voor hen is ontkenning het belangrijkste onderhandelingsprincipe. Ze zijn koppig, volhardend en geloven in hun eigen potentieel. Ze weten welke kaart ze wanneer moeten spelen. Zo weten ze precies wat het juiste moment is om iets te vragen. Namelijk wanneer hun ouders gelukkig en flexibeler zijn of juist wanneer hun ouders moe zijn en hun weerstand lager is. Ook een geschikt moment is wanneer hun ouders zich midden in een belangrijke kwestie bevinden en het hun prioriteit is om de onderhandelingen met hun kinderen zo snel mogelijk af te handelen.
We vergeten aan te dringen
Nog iets waar kinderen heel goed in zijn is aandringen. Je zei nee? Nou, ik zal je de grootste trouwe hondenogen tonen die je ooit hebt gezien. Je zegt nog steeds nee? Dan heb je toch echt niet goed naar mijn gezicht gekeken. Kijk me aan! Ben je nou nog steeds niet overtuigd? Nou, dan is het tijd om je een aanbod te doen. Als je me geeft wat ik nu wil, beloof ik dat ik de hele dag lief zal zijn. Nog geen resultaten? Nou, dan ga ik erbij zitten, hier, in het midden van de straat, totdat we de kwestie behandelen met de ernst die deze verdient.
Oké, nu begin je nerveus te worden. Je vindt deze situatie niet leuk. Ik wil dat je weet dat ik het ook niet leuk vind om niet te krijgen wat ik wil. Als je me probeert te trekken en me laat lopen, zal ik me verzetten en strategieën gaan gebruiken die jij niet zou gebruiken, zoals mezelf op de grond gooien. Je bent al erg nerveus omdat iedereen naar ons kijkt. Oké, oké, als ik op deze manier vanmiddag niet naar het park mag, dan sta ik wel op. Maar luister eerst even naar mij, je gaf me niet wat ik nu wilde, maar je belooft dat we vanmiddag zullen gaan, toch? Samen met mijn trouwe hondenogen natuurlijk.
Als volwassenen verliezen we deze natuurlijke neiging om aan te dringen vaak. We vergeten gewoon dat we er ooit zo goed in waren. Vooral wanneer de negatieve reactie afkomstig is van andere mensen en niet van de realiteit. Soms dienen angst en gemak als obstakels en nemen we genoegen met het antwoord dat we al hebben. Ze laten ons onze verlangens naar het land der vergetelheid sturen.
We vergeten vragen te stellen wanneer we iets niet weten
Naarmate we ouder worden, vormen we een beeld van onszelf. We weten niet met zekerheid hoe anderen ons zien, maar we voelen het wel enigszins aan. Tegelijkertijd zijn er bepaalde kenmerken die we liever niet zouden opnemen in het beeld dat we projecteren. Wij zijn geen leugenaars of manipulators. Wij zijn niet arrogant. Natuurlijk zijn wij ook niet onwetend. Of in ieder geval niet onwetender dan andere mensen.
Hoewel onze houding de vermenigvuldigende factor van de kennis en de sociale steun in ons leven lijkt te zijn, was er een niet al te ver weg verleden waarin kennis zelf het belangrijkste was. Kennis was bijvoorbeeld het enige waarmee een bedrijf rekening moest houden als het ging om aanwerving. Het was dus geen goed idee om onwetend over te komen.
Wat doen kinderen? Ze stellen steeds meer vragen. Het maakt niet uit of het onderwerp gevoelig, interessant of onbelangrijk is. Ze willen weten hoe, waarom, waar het vandaan komt, of welke gevolgen het heeft. Net zoals wijzelf diep in ons hart doen, gaan ze ervan uit dat ze niet veel weten. Maar in tegenstelling tot ons begrijpen ze niet hoe vragen hun imago negatief kunnen beïnvloeden. Voor hen weegt de fascinatie voor kennis zwaarder dan hoe ze overkomen. Een fascinatie die we vergeten naarmate we volwassen worden, niet altijd, maar vaak genoeg.
We vergeten te zeggen wat we denken
Het is negen uur. We staan op het punt te arriveren en onze benen trillen een beetje. Wat voor mensen zullen het zijn? Zullen ze ons leuk vinden? We hadden betere kleren moeten aantrekken. Laten we diep ademhalen. Een twee drie…
De deur gaat open en het is de moeder van de bruid die in de deuropening staat. Ze lacht naar ons, we glimlachen terug. Ze nodigt ons uit om binnen te komen en we doen ons best om niet over de deurmat te struikelen. Er worden wat beleefde vragen gesteld en voordat we het beseffen staat er, na wat ongemakkelijk geklets, een gerecht voor ons neus dat we niet lekker vinden. We vinden het gewoon niet lekker, zelfs niet een klein beetje. Wie zou echter durven weigeren wanneer het ‘de specialiteit van het huis’ is. Een gerecht dat de chef zo goed kan bereiden. We sluiten onze ogen en eten het op.
Dezelfde situatie doet zich voor bij ons tweede bezoek. Alleen krijgen we deze keer een dubbele portie. En net als deze specifieke situatie zijn nog zoveel andere situaties in het leven waarin we ons best doen om niet onbeleefd over te komen. Puur en alleen omdat we bang zijn om anderen te beledigen.
Een kind zal een situatie die hij niet leuk vindt nauwelijks kunnen verdragen. Hij verbant wat hij denkt niet naar het land der vergetelheid, hij vergeet zijn meningen niet. Op onze weg naar volwassenheid zou het een natuurlijke ontwikkeling zijn om ditzelfde gedrag uit te drukken, maar dan met meer zelfbeheersing, mogelijk dankzij de ontwikkeling van de prefrontale cortex en de assimilatie van bepaalde sociale normen. Dit betekent uitkijken dat je niemand beledigt.
We vergeten om te streven naar nieuwe ervaringen
Als er iets is dat de kindertijd kenmerkt, dan is het wel dat het een tijd van ontdekken is, een tijd van eerste keren. De eerste keer dat we een voorwerp op de vloer gooiden en ontdekten wat er gebeurde. De eerste keer dat we zelfstandig liepen of de eerste keer dat we bij een vriendje mochten blijven slapen zonder het strikte toezicht van onze ouders.
Die eerste keren brengen niet alleen de opwinding van het ervaren ervan met zich mee, maar voeden ook de verbeelding door erover te fantaseren voordat ze gebeuren. We zullen zelden zien dat een kind de kans om iets nieuws te proberen voorbij laat gaan, alleen maar omdat hij moe is. De nieuwsgierigheid van een kind is veel krachtiger dan het knusse gevoel van blijven bij wat hij al weet. Natuurlijk zijn kinderen ook bang voor verandering, maar ze ervaren het wel met passie. Slechts in zeldzame gevallen brengen ze zichzelf in gevaar.
Het kostbare land der vergetelheid waar we vergeten wat onze waarden zijn
Iets wat we in dit opzicht ook vergeten, is dat de dag van vandaag beter is dan die van morgen als het gaat om de goede dingen. Dit is iets dat we ons vaak opeens herinneren wanneer het besef van de eindigheid van het leven ons in het gezicht treft. We zien dit bij mensen die een bijna-doodervaring hebben meegemaakt. Ze worden in zekere zin zeer kinderachtig. Ze herstellen die urgentie niet alleen voor verplichtingen, maar ook voor dromen.
Nog iets waar kinderen heel goed in zijn, is openlijk praten over wat ze bewonderen in anderen. Ze zijn niet bang om te erkennen dat ze iets niet kunnen. Noch zijn ze bang om te toe te geven dat iemand anders het beter kan dan zij. Uiteraard laten ze het hier niet bij zitten en zul je ze horen zeggen dat ook zij er ooit goed in zullen worden. Tot slot kunnen we zeggen dat de meeste kinderen een onuitputtelijk vertrouwen hebben in hun eigen potentieel. Ze hebben geen enkele reden om te stoppen met denken dat ze kunnen worden wat ze bewonderen. Geen enkele reden om af te zien van wat ze willen.
