Manipulatie is geen liefde

Wanneer we dingen zeggen als ‘als je niet jaloers bent, is het geen echte liefde’, ‘als hij echt van me zou houden, dan zou hij er geen behoefte aan hebben om tijd met anderen door te brengen’, of ‘liefde betekent gissen naar wat de andere persoon wilt en nodig heeft’, worden we uiteindelijk geconfronteerd met oneerlijke en onterende situaties om een romantische band te behouden die meestal niet oprecht is.

Liefde wordt, zoals bijna alles in het leven, aangeleerd. En soms leren we het op de verkeerde manier aan. Het romantische en denkbeeldige idee van de liefde dat tegenwoordig populair is, doet interpersoonlijke relaties weinig goeds. De waarden die gevonden kunnen worden in een gezonde liefdesrelatie zijn precies het tegenovergestelde van de waarden van gepassioneerde, alles-of-niets-liefde.

Liefde is een van de meest krachtige gevoelens ter wereld en elk persoon voegt daar zijn eigen persoonlijke karakteristieken aan toe, evenals ideeën die niet altijd helemaal waar zijn. Het overgrote deel van relatieproblemen komt voort uit onze neiging om zeer onrealistische romantische eisen te stellen aan de relatie zelf of onze partner. Deze vervormde ideeën van gepassioneerde liefde kunnen de relatie in het geding brengen, zelfs wanneer de partners eigenlijk heel goed bij elkaar passen.

Karakteristieken van manipulatie

Er is sprake van manipulatie wanneer een persoon controle uitoefent over het gedrag van iemand anders. Om dit te doen wordt gebruik gemaakt van overtuigingstechnieken om het oordeel van de andere persoon weg te nemen of te conditioneren. Mentale manipulatie zou je kunnen omschrijven als een bepaalde vorm van egoïsme.

Manipulatoren zullen vaak schaamteloos hun partners gebruiken, met het narcistische doel om meer macht te verkrijgen of te krijgen wat ze willen. Ze gebruiken wellicht ook leugens, verleiding of zelfs dwang in de vorm van dreigementen of kracht om het slachtoffer te destabiliseren. Manipulatieve mensen bedenken situaties om andere mensen te sturen in een richting die voordelig is voor hen. Als ze er echt goed in zijn, zal de gemanipuleerde persoon niet eens doorhebben dat er met hem wordt gespeeld.

De mensen die het vaakst in de val van manipulatie lopen, zijn mensen die een zeer laag zelfbeeld hebben en die zich schuldig of inferieur voelen. Externe factoren die de effectiviteit van manipulatie kunnen beïnvloeden zijn o.a. het verlies van een dierbare, een breuk, een scheiding en het verlies van een baan.

Hoe je een manipulator kunt herkennen

Weten hoe je een manipulator kunt herkennen zal je een hoop frustratie in je dagelijkse leven besparen. Als je partner geen ‘nee’ kan accepteren als antwoord en als je merkt dat hij niet reageert zoals hij normaliter zou reageren – of als hij de controle volledig verliest – wanneer je weerstand biedt tegen zijn pogingen om je te overtuigen, dan is dit een teken dat hij er niet tegen kan dat hij geen invloed over je kan uitoefenen.

Mensen die hun partners manipuleren houden ervan om hun macht en moed te laten zien en zijn zelden verlegen. Ze hebben de neiging om anderen de schuld te geven als ze iets niet krijgen wat ze willen. Ze geven niks om wat ze kunnen bieden of hoe ze anderen kunnen helpen. In plaats daarvan zijn ze continu gefocust op zichzelf en lijkt het woord ‘wederkerigheid’ niet in hun woordenboek voor te komen.

Ze praten altijd over zichzelf en als ze dan ooit een keer vragen hoe het met jou gaat of of jij iets nodig hebt, dan lijken ze niet echt geïnteresseerd. Ook zul je merken dat als je aan ze toegeeft, ze je niet alleen niet bedanken, maar ze uiteindelijk alleen maar meer en meer zullen willen. Deze mensen zijn vaak erg onzeker, maar ze proberen zichzelf te presenteren als precies het tegenovergestelde en gebruiken een egocentrische en dominante houding om deze angsten te verhullen.

De eerste stap om een manipulatieve situatie te corrigeren is om je bewust te worden van het feit dat je gemanipuleerd wordt. Realiseren dat je gemanipuleerd wordt door iemand van wie je houdt, tot het punt waarop je zijn marionet wordt, kan een hoop emotionele onrust creëren.

Er zijn verschillende manieren waarop je dit probleem zou kunnen oplossen. Een optie zou zijn om de relatie te beëindigen wanneer het onmogelijk is het gedrag van je partner te veranderen. Een andere optie is om de ander te leren hoe je iets op een directe manier kunt vragen, in plaats van op indirecte wijze je zin door proberen te duwen. Interessant genoeg lijken mensen die smachten naar controle vaak zichzelf niet eens onder controle te kunnen houden.

Afbeeldingen met dank aan Catrin Welz-Stein