De tien beste citaten van Maria Montessori

Maria Montessori is een van de grootste geesten van de twintigste eeuw. Ze was arts, psycholoog, psychiater, filosoof, antropoloog, bioloog, pedagoog en wetenschapper. Haar leven was indrukwekkend. Wist je bijvoorbeeld dat Maria Montessori de eerste vrouw in Italië was die afstudeerde als arts? Haar citaten zijn gedenkwaardig en van grote invloed op het onderwijs van vandaag.

Maria Montessori heeft het onderwijs radicaal veranderd. Haar ideeën en conclusies hadden een impact op de pedagogiek over de hele wereld. Tegenwoordig worden veel van haar leefregels dagelijks gebruikt, hoewel de gebruiker dit niet altijd beseft.

In de citaten van Maria Montessori worden veel van de ideeën die ze over het onderwijs hanteerde weerspiegeld. Haar benadering van het onderwijs was om liefdevol en respectvol tegenover het kind te zijn. Ze hechtte veel waarde aan spelletjes en verleende autonomie een centrale plaats. Dit zijn enkele van haar meest herinnerde affirmaties.

Citaten van Maria Montessori over hulp

Een van de beste citaten van Maria Montessori is: “In werkelijkheid is hij die wordt bediend beperkt in zijn onafhankelijkheid. Dit concept zal de basis vormen voor de waardigheid van de mens van de toekomst; ‘Ik wil niet worden bediend, want ik ben niet machteloos’. En dit idee moet worden opgedaan voordat mensen zich werkelijk vrij kunnen voelen.”

Het concept van hulp zoals Maria Montessori dit zag, waarschuwt altijd voor de gevolgen van onduidelijkheid over wat als steun wordt aangemerkt en wat niet. Dingen makkelijk maken voor kinderen in plaats van hen te helpen dient alleen om ze achter te houden. Dit wordt heel duidelijk omschreven in een van haar meest bekende uitspraken. “Alle onnodige hulp is een obstakel voor ontwikkeling.”

De betekenis van onderwijs

Maria Montessori vestigde een hechte band tussen onderwijs en vrijheid. Men onderwijst en leert om onafhankelijker en autonomer te zijn. Om manipulatie te vermijden en bewust en zonder druk te kunnen handelen. Vandaar het citaat van Maria Montessori dat luidt: “Ontwikkeling neemt de vorm aan van een streven naar een steeds grotere onafhankelijkheid. Het is als een pijl losgelaten van de boog, die recht, snel en zeker vliegt.”

Leraren zijn een gids in dit proces naar autonomie. Ze kunnen en mogen hun leerlingen niet ondergeschikt maken aan hen. Integendeel, het doel van de leraar is om zijn leerlingen zo te onderwijzen dat ze hem steeds minder nodig hebben, en niet zo afhankelijk van hem zijn. Dit idee is goed vastgelegd in een van de mooiste citaten van Maria Montessori. “Het grootste teken van succes voor een leraar is om te kunnen zeggen: de kinderen werken nu alsof ik niet besta.”

Onderwijs verandert alles

Maria was er zeker van dat onderwijs een sleutelfactor is in het veranderen van de wereld. Volgens haar was het dit gebied dat de geschiedenis van de mensheid een betere richting moest geven. Ze verklaarde: “Als redding en hulp moeten komen, is het door het kind; want het kind is de constructeur van de mens.”

Zo ook wijst een van haar andere citaten op het volgende: “Onderwijs vanaf het begin van het leven zou het heden en de toekomst van de maatschappij werkelijk kunnen veranderen.” In dit citaat, net zoals in het vorige citaat, wordt de nadruk gelegd op de waarde van kinderen als de constructeurs van nieuwe realiteiten. Met de bepalende rol van het onderwijs als het veld dat deze grote veranderingen mogelijk maakt.

De fysieke wereld en de mentale wereld

Een belangrijk onderdeel van de pedagogische methode van Maria Montessori is gebaseerd op het vergemakkelijken van de interactie van het kind met zijn realiteit. Om hem deze niet te laten observeren, maar om hem er werkelijk mee in contact te laten komen. Je moet kinderen helpen bij het verkennen en leren van hun ervaringen. Maria zag geen scherpe scheiding tussen de fysieke en de mentale wereld. Integendeel, ze ontdekte dat deze twee dimensies perfect bij elkaar pasten.

Dit wordt weerspiegeld in de uitspraak: “Als we het fysieke leven aan de ene kant en het mentale leven aan de andere beschouwen, doorbreken we de relatiecyclus en blijven de acties van de mens gescheiden van de hersenen.”

Het kind onderwijzen

Voor Maria Montessori was onderwijs een integraal proces. Het is niet goed om alleen intellectuelen te vormen, in plaats daarvan moeten er volwaardige individuen worden gevormd. Lesgeven gaat dan ook niet alleen over het overdragen van kennis. Het is ook een ethische daad, één van respect en liefde. Het grote verschil tussen onderwijs en instructie wordt duidelijk in het citaat: “De beste instructie is de instructie die de minste woorden nodig heeft om de taak uit te leggen.”

Een van de mooiste uitspraken van Maria Montessori luidt: “Als je te veel kritiek hebt op een kind, zal hij leren oordelen. Als je het kind regelmatig complimenteert, zal hij leren waarderen.” Het is een zeer heldere erkenning die ons in staat stelt in te zien dat, uiteindelijk, het kind zal weerspiegelen wat de volwassene hem te bieden heeft.

De montessorimethode is een van de meest heldere en intelligente methodes in de hele pedagogiek. De impact ervan is niet te overzien. Bijna een eeuw nadat de methode in het leven werd geroepen, is de invloed ervan nog altijd onveranderd. En zo blijft het, omdat het de vrucht is van diepe gevoeligheid en overweldigende helderheid.